TARIM ALET VE MAKİNALARI - Deneme Sınavı - 21

Dağılım Düzgünlüğü: Birim alana atılan gübre miktarının her yerde eşit olmasına dağıtım düzgünlüğü adı verilir.

Dört tekerleği muharrik traktörler: a. Standart traktörler, b. Sistem traktörleri, c. Dar izli belden bükme traktörler.Doğru cevap D'dir.

Sistem traktörleri, ön ve arkada 3 nokta bağlama düzeni bulunan, ön yükleyici gibi ek düzenlerin bağlanabildiği traktörlerdir.Doğru cevap B'dir.

Motor ile aktarma organları arasında hareket iletimini sağlayan ve kesen kavrama; traktörün ilk hereketini sağlamak, vites değiştirerek uygun motor devir sayısını sağlamak ve motor ile vites kutusunun devirlerini eşitlemek amacıyla kullanılır.Doğru cevap A'dır.

Ekim: Bitkisel üretimin başlangıcı olan tohumun; sıcaklık, nem, ışık, hava gibi uygun yaşama koşullarının sağlandığı toprağa bırakılması işlemidir.

Tohumlukların; fiziki (safiyet, bin tane ağırlığı, içindeki yabancı ot tohumları, hastalık etmenleri, zararlı yumurtaları ve cansız yabancı maddeler); biyolojik (içindeki canlı olan ve çimlenip toprak yüzeyine çıkabilen tohumların oranı) ve genetik değerleri (gelişen bitkide görülen verim, soğuk ve kuraklıktan etkilenme, erkencilik ve hastalıklardan etkilenme durumu) söz konusudur. Tohumluk yetiştirileceği bölgenin iklim koşullarına uygun olarak seçilir.

Ekim normu değerine tohumun cinsi ve büyüklüğü, tarla koşulları (engebeli, düz, meyilli gibi), makinanın ayar olanakları etkilidir.

Ekim makinaları, genel olarak üzerinde tohum deposu, ekici düzen, tohum borusu, ekici ayak bulunduran makinalardır.

Hassas ekim makinaları, genellikle çapa bitkileri olan ve geniş sıra aralığı mesafelere ekilen mısır, şekerpancarı tohumlarının ekiminde kullanılır.

Pamuk dışındaki mısır, ayçiçeği gibi bazı çapa bitkilerinin ekiminde de kullanılabilen pamuk ekim makinalarının bir çatı üzerine yerleştirilmiş ve her bir sıraya ekim yapan ayrı ekici üniteleri bulunmaktadır.

Ekim makinalarının, ekilecek tohuma ve ekim yöntemine bağlı olmaksızın işe
hazırlanırken aşağıdaki ayarlarının yapılması gerekir:
1. İş genişliği,
2. Sıralar arası mesafe,
3. Ekim normu,
4. Markör ayarı.

Fide dikiminde en önemli faktörlerden biri dikimden hemen sonra can suyu verilmesi işlemidir.

Kimyasal gübreler, amonyum sülfat, potasyum klorür biçiminde laboratuvar koşullarında kimyasal yöntemlerle üretilirler.

Özellikle ekim tekniği bakımından tohumların tarlaya atılması için kullanılan
ekim makinalarının aşağıdaki özelliklere sahip olmaları beklenir:
• Tohumlar tarlanın heryerine öngörülen ekim normunda atılmalı ve bu makina üzerinde kolayca değiştirilebilmelidir.

• Tohumların toprağa bırakıldığı konumu belirleyen ekici ayakların arasındaki
sıra arası uzaklıklar eşit olmalı ve ekim işlemi sırasında değişmemelidir.
• Ekici düzenlerden atılan tohum miktarları birbirinden farklı olmamalıdır.
• Sıra üzeri uzaklıklar makina tarafından düzgün olarak sağlanmalıdır.
• Tüm tohumlar aynı ekim derinliğine bırakılmalıdır ve derinlik makina
üzerinde kolayca ayarlanabilir olmalıdır.
• Ekim sırasında tohumlar ezilmemeli, kırılmamalı ve zedelenmemelidir.
• Makinanın ekici düzeni, fizikomekanik özellikleri farklı tohumların ekimine olanak vermeli ve değişik ekim normlarına ayarlanabilmelidir.
• Ekim işleminden sonra depo kolayca boşaltılıp temizlenebilmelidir.
• Makina fazlaca bakım gerektirmemeli ve sağlam yapıda olmalıdır.

