TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI I

Verilen seçenekler arasında sadece Fatin Tezkiresi Şinasi'ye aittir. Diğer eleştirileri kaleme alan Namık Kemal'dir.

Doğru cevap E dir. Edebiyat ve ahlakı aynı paydada birleştiren “fenn-i edeb (edebiyat) bir ma’rifettir ki insana hasletâmuz-ı edeb olduğu için (edep hasletini öğrettiği için) edeb ve ehl-i edîb tesmiye kılınmıştır (adlandırılmıştır)” cümlesinin yazarı Şinasi'dir.

Doğru cevap A dır. “Lisan-ı Osmanînin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazâtı Şâmildir” makalesinin yazarı Namık Kemal’dır.

Doğru cevap B dir. Şiirlerine örnek verilen şairlerin eğer şiirlerini değiştirmek isterlerse seçtikleri başka şiirlerini göndermeleri Tezkire-i Hâtimet’ül eş’ar’ın ikinci baskısının yapılması için Fatin Efendi’nin en geç dört ay içinde kendisine ulaştırılmasını istediği hususlardan birisidir. Diğer seçeneklerde verilen hususlar Şinasi’nin söz konusu eserde mutlaka düzenlenmesi gereken konuların maddeleridir.

Doğru cevap A dır. Düşünceleri anlatma işlevi gören söz ‘’tanrı hediyesi’’dir fikrini Şinasi Tercümân-ı Ahvâl gazetesi için söylemiştir.

Doğru cevap E dir. 1853 yılında kaleme alınan fakat 1855 yılında yayımlanan eser Fatin Efendi’nin Tezkire-i Hâtimet’ül eş’ar’ eseridir.

Doğru cevap B dir. Gözünde kaybettiği itibarını yeniden kazanmak için Harâbât aracılığıyla kasideler yazarak Ziya Paşa, Sultan Aziz’e bağlılığını bildirmiştir

Doğru cevap C dir. İbretnüma, Muhayyelât, Aslı ile Kerem, Ferhad ile Şirin gibi eski eserlerimizden ve hikâyelerimizden örnekler Namık Kemal’ın “Celal Mukaddimesi”nde bulunmaktadır.

Cevap B dir. Tiyatroyu diğer edebî türlerden daha üstün tutan Namık Kemal’e göre hayatın gerçek lezzetini bilenler, Karagöz ile Hacivat ya da ortaoyunu gibi oyunları izlemek ya da kahvelerde, komşularda laklak ile vakit geçirmek yerine ne kadar kusurlu olursa olsun tiyatroya gitmeyi tercih etmektedirler.

Doğru cevap E dir. “Şiir ve İnşa’’ makalesinin yazarı Ziya Paşadır.

Mes’ele-i Mebhûsetü’n Anha, basın yoluyla yapılan ilk edebî tartışmadır. 1864 yılında ortaya çıkan söz konusu tartışma, Tasvir-i Efkâr ile Ruzname-i Ceride-i Havadis gazeteleri arasında gerçekleşir. Tartışmanın temelini dil meselesi ve Arapçanın özellikleri oluşturmaktadır. Ruzname-i Ceride-i Havadis gazetesinde yazılar yazan Said Bey’in yazılarında Tasvir-i Efkâr’ın dilini eleştirmesi bu tartışmayı başlatır.

Osmanlı’nın son klasik tezkiresi olan Tezkire-i Hâtimet’ül eş’ar’ın yazarı Fatin Efendi’dir. 1853 yılında biten ancak 1855 yılında yayımlanan bu tezkire, hâl tercümeleri (öz geçmiş) ve şiir örneklerinde oluşur.

Osmanlı’nın son klasik tezkiresi olan Tezkire-i Hâtimet’ül eş’ar’ın yazarı Fatin Efendi’dir. 1853 yılında biten ancak 1855 yılında yayımlanan bu tezkire, hâl tercümeleri (öz geçmiş) ve şiir örneklerinden oluşur.

Namık Kemal’in Tasvir-i Efkâr’da yayımladığı ve yeni Türk edebiyatının beyannamesi  sayılabilecek Lisân-i Osmânî’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazâtı Şâmildir isimli makalesinde Türkçede ilk defa dil ve edebiyat meseleleri oldukça kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir.

Namık Kemal Türkçe'nin gelişmesi için sunduğu önerileri bu eserinde dile getirmiştir.

Farsçanın dünyada edebiyatı en bozuk lisanlardan birisi olmasına rağmen içinde güzel yazılmış kitapların da olduğunu dile getiren Namık Kemal. Bu eserlere örnek olarak Gülistan ve Mesnevi’yi gösterir ve, Osmanlı şiirinde bu başarının tam olarak yakalanmadığı kanaatindedir.

Recaizâde Mahmut Ekrem, İtalyan şairi Silvio Pellico’nun hapishane anılarından oluşan Mes Prison adlı eserini tercüme etmiştir.

Namık Kemal, Magosa’da yazdığı Tahrib-i Harâbât isimli eserinde Ziya Paşa’nın Harâbât adlı üç ciltlik antolojisini ve bu antolojinin mukaddime kısmını eleştirir.

Son Pişmanlık romanını Türkçenin roman yazmaya uygunluğunu göstermek için yazdığını vurgulayan Namık Kemal, tasavvur ve tasvirde zorlanmamak için konuyu gayet sade tuttuğu hâlde istediği gibi olmadığını ifade eder.

Ziya Paşa’nın eleştirilerinden divan nesri de nasibini alır. Nitekim Feridun’un Münşeat’ında, Veysi ve Nergisi’nin eserlerinde ya da diğer önemli nesir kitaplarında üçte bir Türkçe kelime bulunmadığından yakınır.