TARIM ALET VE MAKİNALARI

Harman, hasat edilmiş tarımsal ürünün tüketime hazır hale getirilmesi için başağından, koçanından, kabuğundan, kavuzundan, sapından, samanından veya üzerinde bulunduğu bitki aksamından ayırma ve temizleme işlemidir. Tahıllarda daneler başaklardan, baklagillerde kabuklardan, mısır ve ayçiçeği gibi daneli ürünlerde daneler koçandan ayrılır. Harman işleminde başak, koçan ve kapsüller ovalanarak veya dövülerek üzerinde bulunan daneler serbest hale getirilir.

Hububat hasat makineleri; tahılların biçilmesi, toplanması ve demet halinde bağlanmasını sağlayan tarım makineleridir. Dolaplı orak makinesi, kanatlı orak makinesi ve biçerbağlar orak makinesi olarak 3 grup altında incelenebilirler.

Koçan toplayıcı ve daneleyici makineler; toplama, kabuk soyma ve daneleme işlemlerinin aynı anda ve tek bir makineyle yapıldığı kombine makinelerdir.

Şeker pancarının hasadı 4 kademede tamamlanır. Bunlar;
• Şeker pancarının başının kesilmesi,
• Şeker pancarının topraktan gevşetilmesi,
• Şeker pancarının yükseltilmesi, toprak parçaları ve diğer yabancı maddelerden temizlenmesi ve ayrılması,
• Temizlenmiş şeker pancarının bir tarım arabasına yüklenmesidir

Pamuk hasat makineleri aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:
• Pnömatik (vakumlu) tip pamuk hasat makineleri
• Başaklayıcı (Gleaner) tip pamuk hasat makineleri
• Sıyırıcı ya da koparıcı (cotton stripper) tip pamuk hasat makineleri
• Toplayıcı (cotton picker) tip pamuk hasat makineleri

Hasat makineleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
1. Meyve hasat makineleri
• El silkeleyici
• Kablolu ya da halatlı silkeleyici
• Borulu-kirişli silkeleyici
• Kütle silkeleyiciler
• Pömatik silkeleyici
• Kombine hasat makinesi
2. Sebze hasat makineleri
• r
• Meyvelerinden yararlanılan sebzeleri hasat eden makineler
• Kökünden yararlanılan sebzeleri hasat eden makineler
3. Diğer hasat makineleri

Hareketli harman makinelerinden biçerdöverler özellikle tahıl hasadında yaygın olarak kullanılan; hasat, harman, ayırma ve temizleme işlemlerini aynı anda yapan hareketli kombine tarım makinelerdir.

Hasat, gelişme ve olgunlaşma dönemini tamamlamış tarımsal ürünlerin bozulmadan, en az kayıp ile zamanında ve kısa sürede bulundukları yerden toplama, biçme, koparma gibi yöntemlerle alınmaları ve işlenecekleri ya da harman edilecekleri noktaya taşınmaları işlemidir.

Yem bitkilerinin hasat edilmesinde ya da biçilmesinde kesme işlemi uygulanır.
Kesme yöntemleri 4 tiptir:
• Bıçak kesme,
• Makas kesme,
• Kombine kesme,
• Çarpma kesme.

Ot ezme-kırma makineleri, yem bitkilerinin biçiminden hemen sonra ezilmesi ve kırılması işleminde kullanılır

Kombine kesmede hem bıçak kesme ve hem de makas kesme vardır.

Hububat hasat makinaları; tahılların biçilmesi, toplanması ve demet halinde bağlanmasını sağlayan tarım makinalarıdır.

Sebze hasat makinaları şunlardır:
• Yapraklı sebzeleri hasat eden makinalar
• Meyvelerinden yararlanılan sebzeleri hasat eden makinalar
• Kökünden yararlanılan sebzeleri hasat eden makinalar

Koçan toplayıcı ve daneleyiciler, mısır hasat makinalarıdır.

Toplayıcı pamuk hasat makinalarında 4 temel bölüm vardır. Bunlar;
• Ayırıcılar ya da sap kaldırıcı,
• Toplama ünitesi,
• İletim ünitesi,
• Depo.

Pamuğun mekanik olarak makinayla hasat edilmesinde günümüze kadar 5 farklı yöntem geliştirilmiştir.

Pamuk hasat makinaları aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir:

Pnömatik (vakumlu) tip pamuk hasat makinaları

Başaklayıcı (Gleaner) tip pamuk hasat makinaları

Sıyırıcı ya da koparıcı (cotton stripper) tip pamuk hasat makinaları

Toplayıcı (cotton picker) tip pamuk hasat makinaları

Meyve ve sebzelerde hasat işleminin mekanize edilme düzeyi son yıllarda giderek önem kazanmıştır. Hasat işleminde 3 yöntem kullanılır:

Elle hasat,

Yarı mekanize hasat,

Tam mekanize hasattır.

Klasik akışlı harmanlama düzenleri verilmiştir. Şekilde görülen klasik teğetsel akışlı düzenler şu şekilde sıralanabilir:

a) Batörüvekontrbatörüpervazlı
b) Batörü ve kontrbatörü parmaklı
c) Batörüpervazlıvekontrbatörüparmaklıbant
d) Kontrbatörsüz karşılıklı çalışan parmaklı iki batör
e) Arkaarkayayerleştirilmişbatörüvekontrbatörüpervazlı
f) Batörü bantlı ve kontrbatörü pervazlı
g) Kontrbatörü silindirik elek şeklinde dövücü batörlü
h) Konik batör ve kontrbatörlü
i) Batörü ve kontrbatörü diskli
j) Batörü ve kontrbatörü bantlı
k) Batörü ve kontrbatörü testere dişlidir.

Sapdöver harman makinaları ülkemize özgü olan sabit harman makinalarıdır. Bu makinalar aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

Pozitif basınçlı hava akımının etkisiyle ayıran üflemeli tip

Negatif basınçlı hava akımının etkisiyle ayıran emişli tip

Bantlı tip