Kesiksiz sıraya ekim, tahıllarda 10-20 cm sıralar arası uzaklıklarda; geniş sıraya
ekim mısır, ayçiçeği, şekerpancarı gibi çapa bitkilerinde 40-100 cm sıralar arası
mesafelerde; dar sıraya ekim tahıllar ve çayır otlarında 7-12 cm sıralar arası uzaklıkta; şeritlere ekim yağ bitkileri ve sebzelerde aralarında 50-70 cm mesafe bulunan
20-30 cm genişliğinde 2-3 sıraya; bantlara ekim aralarında 30-40 cm bulunan bantlara 5-10 cm genişlikte uygulanır. Hassas ekim şekerpancarında 40-70 cm geniş
sıra arası ve 8-15 cm sıra üzeri mesafelerde; kümeler şeklinde ekim ise çapa bitkilerinde 25-70 cm mesafelerde öbekler şeklinde 2-3 tohum bırakılarak uygulanır.

Fide dikim makinalarının; fidelerin taşındığı bir tablası, çizi açıcı bir ayağı,
dikim düzeneği ve baskı tekerleği bulunmalıdır. Yarı otomatik fide dikim makinalarında işçiler için oturma yerleri bulunmaktadır. Fidenin dikilmesi için kıskaçlı
ve diskli tip fide dikim düzenleri geliştirilmiştir.

Sıraya Ekim Yapan Makinalar
Genellikle dar sıra aralığı mesafelerde ekilen tahılların ekiminde kullanılan ve sıra
üzerinde tohumları kesintisiz olarak açılan çizilere bırakan makinalardır (Şekil
5.5). Bu makinalar genellikle tohum ve gübreyi tarlaya birlikte atabilen kombine
ekim makinalarıdır.

Patates ekim makinasının ekici düzeni sonsuz bir zincir üzerine takılmış kepçelerden oluşmaktadır. Depodan kepçelere bir tohumdan fazla alındığında, bunlar tekleyici düzenle bir
tohuma indirilir. Patates ekim makinalarının elemanları; depo, kepçelerden oluşan
ekici düzen, çizi açıcı ve tohum kapatıcıdan oluşmaktadır. Makinanın ekici düzeni
hareketini üzerindeki tekerlekten almaktadır. Bu makinalarda içbükey diskler şeklinde olan kapatıcılar, ekilen yumruların üzerinin kapatılmasını ve sırtlar oluşturulmasını sağlarlar.

Pamuk dışındaki mısır, ayçiçeği gibi bazı çapa bitkilerinin ekiminde de kullanılabilen pamuk ekim makinalarının bir çatı üzerine yerleştirilmiş ve her bir sıraya ekim yapan ayrı ekici üniteleri bulunmaktadır (Şekil 5.8). Bu makinalarla kesiksiz sıraya ekim yapılır. Ekici düzen, tohum deposunun altına yerleştirilmiştir ve makina üzerinde bulunan bir tekerlekten hareket alan yıldız çark şeklindedir. Plakalı ve parçalı ekici düzenler kullanılarak mısır gibi bitkiler kümeler şeklinde de ekilebilmektedir

Ekim Makinalarının İşe Hazırlanması
Ekim makinalarının, ekilecek tohuma ve ekim yöntemine bağlı olmaksızın işe
hazırlanırken aşağıdaki ayarlarının yapılması gerekir:

1. İş genişliği,
2. Sıralar arası mesafe,
3. Ekim normu,
4. Markör ayarı.