SUÇ SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 4

2000’li yıllarda

Savunmasızlık yaklaşımı

Doğrudan mağduriyet

Dolaylı mağduriyet

Sosyal kaygı yaklaşımı

Alt kültürel çeşitlilik yaklaşımı

Suç korkusu insanların yaşamları hakkındaki belirsizlik ve güvensizlik duygularının bir ifadesi olarak görülemez.

Medya izleyiciler üzerinde eşit bir etkiye sahiptir.

Suç korkusu, ilk defa Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşanan sosyal ve siyasi sorunlar nedeniyle, Kanun Uygulama ve Adalet Dairesi Başkanlık Komisyonu (President’s Crime Comission on Law Enforcement and Administration of Justice) tarafından 1960lı yıllarda başlatılmıştır.

Savunmasızlık yaklaşımı, suç ya da suça ilişkin semboller karşısında, etkili savunma gücünden (kaçma veya bertaraf etme) yoksun olduğunu düşünenlerin ve suç korkusu yaşayanların, demografik açıdan benzer nitelikler taşıyabileceklerini ileri sürer. Bu bağlamda; yaş, cinsiyet, sağlık durumu, eğitim, gelir düzeyi gibi değişkenler ile suç korkusu arasındaki ilişki, yaklaşımın odağına yerleştirilmektedir.

Suç mağdurunun, mağdur olmadan önce suça ilişkin haberler veya sembollere karşı sıradan bir duyarlılık içerisinde iken mağduriyeti deneyimledikten sonra suça ilişkin haberlere veya sembollere karşı oldukça hassas hâle gelebileceğini iddia eden yaklaşım mağduriyet yaklaşımıdır.

Suç ve suçluluğun kişisel bir olgu olmaktan çok ortaya çıktığı çevre ile ilişkili bir olgu olarak ele alındığı,. suç ve suçluluğun cereyan ettiği çevre ile birlikte bir bütün halinde ele alınması gerektiği fikri güç kazanmaya başladığı yaklaşım düzensizlik yaklaşımıdır.

Uyumun yüksek olduğu, bütünleşmiş mahalle veya muhitlerde korkunun düşük, sosyal kontrolün zayıf olduğu mahalle veya muhitlerde korkunun yüksek olduğunu iddia eden yaklaşım  sosyal kaygı yaklaşımıdır.

Sosyal kaygı yaklaşımına göre,  ilişkiler ağının tahrip edildiği yani karşılıklı güvenin, dayanışmanın, işbirliğinin ve sosyal kontrolün bozulduğu bir ortamda bireylerin suç korkuları yoğunlaşacaktır.

Bazı grupların kendilerini toplumdan soyutlamalarını ve bu doğrultuda toplumun değer sisteminden koparak yeni bir değer sistemi geliştirmelerini suç ile ilişkilendiren yaklaşım altkültür yaklaşımıdır.

İçinde yaşadığımız çağı harekete geçiren temel sloganın “korkuyorum!” olduğunu belirten düşünür U. Beck'tir.

Birey fazla televizyon izlenen bir evde yaşıyorsa aynı dünyada yaşayan ama daha az televizyon izleyen yan komşusundan daha kötü bir dünyada yaşıyor demektir. Televizyonun, insanların en büyük korkularını, kaygılarını ve paranoyalarını derinleştirmekte olduğunu öne süren Gerbner'in bu duruma verdiği isim acımasız dünya sendromudur.

Modernite ile birlikte devletin merkezîleşmesi ve şiddet araçlarının bu şekilde devlet tarafından tekelleştirilmesi ve denetlenmeye başlamasının ilk sonucu, şiddet ile ticaret arasına keskin bir sınır çizilmesi olmuştur. Bu ne anlama gelmektedir? Şiddet piyasada alınıp satılabilen bir meta olmaktan çıkmıştır. Charles Tilly (1992), bu durumun baştan niyet edilmeyen bir sonuç yaratarak devlet kapasitesinin genişlemesine yol açtığını iddia eder. Nitekim savaş hazırlığı süreci, savaş zamanlarında orduları finanse edecek hazine, iaşe hizmetleri, askere alma düzeni, vergi daireleri gibi pek çok idari görevin de devlet tarafından geniş olarak yüklenilmesini ve devletin idari kapasitesini genişletirken siyasal gücün merkezden çepere doğru genişlemesini de zorunlu kılmaktadır. Bir diğer sonuç, devletlerin kendi sınırları içinde ve dışında uyguladıkları şiddet pratiklerinin keskin bir biçimde farklılaşmaya başlamasıdır. Şiddet tekelini elinden bulunduran devletler, kendi tebaalarının güvenliğini sağlamaktan sorumlu hâle gelirler. Bu durum içeride devlet dışı her tür şiddet ediminin suç olarak kodlanmasına neden olmuştur. Savaş ulusal-toplumsal alandan dışlanmış ve sadece devletlerarası, dış çatışmalarla sınırlandırılmıştır. 

A seçeneğindeki ifade doğru değildir; çünkü devletler tarafından şiddetin meşru tekelinin ele geçirilmesiyle birlikte yerel şiddet dramatik bir biçimde azalır ve bağımsız askerî güçler zemin kaybederler. Doğru cevap A'dır.