Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatında Şiir-II (İkinci Kuşak)
Tanzimat ikinci kuşak şairleri sanat için sanat anlayışına daha yakındılar. Tanzimat ikinci kuşak edipleri, Muallim Naci’yi istisna tutarak söylenecek olursa aristokrat ailelerin çocuklarıdır.
Birinci kuşak daha çok sosyal sorunların ve siyasi kavganın içindeyken ikinci kuşak daha ziyade edebî tartışmaların içinde kalmayı, soyut ve somut bütün çabalarını edebî tartışmalar içinde göstermeyi tercih etmişlerdir.
Tanzimat edebiyatının diğer adı nedir?
Tanzimat edebiyatı ya da diğer adıyla “yenileşme dönemi Türk edebiyatı” iki döneme ayrılır.
Birinci kuşak genel hatlarıyla, en çok öne çıkan isimler olması nedeniyle, Şinasi, Ziya Paşa ve Namık Kemal üçlüsüyle anılır. İkinci kuşakta öne çıkan şairler kimlerdir?
Tanzimat edebiyatı ya da diğer adıyla “yenileşme dönemi Türk edebiyatı” iki döneme ayrılır. Birinci kuşak genel hatlarıyla, en çok öne çıkan isimler olması nedeniyle, Şinasi, Ziya Paşa ve Namık Kemal üçlüsüyle anılır. İkinci kuşak ise yine genel hatlarıyla Ekrem, Hâmit, Sezai (Recaizâde Mahmut Ekrem, Abdülhak Hâmit, Sami Paşazâde Sezai) mektebi olarak bilinir.
Muallim Naci Tanzimat ikinci kuşak şairleri içerisinde farklılaşan bir isimdir. Bu farklılığın nedeni nedir?
Muallim Naci Tanzimat ikinci kuşak şairleri içerisinde farklılaşan bir isimdir. Bu farklılık Recaizâde Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hâmit’e göre ayrı bir yerde hatta onlara zıt bir kutupta bulunmasından kaynaklanır.
Tanzimat ikinci kuşak şairleri ile birinci kuşak şairlerinin özellikleri arasında ne gibi farklılıklar vardır?
Tanzimat ikinci kuşak şairleri sanat için sanat anlayışına daha yakındılar. Üstelik edebiyatı siyasal bir araç olarak da kullanmıyorlardı. Hatta siyasi söylemden özellikle kaçınıyorlar ve sosyal meselelerden uzak bir edebiyat oluşturmaya gayret gösteriyorlardı. Bu bağlamda birinci kuşak daha çok sosyal sorunların ve siyasi kavganın içindeyken ikinci kuşak daha ziyade edebî tartışmaların içinde kalmayı, soyut ve somut bütün çabalarını edebî tartışmalar içinde göstermeyi tercih etmişlerdir.
Recaizâde Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hâmit’in sosyal ve siyasal konulara yönelmemelerinin temel nedenlerinden ilki nedir?
Recaizâde Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hâmit’in sosyal ve siyasal konulara yönelmemelerinin temel nedenlerinden biri -hatta ilki- mücadeleci değil, daha çok sanatkâr mizaca sahip olmalarıdır.
İkinci kuşak şairleri birinci kuşağa göre Batı kültürüne ve edebiyatına daha hâkimdir. Batı edebiyatına yönelik çeviri ve uyarlamaları daha kolay yapmışlardır. Verdikleri eserler Avrupai edebiyatın niteliklerine daha uygundur. İkinci kuşak içerisinde bu niteliklere en hangi şair sahiptir?
İkinci kuşak şairleri birinci kuşağa göre Batı kültürüne ve edebiyatına daha hâkimdir. Batı edebiyatına yönelik çeviri ve uyarlamaları daha kolay yapmışlardır. Verdikleri eserler Avrupai edebiyatın niteliklerine daha uygundur. İkinci kuşak içerisinde bu niteliklere en çok da Abdülhak Hâmit sahiptir.
Recaizâde Mahmut Ekrem önemli manzumelerinden olan “Hasbihâl”i kaç yılında hangi seyahati esnasında yazar?
Recaizâde 1874’te bir Viyana seyahati yapar. Önemli manzumelerinden olan “Hasbihâl”i bu seyahat esnasında yazar.
Recaizâde Mahmut Ekrem'in kaleme aldığı “Tevellûat”, Nailî’nin “dökülsek” redifli gazelinin; “Nağme-i Seher” eserler hangi yazarların etkisinde yazılmıştır?
“Tevellûat”, Nailî’nin “dökülsek” redifli gazelinin; “Nağme-i Seher” biraz Leskofçalı Galip’in, biraz Namık Kemal ve Ziya Paşa’nın etkisi altında yazılmış manzumelerdir.
Musammat nedir?
Musammat, divan şiirinde bendlerle kurulan nazım şekillerinin geneline verilen addır.
Recaizâde Mahmut Ekrem “Bülbül” manzumesini hangi teknikle yazmıştır?
