TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI I

İstanbul'da ilk tiyatro salonu 1840 yılında inşa edilir.

Bu eserler, Namık Kemal tarafından yazılmıştır.

Bu iki eser Ahmet Mithat Efendi tarafından yazılmıştır.

Bu eserlerin yazarı Şemsettin Sami'dir.

Bu iki eser Ahmet Mithat tarafından yazılmıştır.

Yahya Kemal, Tanzimat dönemi tiyatro yazarlarından biri değildir.

Celaleddin Harzemşah, Namık Kemal'in eseridir.

Duhter-i Hindu, Abdülhak Hamid'in eseridir.

Osmanlı Tiyatrosu 1868 yılında kurulur.

Şair Evlenmesi'ni Şinasi yazmıştır.

Türk kültür ve edebiyatında; tiyatronun metne dayalı bir biçimde ve oyuncuların diyaloglarının önceden yazılarak belirli kurallar içinde oynanması, ilk kez Tanzimat Dönemi’nde gerçekleşir.

İslam ve Türk geleneklerine aykırı gördükleri eserleri ya çevirmezler ya da millî kültüre uyarlama yoluna giderler. Doğru cevap A dır.

Şair Evlenmesi’nin açtığı yolda yazılan eserlerde geleneksel yapıdaki aksaklıkların toplumda ne gibi facialara sebep olduğu gösterilir. Özellikle gençlerin istedikleri kişilerle evlendirilmemesi sonucunda yaşanan intiharlar ve hastalıklar dramatik kurgu içine yerleştirilir. Zavallı Çocuk, Açıkbaş, Ecel-i Kaza, İnatçı yahut Çöpçatan, Felaket bu konuyu doğrudan işleyen eserlerdir. Doğru cevap E dir.

Dönem eserlerinde, özellikle de Namık Kemal’de görülen diğer bir önemli tema ise vatan sevgisidir. Vatan yahut Silistre’nin tiyatro sahnesinde oynanması ile toplumda bir refleks hâline gelen vatan bilinci başka eserlerde de kendine yer bulur. Namık Kemal’in Gülnihal, Âkif Bey, Celâleddin Harzemşah; Ahmed Midhat’ın Fürs-i Kadîmde Bir Facia yahut Siyavuş; Şemsettin Sami’nin Besa, Seydi Yahya; Mehmet Rifat’ın Ya Gazi Ol Ya Şehit eserlerinde vatan sevgisi ya doğrudan ya da ikincil olarak işlenen temalardandır. Doğru cevap C dir.

Osmanlı saraylarındaki düğün, sünnet gibi eğlencelerde yer alan cambazlar, hokkabazlar ve sihirbazlar tiyatronun kökenine ilişkin ipuçları sunmaktadırlar. Düğün, sünnet gibi saray eğlenceleri ve şenlikleri Osmanlı toprakları içinde gösteri sanatlarının gelişmesine etki eder. Kanunî Sultan Süleyman’ın 1530’da, III. Murat’ın 1582’de, IV. Mehmet’in 1675’te ve III. Ahmet’in 1720’de hazırlattıkları şenliklerdeki gösteriler, tiyatronun gelişmesine ve tiyatro zevkinin oluşumuna hizmet eder. Doğru cevap B dir.

II. Abdülhamit zamanında devrin sosyopolitik yapısı tiyatroya da yansır. Bu dönemde sarayda tiyatroya önem verilir ancak tiyatrolarla ilgili bazı kısıtlamalar getirilir (Sevinçli, 1991, s. 3). Siyasi ve politik koşullar neticesinde bazı eserlere sansür uygulanır. Doğru cevap D dir.

İbrahim Şinasi’nin 1859 yılında yazıp Tercüman-ı Ahvâl gazetesinde 1860 yılında yayımladığı Şair Evlenmesi adlı eseri metne dayalı ilk tiyatrodur. Şair Evlenmesi, önce iki perde olarak düşünülür ancak bir perde olarak yayımlanır. Doğru cevap B dir.

Ahmet Vefik Paşa’nın tiyatro alanındaki Moliére’den yaptığı on çeviri, altı da adaptasyon (uyarlama) olmak üzere toplam 16 eseri bulunmaktadır. Doğru cevap E dir.

Tiyatro izlemeyi seven bir sanatkâr olarak dikkati çeken (Enginün, 2013, s.678) Ahmet Midhat Efendi, tıpkı romanlarında olduğu gibi tiyatro eserlerinde de okurunu eğitmek amacındadır. Namık Kemal’in düşüncesine paralel olarak o da ahlaki gayeyi amaç olarak görür. Doğru cevap A dır.

Namık Kemal’in Magosa’da yazdığı oyunlardan biri Kara Bela’dır. Tek taraflı bir aşkı konu edinen eser, Tanpınar tarafından Namık Kemal’in en zayıf eseri olarak görülür. Hindistan’da Babürlüler Devleti zamanında yaşanan bir olayı anlatan eserde sınıf farklılığı yüzünden kavuşamayan gençlerin dramı anlatılır. Doğru cevap C dir.