HASAT HARMAN MAKİNALARI

Hasat, gelişme ve olgunlaşma dönemini tamamlamış tarımsal ürünlerin bozulmadan, en az kayıp ile zamanında ve kısa sürede bulundukları yerden toplama, biçme, koparma gibi yöntemlerle alınmaları ve işlenecekleri ya da harman edilecekleri noktaya taşınmaları işlemidir. Hasat; tahıllarda sapın başağıyla birlikte biçilmesini ve harman yerine taşınmasını; yem bitkilerinde yeşil kısmın biçilmesi, tarlada kurutulması, depolanması, balya haline getirilmesi ya da kıyılarak silaj yapılması işlemlerini kapsar.

Yeşil ve sulu yemlerin belirli sıcaklık derecelerinde tutularak, gerektiğinde katkı maddeleri eklenip sıkıştırılarak havasız ortamda süt asidi mayalanması yardımıyla bozulmadan saklanmasıdır.

Hasat makinaları aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

• Yem bitkileri hasat makinaları

• Hububat hasat makinaları

• Mısır hasat makinaları

• Şekerpancarı hasat makinaları

• Patates hasat makinaları

• Pamuk hasat makinaları

• Meyve ve sebze hasat makinaları

• Diğer hasat makinaları

Harman, hasat edilmiş tarımsal ürünün tüketime hazır hale getirilmesi için başağından, koçanından, kabuğundan, kavuzundan, sapından, samanından veya üzerinde bulunduğu bitki aksamından ayırma ve temizleme işlemidir.

1. Sabit harman makinaları:

   • Avrupa ve Amerikan tip harman makinaları,

   • Sapdöver harman makinaları.

2. Hareketli harman makinaları:
   • Biçerdöverler,
   • Kombine hasat-harman makinaları.

• Bıçak kesme,

• Makas kesme,

• Kombine kesme,

• Çarpma kesme.

Yem bitkilerinin hasat edilmesinde ya da biçilmesinde aşağıdaki makinalar kullanılır:

1. Alternatif hareketli biçme düzenli hasat makinaları:
   • Tek bıçağı hareketli parmaklı ve üçgen yaprak bıçaklı,
   • Çift bıçağı hareketli parmaksız ve üçgen yaprak bıçaklı,
2. Döner bıçaklı biçme düzenli hasat makinaları:
   • Makaslama kesme yapanlar,
   • Serbest kesme yapanlar:
     • Tamburlu,
     • Diskli,
   • Çarpma kesme yapanlar.

Şeker pancarının hasadı 4 kademede tamamlanır. Bunlar;

• Şeker pancarının başının kesilmesi,
• Şeker pancarının topraktan gevşetilmesi,
• Şeker pancarının yükseltilmesi, toprak parçaları ve diğer yabancı maddelerden temizlenmesi ve ayrılması,
• Temizlenmiş şeker pancarının bir tarım arabasına yüklenmesidir.

Patates hasadı, topraktaki patates yumrularının topraktan çıkartılması ile toprak, kesek, taş, bitki sapı ve diğer yabancı maddelerden temizlenmesi işlemlerini kapsar.

Pamuğun mekanik olarak makinayla hasat edilmesinde günümüze kadar 5 farklı yöntem geliştirilmiştir:

• Açılmamış kozalara zarar vermeden açılmış kozalardan kütlü pamuğun toplanması,

• Açık ve kapalı kozaların tümünün aynı anda toplanması,

• Pamuk bitkisinin biçilerek kütlünün makine içerisinde ayrılması,

• Hava akımı yardımıyla pamuğun emilerek ya da üflenerek toplanması,

• Elektrostatik olarak yüklenmiş bant ya da parmaklar yardımıyla pamuğun toplanması.

Toplayıcı pamuk hasat makinalarında 4 temel bölüm vardır. Bunlar;

• Ayırıcılar ya da sap kaldırıcı,
• Toplama ünitesi,
• İletim ünitesi,
• Depo.

1. Meyve hasat makinaları
   • El silkeleyici
   • Kablolu ya da halatlı silkeleyici
   • Borulu-kirişli silkeleyici
   • Kütle silkeleyiciler
   • Pömatik silkeleyici
   • Kombine hasat makinası
2. Sebze hasat makinalar
   • Yapraklı sebzeleri hasat eden makinalar
   • Meyvelerinden yararlanılan sebzeleri hasat eden makinalar
   • Kökünden yararlanılan sebzeleri hasat eden makinalar
3. Diğer hasat makinaları

1. Teğetsel
2. Eksenel
   • Tek rotorlu hareket yönüne paralel akışlı
   • Çift rotorlu hareket yönüne paralel akışlı
   • Hareket yönüne dik akışlı
3. Diğer harmanlama düzenleri

Sarsak krank mili devri (d/d) (n)= 30/r^2^-1

n=30/(0.06)^2^-1

n=30/0.245

n=122

Meyve ve sebze hasadında temel amaç; meyve ve sebzenin tarladan alınması, yabancı maddelerden temizlenmesi, gerektiğinde sınıflandırılması, taşınması ve depolanmasıdır.

Hasat işleminde 3 yöntem kullanılır:

• Elle hasat,

• Yarı mekanize hasat,

• Tam mekanize hasattır.

Hasat işleminde temel sorunlardan birisi meyve ve sebzelerin tümünün aynı anda olgunlaşmamasıdır. Elle ve yarı mekanize yöntemlerde birden fazla geçişle bu sorun ortadan kaldırılırken tam mekanize hasatta çoğunlukla ürünün tümünün aynı anda toplanması gerekmektedir. Bu da olgunlaşmamış ürünlerin istenmese de hasadına yol açmaktadır. Ayrıca ürünün daldan kopma direnci de olgunlaşmaya  bağlı olarak değişmektedir. Olgunlaşmamış ürünler gövdeye daha sıkı tutunmakta ve hasatları zor olmaktadır. Bazen tüm ürünlerin olgunlaşması beklenebilmekte ya da kimyasal işlem uygulanarak olgunlaşma hızlandırılmaktadır.