TARIM EKONOMİSİ VE TARIMSAL POLİTİKALAR - Deneme Sınavı - 18

Organik üretim, ekolojik sistemde hatalı uygulamalar sonrası yok olan doğal dengeyi tekrar kurmaya yönelik, insana ve çevreye dost üretim sistemlerini içermektedir.

Hayvancılık, küresel tarımsal üretim değerinin% 40’ına katkıda bulunmaktadır

Tarım sektörü, “evrensel” ve “kurumsal” olarak kavramsallaştırılabilen özellikleri ile diğer sektörlerden farklıdır. Tüm ekonomilerde geçerli olan tarımın bu ayırıcı özelliklerinden “evrensel” olanlar, tarımsal üretim faaliyetlerinin doğa koşullarına bağımlılığı ile ilişkilidir. Tarımdaki arz fonksiyonunun yapısı, fiyat ve gelir istikrarsızlığı, mevsimlik iş hacmi değişimi ile talep artış hızı bu kapsamda değerlendirilebilir.

TARIMSAL ÜRETİMİN ÖZELLİKLERİ
Tarımın en önemli özelliği çok fonksiyonlu olmasıdır.
• Gıda, yem, lif, yakıt ve diğer malları sağlar.
• Ekosistem üzerinde etkilidir.
• Sosyal yönü: Yaşam biçimidir.
• Ekonomik yönü: İstihdam, milli gelir, çiftçi geliri, ticaret.
• Dünya nüfusunun % 40’ının temel geçim kaynağıdır.
• Dünyadaki arazinin toplamının %40’ı tarım arazisidir.
• Dünyadaki tarım işletmesinin % 90’ının arazi büyüklüğü 2 hektarın altındadır.

Dünya Bankası’nın yayımlamış olduğu bazı istatistiki verilerle de bu farkları ortaya koymak mümkündür. Örneğin; 2003-2005 yılları arasında hektar başına alınan kilogram tahıl değerleri Hollanda’da 8.036, Belçika’da 8.710, İngiltere’de 7.097, İrlanda’da 7.390, Amerika Birleşik Devletleri’nde 6.444, Kore’de 6.233, Yunanistan’da 3.699, Türkiye’de 2.399’dur.

2003-2005 yılları arasında ise hektar başına alınan kilogram tahıl değerleri en düşük ülkeler Eritre 296, Nijerya 394, Namibya 441, Sudan 481, Botsvana 514, Angola 547, Libya 626, Zimbabve 676, Çad 711, Demokratik Kongo Cumhuriyeti 767’dir.

Dolayısıyla geleneksel biçimde üretim yapan bir tarım işletmesinde özellikle toplam üretimin artırılmasında iş gücü büyük önem arz etmektedir (Aruoba, 203).

Tarım sektörünün ekonomik büyüme yönünden önemli katkısı bulunmaktadır. Düşük nitelikli kırsal iş gücünün istihdamı, ürünlerin dış satımıyla döviz kazanılması, doğal kaynakların kullanımı ve korunması, yatırım sermayesi yaratılması ve işleme sanayi, tarımsal girdi sanayi, ticaret, mali hizmetler, ulaştırma, depolama vb. başta olmak üzere diğer sektörlerle güçlü etkileşim içinde bulunulması milli hasılanın büyümesine katkı sağlamaktadır.

2016 yılı analizleri , çalışan fakir yetişkinlerin %65’inin tarım aracılığıyla yaşamını devam ettirdiğini ortaya koymuştur (The World Bank, 2018).

Dünyada 2017/18 dönemi için, hububat ürünleri arasında buğday üretimi artarken, mısır ve arpa üretiminde düşüş yaşanmıştır. Yulaf ve çavdar üretimi ise aynı düzeyde kalmıştır. Küresel hububat üretimindeki düşüş; ABD, Brezilya ve Arjantin gibi başlıca mısır ihracatçısı ülkelerde mısır üretiminin düşmesinden kaynaklanmaktadır.

Toplam bakliyat üretimini ülke bazında incelediğimizde ise Hindistan 20 milyon ton yani yüzde 26’lık pay ile açık ara lider ülke konumundadır.

Organik tarımın ülke bazında ki dağılımı göz önüne alındığında; Avustralya % 35,6 milyon hektar, Arjantin 3,4 milyon hektar, Çin 3 milyon hektarla ilk üç sırada yer almaktadır.

Tarım sektörünün iktisadi kalkınma Sürecine temel katkıları ; ülke, bölge veya dünya ölçeklerinde nüfusun beslenmesi ve gıda güvenliğinin sağlanması (ürün katkısı), diğer sektörlerin ham madde ve bazı hâllerde iş gücü ihtiyaçlarının karşılanması (üretim faktörü katkısı) diğer sektörler tarafından üretilen mal ve hizmetler için talep oluşturulması (piyasa katkısı) ekonominin döviz ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlanması (döviz katkısı) tarım sektörünün sermaye birikim süreçlerinin önünü açması (sermaye birikimi katkısı)  gelir dağılımının iyileştirilmesine ve yoksulluğun ortadan kaldırılmasına yönelik çabaların odağı olması (sosyal eşitlik ve adaletin gerçekleştirilmesi katkısı)

Kalkınmada Tarıma Öncelik Verilmesi Lehindeki Görüşler;  Tarım sektörünün geliştirilmesi için sanayi sektörüne kıyasla daha

az yatırıma ve ithalata ihtiyaç duyulabilmesi, gelişmekte olan ülkelerin geleneksel yetersizlikleri ve eksiklikleri nedeniyle yatırımların sanayi yerine tarıma kanalize olabilmesi ile politik ve popülist güdüler, kalkınmanın erken aşamalarında ortalama gelir artışının ilk etapta tarım ürünlerine yönelik talebi arttırması

Kalkınmada Sanayiye Öncelik Verilmesi Lehindeki Görüşler; Sanayi sektörünün teknolojik gelişmelerin uygulanmasına daha yatkın ve uyumlu olması, sanayi sektöründe artan verimler ilkesinin geçerli ve arz esnekliğinin yüksek olması, sanayi sektörünün yatay - dikey entegrasyonlara ve pozitif dışsallık meydana getirmeye daha yatkın olması, sanayi sektörünün kalkınma için daha elverişli bir toplumsal yapı ve ortam oluşturması.

Kalkınmanın Finansmanı İçin Tarımdan Sanayiye Kaynak Aktarımında Farklı Uygulamalar; ; Angarya (Emek Vergisi), Arazi Vergisi, Devletin Bedelini Ödemek Suretiyle Tarımsal Ürünlere El Koyması (İstimval) İç Ticaret Hadlerinin Tarım Aleyhine Döndürülmesi Suretiyle Sanayiye Kaynak Transferidir.

Tarımsal Kalkınmaya Yönelik Modelleme Çalışmalarının ana çerçevesi ; Klasik modeller,  Lewis modeli,  Kuznets Ters U hipotezi, Fei-Ranis Modelidir.

Herhangi bir işte çalışan bir işçinin işten çıkarılması toplam üretim hacminde bir değişiklik meydana getirmiyor ise gizli işsizlik vardır. Bir başka deyişle gizli işsizlik, marjinal verimliliği sıfır olan işçilerin mevcut olması hâlidir.

Rekolte, tarım kesiminde bir üretim döneminde üretilen ürün miktarıdır.

Endojen kalkınma yaklaşımına göre kalkınma süreci yerel/bölgesel aktör, kaynak, içsel potansiyeller ve dinamiklere göre şekillendirilmeli ve kalkınma alternatifleri yerel unsurlara göre belirlenmelidir