STRATEJİK YÖNETİM II

Dışsal Sektörel Küreselleşme Sürükleyicileri

• Pazar Faktörleri
• Maliyet Faktörleri
• Rekabet Faktörleri
• Teknoloji Faktörleri
• Çevresel Faktörler

Uluslararasılaşma için temel iki alternatif stratejiden söz edilebilir: Küresel strateji (global strategy) ve çokuluslu strateji (multinational strategy). Küresel strateji, ülkeler arasındaki benzerliklerin yüksek ve dolayısıyla küresel ölçekte standardizasyona gitmeye izin veren; çok uluslu strateji ise ülkeler arasındaki farklılıkların yüksek ve dolayısıyla faaliyet gösterdiği ülkenin koşullarına adaptasyonu gerektiren bir stratejidir.

Dünya ölçeğinde ticari bariyerlerin aşağı çekilmesi, iletişim ve ulaşım alanındaki gelişmeler ve tüketici zevklerindeki benzeşmeler bu süreci hızlandırmaktadır. Bu açıdan bakıldığında, küresel stratejiler geliştirmek ve uygulamak günümüzde giderek işletmeler için gönüllü bir tercih olmaktan uzaklaşmakta, bir zorunluluğa dönüşmektedir.

Sektörlerde yaşanan bu değişlerin bir sonucu olarak işletmeler ulusal stratejiden çok uluslu stratejilere, çok uluslu stratejiden de küresel stratejilere doğru bir kayma yaşamaktadır. Gelinen bu aşamada, işletmelere faaliyet gösterdikleri her bir ülkenin koşullarına uygun birer strateji geliştirmeyi öneren geleneksel yaklaşım giderek stratejik bir alternatif olmaktan uzaklaşmaktadır. Dünya ölçeğinde ticari bariyerlerin aşağı çekilmesi, iletişim ve ulaşım alanındaki gelişmeler ve tüketici zevklerindeki benzeşmeler bu süreci hızlandırmaktadır.

Bu karma strateji “küresel düşün, yerel hareket et” olarak özetlenen stratejidir. Yerele adapte olmuş ürün ve hizmetler yerel ihtiyaç ve zevklere uymanın veya cevap vermenin avantajını sağlarken şirketler yerelleşme yerine giderek standartlaş- manın yararlarını elde etmeye yönelmektedirler.

Küresel Strateji Geliştirmek İçin Değerlendirilmesi Gereken İçsel Organizasyonel Faktörler:

• Pazar yönelimlilik
• Yönetsel yönelimlilik ve kararlılık
• Örgüt kültürü
• Örgütsel kabiliyetler
• Uluslararası deneyim

Bu iki yönü esas alındığında, sektörleri uluslararasılaşma derecelerine göre dört ana sınıfa ayırmak olanaklı görünmektedir (Grant, 2004):

• Korunaklı Sektörler,
• Ticarileşen Sektörler,
• Çok Uluslu Sektörler,
• Küresel Sektörler

Bu iki yönü esas alındığında, sektörleri uluslararasılaşma derecelerine göre dört ana sınıfa ayırmak olanaklı görünmektedir (Grant, 2004):

• Korunaklı Sektörler,
• Ticarileşen Sektörler,
• Çok Uluslu Sektörler,
• Küresel Sektörler

Küresel strateji açısından değerlendirildiğinde, küreselleşmeyi sürükleyen dışsal sektörel faktörleri beş grupta toplanabilir: