TARIM ALET VE MAKİNALARI

Toprağın fazla derin olmadan işlenmesi daha kolaydır ve giderler de daha düşük olur. Ancak, toprağın tozlaşarak erozyona uğramasına, besin maddelerinin yıkanması sonucu verimsizleşmesine, kısa sürede taban taşı oluşmasına ve yabani otların yeterince yok edilememesine neden olur. Bu durumda "taban taşı oluşumunu engeller" ifadesi yanlış; diğer seçenekler ise doğrudur.

Killi toprak, ağır toprak türlerinden biridir.

Erozyonu önlemek için, eğimli tarlalarda toprağın meyile dik yönde işlenmek gerekir. Böylece oluşturulan enine çiziler yüzey akışını yavaşlatır. Yine eğime dik yönde 30-40 cm genişliğindeki bantlara yapılan ekimler de hem rüzgâr hem de yağmur erozyonunu önleyecektir. Bunun yanında eğimli arazilerde suyun akışını engelleyecek teraslar oluşturulması, rüzgârın hızını azaltacak pürüzlü yüzey oluşturacak şekilde büyük kesekler bırakacak şekilde sürüm yapılması, toprağın döndürülmeden işlenmesiyle bitki artıklarının yüzeyde bırakılması erozyonun önlenmesi için uygulanması gereken yöntemlerdir. Toprağı fazla derin olmadan işlemek kolaydır, ucuzdur ancak erozyona sebep olur.

Toprağın kabartılması; toprak içindeki boşlukların su ve hava dengesinin sağlanması için yapılır. Toprağın kendi ağırlığı, uzun dönemlerde işlenmemesi ya da traktör gibi makinalarla çiğnenmesi sıkışmalara, topraktaki havanın dışarı çıkmasına ve bu durumda da mikroorganizmaların fonksiyon yapmamasına neden olur, toprağın canlılığı kaybolur.

Uç demiri, kulak ile birlikte pulluğun aktif yüzeyini meydana getirir. Toprağı yatay olarak keserek sürülmemiş tarla toprağından ayırır, toprağı yatay ve düşey yönde hareket ettirerek kulak üzerine doğru iter.

Sonbahar sürümleri için çok uygun olan ve daha çok devirme etkisi söz konusu olan yarı bükük kulaklı pulluklar, killi, bitki örtüsü fazla olan arazilerde kullanılırlar. Diğer seçeneklerdeki bilgiler farklı pulluk türleri ile ilgilidir.

Döner kulaklı pulluklar düz sürüm yapmak için kullanılırlar. Tarlanın düz sürüm yöntemiyle işlenmesi ekimden hasata kadar olan tarımsal işlemlerde makina kullanımını kolaylaştırır. Özellikle salma sulama yapılan arazilerde kullanılırlar. Parsel başlarında dönme mesafesinin kısa olması nedeniyle tercih edilirler.

Toprağı 5-10 cm derinlikte yüzeysel olarak işleyen makinalar, işlevleri yönünden birbirine benzeyen kültüvatörler ve tırmıklar ile merdaneler ve tapanlardır. Pulluk taban taşını kırmak için daha derinden sürüm yapan ripperlerden yararlanılmaktadır.

Merdaneler ağır olmalarından dolayı toprağa yaptıkları yüzey basınçları fazla olduğundan, kesekleri ezerek parçalamada diğer makinalardan daha etkilidir.

Pulluğun çekilmesi sırasında ortaya çıkan direnç kuvvetinin belirlenebilmesi için iş derinliği, iş genişliği, aletin tipi, gövde sayısı, ilerleme hızı, toprağın yapısına ve nem içeriğine göre değişen özgül toprak direnci bilinmelidir.

Toprak işleme yapılarak esas olarak toprağın içindeki su ve havanın doldurduğu boşlukların miktarı ile parçacık (agregat) büyüklüğü ve şekli yani strüktürü değiştirilir. Strüktür, toprağın yapısı dokusu anlamındadır.

Bitkilerin isteklerine uygun toprak hazırlığında uygun furda strüktüre ulaşılması toprağın biyolojik yapısını da etkilemektedir. Furda strüktür, toprağın tarım için en uygun yapı biçimi anlamındadır.

Toprağın tavında yapılmış bir toprak işleme ile hazırlanmış furda toprak strüktüründe, toprak parçacıkları ile bunları birarada tutan kolloidal maddeler, mikroorganizmalar dengeli bir biçimde bulunmalıdır. Toprak tavı, furda yapı kazandırılması için toprağın en uygun zamanda işlenmesi anlamındadır.

Taban taşı, uzun yıllar pullukta aynı derinlikte sürülmesinden dolayı toprak içinde belirli bir derinlikte oluşan sert yapıdır ve bitki köklerinin derinlere gitmesine ve derinlerdeki nemin yukarı çıkmasına engel olur.

Hafif toprak grubunu yığılma açısı 35 derecedir.

Toprağın döndürülerek işlenmesi ile uzun yıllar alet ve makinalarla işlenen toprak üst tabakasının giderek bozulan strüktürünün derindeki topraklarla karıştırılarak düzeltilmesi ve yüzeyde bulunan bitki artıklarının toprağa gömülerek çürümesinin sağlanması amaçlanır.

Toprağı karıştırmada etki düzeyine göre sıralandığında, sıralamada en düşük olan alet kulaklı pulluktur.

Pulluk izi de denilen, pullukla işlenen toprak parçasına “çizi” denir.

Şekilli sürüm, şekli düzgün olmayan ve düzgün olarak bölünemeyecek kadar küçük parsellerde uygulanır ve tarlanın ortasından ya da kenarından başlanarak içe ya da dışa doğru sürüm yapılır.

Sabit uç demirli ve titreşimli uç demirli olarak imal edilebilen dipkazanlar, ülkemizde en çok kullanılan türdeki pulluklardır.