STRATEJİK YÖNETİM I

Misyon bildirgeleri, bir işletmeyi diğerlerinden ayırır ve varoluş nedenlerini açıklar. Misyon bildirgesi bir işletmenin faaliyetlerinin kapsamının ürünleri ve piyasaları açısından ifade eder. Kısaca “işletme olarak bizim işimiz nedir?” sorusunun cevabını verir.

 

Stratejik yönetim modelinin ilk basamağını vizyon ve misyonun belirlenmesi oluştururken; son basamağını ise performansın ölçülmesi ve uygulanan stratejilerin değerlendirilmesini oluşturur.

 

Stratejik yönetim sürecinin ilk adımı strateji oluşturmadır. Strateji oluşturma kapsamında vizyon ve misyonun oluşturulması, işletme dışından kaynaklanan fırsatların ve tehditlerin belirlenmesi, işletme içinden kaynaklanan güçlü ve zayıf yönlerin belirlenmesi, uzun dönemli amaçların saptanması, alternatif stratejilerin oluşturulması ve izlenecek stratejilerin seçilmesi faaliyetleri yürütülür. Performansın ölçülmesi stratejilerin değerleme aşamasında gerçekleşmektedir.

 

 

Bugün pek çok işletme stratejik planlama faaliyetlerine “Biz ne olmak istiyoruz” sorusuyla başlar. Bu soruya verilen cevap aslında işletmenin vizyonunu ifade etmektedir. Dolaysıyla sorulan soru vizyona yönelik bir cevap gerektirir.

 

 

İç çevre analizi dediğimizde ise işletmenin kontrolünde olan ve özellikle çok iyi ya da çok kötü bir biçimde yürütülen faaliyetlerin incelenmesinden söz etmekteyiz. Ancak teknolojik olaylar işletmenin kontrolünde olmayan dış çevre unsurlarından birini oluşturmaktadır.

Strateji uygulama, bir işletmenin yıllık hedeflerin ortaya koymasını, politikalar oluşturmasını, çalışanları motive etmesini, kaynakların daha önceden belirlenmiş stratejiler için ayrılmasını gerektirir. Stratejilerin başarıyla uygulanabilmesi için örgüt kültürünün geliştirilmesi, etkili bir örgüt yapısının oluşturulması, pazarlama çabalarının yönlendirilmesi, bütçelerin hazırlanması, bilgi sistemlerinin geliştirilmesi ve kullanılması ve çalışanların ücretlendirmesinin işletmenin performansına bağlanması gibi faaliyetler de strateji uygulama aşamasının adımları arasındadır.

Strateji uygulama faaliyetleri işletmedeki tüm yönetici ve çalışanları etkilemektedir. Her bir bölüm ve birim, işletmenin stratejileri gerçekleştirmesi için kendilerine düşen rolleri ve sorumlulukları, bunları nasıl yerine getireceklerini iyi bilmelidir. Bu açıdan işletmenin bütün çalışanları ve yöneticileri sorumludur.

Strateji uygulamasında gerçekleştirilen faaliyetlerden biri yıllık hedeflerin oluşturulması, diğeri ise politikaların belirlenmesidir. Dolayısıyla uygulama adımında gerçekleştirilmektedir.

Strateji değerleme, stratejik yönetim sürecinin son aşamasıdır. Strateji değerleme temelde üç faaliyet etrafında döner: Mevcut stratejiler için temel oluşturan iç ve dış faktörlerin gözden geçirilmesi, Performansın ölçümü, Düzeltici önlemlerin alınması.

Stratejik yönetim süreci, işletmenin vizyon ve misyonun belirlenmesi ile başlar; iç ve dış faktörlerin analizinden sonra, uzun dönemli amaçların saptanmasına sıra gelir.

Dış çevre analizi işletmenin kontrolü dışındaki faktörlerden işletmeyi etkileme potansiyeli yüksek olanların incelenmesidir. Bu faktörler arasında ekonomik, sosyal, kültürel, demografik, çevresel, politik, yasal, teknolojik ve rekabet ve diğer faktörler vardır.

Uzun dönemden kasıt, bir yıldan daha uzun bir süredir. Amaçlar işletmelerin başlaması için çok önemlidir çünkü;

• Yön gösterirler,

• değerleme yapmaya yardımcı olurlar,

• sinerji yaratırlar,

• öncelikleri ortaya koyarlar,

• koordinasyona odaklanırlar,

• faaliyetlerin etkin planlanması, örgütlenmesi, yöneltilmesi ve denetlenmesi için temel oluştururlar.

Strateji uygulama, stratejik yönetimin eylem aşaması olarak adlandırılır. Stratejiyi uygulamak demek, önceden seçilen stratejilerin eyleme dönüştürülmesi için çalışanların ve yöneticilerin harekete geçirilmesi anlamına gelmektedir. Stratejilerin başarıyla uygulanabilmesi yöneticilerin çalışanları motive etme yeteneğine bağlıdır.

Strateji uygulamasında gerçekleştirilen faaliyetlerden biri yıllık hedeflerin oluşturulması, diğeri ise politikaların belirlenmesidir.

Strateji değerleme temelde üç faaliyet etrafında döner:

(1)Mevcut stratejiler için temel oluşturan iç ve dış faktörlerin gözden geçirilmesi, (2)Performansın ölçümü,

(3)Düzeltici önlemlerin alınması.

Misyon paydaşların beklenti ve değerleriyle uyum halindeki temel amaç olarak tanımlanır.

Stratejik plan, bir bakıma 10-15 yıl sonra işletmenin olmak istediği noktaya ulaşmak için yarınki vardiyada yapılacak işleri belirleyen bir süreçtir. Hiyerarşik olarak bakıldığında stratejik planın en tepesinde en genel ifadelerle yazılı vizyon ve misyon ifadeleri varken, en altta ise detaylı olarak ele alınan eylem planları yer almaktadır.

Stratejik yönetim sürecinin daha etkin bir şekilde yürütülebilmesi için  bir defada birden fazla strateji takip edilmemelidir.

Stratejik yönetim aşamaları tüm ünitede anlatıldığı gibi strateji oluşturma-uygulama-değerleme şeklinde ilerlemektedir.

1950’lerde ortaya çıkan stratejik yönetim, stratejik planlama ile eş anlamlı olarak kullanılır. Bu nedenle sorunun doğru cevabı B seçeneğinde yer almaktadır.