TARİH FELSEFESİNİN ORTAÇAĞDAKİ KÖKENLERİ-2: İSLAM ORTAÇAĞI VE İBN HALDÛN
Toshihiko Izutsu, neyi savunur?
islam'ın gelişiyle varlıklar arasında yeni bir ilişkinin kurulduğu ve kavramların yüklendikleri anlamlarla birlikte birbirleriyle tamamen farklı ilişkilendirildiği yeni bir sistemin, yani yepyeni bir evren kavrayışının ortaya çıktığını savunur.
islam evren kavrayışının temelinde ne vardır?
islam evren kavrayışının temelinde, 1. Yalnızca Allah’ın yaratıcı olduğu yani yoktan var etme gücü bulunduğu, 2. Allah dışındaki her şeyin yaratılmış olduğu ve 3. Allah’n yarattığı her şeyin onun emrine boyun eğdiği varsayımları yer alır.
Bu dünyadaki mutluluk ne şekilde sağlanabilir?
eski bilgelerin öğretilerinde, Eski Yunan’dan Platon’un Devlet’inde, Aristoteles’in Nikomakhos’a Etik’inde ve Politika’sında gösterdikleri yollara benzer yollardan gidilerek, akıl, bilgelik ve bunlar üzerinde temellenen bir yönetimle sağlanabilir.
“Hepiniz Adem’densiniz. Adem ise topraktandır. Arap’ın Acem’e üstünlüğü yoktur. Üstünlük takvâ iledir” hadisi ve “Ey insanlar, Biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık. Sizi, sırf birbirinizle tanışasınız diye, büyük büyük cemiyetlere ve küçük küçük kabilelere ayırdık. Şüphesiz sizin, Allah nezdinde en şerefliniz, takvâca en ileride olanınızdır. şüphesiz Allah, herşeyi bilen, herşeyden haberdar olandır.” ifadesiyle dilimize çevrilen Hucûrat suresinin 13. âyeti, neyi vurgulamaktadır?
insanlar arasındaki eşitliği vurgulamak üzere kullanılmıştır.
Hârezmî ilimleri nasıl sınıflamıştır?
sınıflarken fiziği ‘aşağı’, matematiği ‘orta’, metafizii de ‘yüce’ olarak nitelemiş ve ibn Sînâ’yı etkilemiştir.
Ülken’e göre, ibn Sînâ, ilimler sınıflamasında Aristoteles ve Fârâbî’nin etkisinde kalmış ve ilimleri madde ve şeklin ilişkisi bakımından kaça ayrılmıştır.
üçe ayırmıştır.
El-Hârezmî dışında klasik sayılan filozofların hemen hiçbirinin ilimler sınıflamasında............. yer vermediği anlaşılıyor. Boşluğu en uygun şekilde tamamlayınız?
“tarih”e
Bir medeniyetin tarihi, onun temsil ettiği değerleri ve bu değerleri yansıtan ...................yansıtmalıdır. Boşluğu en uygun şekilde doldurunuz?
düşünce ürünlerini kapsamalı, yani düşünce yapısını
iyi bir ifade ve güzel bir dil ile anlatılan tarih, kişilerin ahlâk duygularını canlandırarak, insanları ....................... konumuna getirir (‹bnü’l-Esir 1985, s. 4-5).
iyiyi benimseme, kötüyü de reddetme
Peygamber’in yaşayışı ve kişiliği, kendi döneminde ve sonrasında her türlü tarihsel akışın yolunu, ayrıca Müslümanlar’da ilk.........yazımının da merkezini oluşturmuştur. Boşluğu en uygun şekilde doldurunuz?
tarih
Sîre (çoğulu Siyer), nedir?
islâm dünyasında Peygamber’in biyografisi için kullanılan bir ortak addır.
"islâm dünyasında Peygamber’in biyografisi için kullanılan bir ortak addır." Tanım hangi başlığa aittir?
Sîre (çoğulu Siyer),
Mağzâ (çoğulu Meğâzî) nedir?
‘savaş-savaş yeri’ anlamında kullanılan bir sözcük olarak, Peygamber’in savafllarının tarihine verilen bir ad hâline gelmiş olup zaman zaman Siyer ile birlikte eşanlamlı olarak kullanılmıştır.
"‘savaş-savaş yeri’ anlamında kullanılan bir sözcük olarak, Peygamber’in savafllarının tarihine verilen bir ad hâline gelmiş olup zaman zaman Siyer ile birlikte eşanlamlı olarak kullanılmıştır." Tanım hangi başlığa aittir?
Mağzâ (çoğulu Meğâzî)
Horovitz’in yapıtının Arapça çevirisini kim yapmıştır?
Hüseyin en-Nassâr
Horovitz’in yapıtının Arapça çevirisinde çeviriyi yapan Hüseyin en-Nassâr, Siyer Meğâzî yazarlarının anlatım ve yorumdaki üsluplarını göstermesi için çevirinin sonuna ne eklemiştir?
bu yazarlardan örnek metinler eklemiştir.
ibn Haldûn, rivâyete dayanan tarihçiliği eleştirmesine karşın, kendisi de zaman zaman bu yönteme başvurmuşmudur?
ibn Haldûn, rivâyete dayanan tarihçiliği eleştirmesine karşın, kendisi de zaman zaman bu yönteme başvurmuştur.
Tabâkât nedir?
Tabâkât, islâm Medeniyeti’nde Peygamber ve yakın çevresinin başına gelen önemli olayların anlatıldığı, yani içeriği özel sınırlarla belirlenmiş tarih kitaplarına verilen genel addır.
"islâm Medeniyeti’nde Peygamber ve yakın çevresinin başına gelen önemli olayların anlatıldığı, yani içeriği özel sınırlarla belirlenmiş tarih kitaplarına verilen genel addır." Tanım hangi başlığa aittir?
Tabâkât,
Fütûhu’l-Buldân, ne anlama gelmektedir?
beldelerin-Belâzurî’nin yaşadığı dönemde, ‘ülkelerin’- fethedilmesi anlamına gelmektedir