Recaizâde farklı tarihlerde üç farklı “Bülbül” manzumesi yazar. Bunlardan biri o devirde çok beğenilir. Bu manzume de yine eski edebiyat nazım tekniği olan musammat şeklinde yazılmıştır.
Recaizâde Mahmut Ekrem'in ilk şiir kitabının adı nedir?
İlk şiir kitabı olan Nağme-i Seher (1871) şairin daha çok eski edebiyat tarzında yazdığı manzumeleri içeren kitabıdır.
Recaizade Mahmut Ekrem, şairliğinden daha çok hangi yönüyle Türk edebiyatında önemli bir yer edinmiştir?
Recaizâde Mahmut Ekrem, şairliğinden daha çok romancılığı ve edebiyat teorisi üzerine verdiği eserleri açısından Türk edebiyatında önemli bir
yer edinmiştir.
Recaizade’nin teorik eserlerinde dile getirdiği bir başka ayrım ise edebî metinlerdeki üslup çeşididir. Ona göre kaç çeşit üslup vardır ve bunlar nelerdir?
Recaizade’nin teorik eserlerinde dile getirdiği bir başka ayrım ise edebî metinlerdeki üslup çeşididir. Ona göre üç çeşit üslup vardır: Sade, müzeyyen (süslü) ve âlî (yüksek).
Recaizâde’ye getirilen eleştiriler nelerdir?
Hiçbir zaman derin fikirlerin, felsefi ıstırapların şairi olmamıştır. Şiirin üç bileşeni olan “dil, vezin, kafiye” konularında yetersizlik Recaizâde’nin en
çok eleştiri alan yönüdür. Recaizâde şair doğmamıştır, şiirde gerçek anlamda yetenek sahibi değildir.
Abdülhak Hâmit, Paris’te yazdığı ve orada yayımlanan hangi tiyatro eserinden dolayı siyasi olarak şüpheleri üzerine çeker?
Hâmit, Paris’te yazdığı ve orada yayımlanan Nesteren (1878) adlı tiyatro eserinden dolayı siyasi olarak şüpheleri üzerine çeker. 1878’de görevine son verilir.
Abdülhak Hâmit'in karısı Fatma Hanım’ın ölümünün üzerine yazdığı eserler hangileridir?
Fatma Hanım 1885 yılında 26 yaşında veremden Beyrut’ta hayatını kaybeder. Makber (1885), Ölü (1885), Hacle (1885) ve Bunlar O’dur (1885) gibi eserleri bu ölüm üzerine yazılır.
Abdülhak Hâmit’in kaleme aldığı sahibi olduğu bu unvan ile yaşadığı sefalet arasındaki tezadı gözler önüne seren imdat şiirinin adı nedir?
“Şair-i Âzam” başlıklı manzumesi, sahibi olduğu bu unvan ile yaşadığı sefalet arasındaki tezadı gözler önüne seren bir imdat şiiridir.
Şair-i Azam hangi şaire verilen bir unvandır?
Abdülhak Hâmit Tarhan 12 Nisan 1937’de İstanbul’da yaşamını yitirir. Namık Kemal ve Recaizâde tarafından övülmüş ve genç şair adaylarına örnek şair olarak gösterilmiştir. Ayrıca “Şâir-i Âzâm” unvanıyla da Türk edebiyatının en üst seviyelerine çıkarılmıştır.
Hemen her yazar/şair gibi Hâmit’in de hayatı araştırmacılar tarafından bazı evreler ayrılır. Birinci evre yazmaya başladığı yıllardan ilk eşi Fatma Hanım’ın ölümüne kadar olan süreçtir. Bu evreye ne ad verilir?
Bu evreye romantik Hâmit evresi denilmektedir.
Abdülhak Hâmit tarafından kaleme alınan, Türk edebiyatında pastoral şiirin ilk örneği sayılan eserin adı nedir?
“Sahra” Türk edebiyatında pastoral şiirin ilk örneği sayılır.
Muallim Naci'yi edebiyat çevrelerinde üne kavuşturan ise ilk şiir kitabının adı nedir?
Edebiyat çevrelerinde üne kavuşturan ilk şiir kitabı Ateşpâre (1882) olur.
Muallim Naci’den etkilenen Türk şairleri kimlerdir?
Muallim Naci’nin şiirde etkilendiği isimler kadar etkilediği isimler de önemlidir. Türk edebiyatının önemli şairlerinden olan Mehmet Akif, Tevfik Fikret ve Yahya Kemal gibi isimler Muallim Naci’den etkilenmişlerdir.
Muallim Naci ile diğer Tanzimatçılar arasında önemli bir ayrışma ilk olarak hangi yaklaşımdan ötürü çıkar?
Muallim Naci ile diğer Tanzimatçılar arasında önemli bir ayrışma ilk olarak şiir tekniklerinde gösterdikleri yaklaşımdan çıkar.