STRATEJİK PERFORMANS YÖNETİMİ

Erişilmek istenilen amacın ne ölçüde gerçekleştirildiğinin belirlenmesinde kullanılan bir orandır. Örgütlerde iki tür etkinlikten söz etmek mümkündür. Bunlar:

Yönetsel etkinlik: Yöneticilerin yürüttükleri faaliyetler sonucunda ortaya çıkmaktadır.
Örgütsel etkinlik: Örgütlenme ve yönetim tekniklerini kullanmak suretiyle daha yüksek performansa ulaşmayı açıklamaktadır. Etkinlik, aşağıdaki gibi formüle edilmektedir:
Etkinlik = Erişilen Durum / Amaç x 100

Kalite: Kalite ölçütü, bireylerin ya da birimlerin çalışmayı ne derecede başarılı gerçekleştirdikleri ya da ortaya çıkan ürünün ne kadar iyi olduğu üzerinde yoğunlaşmaktadır.
Kalite ölçütü doğruluk, görünüm, kullanışlılık ve etkinlik kavramlarını kapsamaktadır. Kalite ölçütünün içerisinde hata oranları ve müşteri memnuniyeti göz önüne alınmaktadır.
Miktar: Her bir çalışanın ya da her bir birimin ne kadar iş ürettiği konusuna yoğunlaşmaktadır. Miktar ölçütü ortaya çıkarılan ürünlerin ya da hizmetlerin miktarını belirlemektedir.
Zaman: Ürün ya da hizmetlerin ne kadar zamanda üretildiğini incelemektedir. Her bir çalışanın ve tüm birimlerin yürüttüğü faaliyetlerin zamanlaması belirlenmektedir.
Maliyet: Mal veya hizmetlerin üretimi sürecinde katlanılan giderleri ifade etmektedir. Bu aşamada, çalışanlar ya da bireyler, mal veya hizmeti ortaya çıkarırken, hem parasal hem de zaman açısından mümkün olan en az miktarı kullanmayı amaçlamaktadırlar.

Yüksek performanslı örgüt tanımlaması; verimlilik, etkinlik, kârlılık, müşteri memnuniyeti, büyüme saygınlık gibi amaçlarını bir arada ve yüksek düzeyde gerçekleştirmiş örgütleri ifade etmek için kullanılmaktadır. Bir örgütün performans düzeyini belirleyen birbiriyle bağlantılı üç kavram bulunmaktadır. Bunlar (Barutçugil, 2002, 12):
• Yönetim uygulamaları,
• İş ortamı,
• Dış çevre koşullarıdır.

Organizasyonlar, beş önemli paydaş grubuna sahip bulunmaktadırlar. Bunlar
(Özütürk, 2007, 48):
• Müşteriler
• Çalışanlar
• Tedarikçiler
• Ortaklar ve
• Toplumdur

Geliştirme, çalışanın işini gittikçe büyüyen bir örgütlenmenin parçası olarak görebilmesi ve daha verimli bir şekilde yapabilmesi yeteneğini ifade etmektedir. Temeli eğitime dayanan geliştirmenin örgütsel performans ile olan ilişkisi aşağıdaki şekilde görülmektedir (Genç, 2003, 138-139):

Örgütün gelişmesi
Yöneticilerin gelişmesi
Yönetim konusunda eğitim
Denetleme konusunda eğitim
Becerilerin geliştirilmesi / Uzmanlık eğitimi

Etkililik, planlanan sonuçlar ile gerçekleşen (fiili) sonuçların oranlanmasıyla elde edilmektedir. Önceden belirlenmiş olan standartlara titizlik gösterildikçe etkililik oranı artış göstermektedir. Tanımlanan işin doğru bir şekilde yapılması da etkililik oranının yükselmesine olanak tanımaktadır (Akdemir, 2000, 87). Etkililik kısaca şu şekilde formüle edilmektedir:
Etkililik = Fiili Sonuçlar / Planlanan Sonuçlar

Özellikle kâr amaçlı işletmelerde yaygın bir uygulama alanı bulan Kurumsal Karne, 1990’lı yılların başından itibaren kullanılmaya başlamıştır

Birden fazla göstergenin bütünleşik bir şekilde ele alınması gerektiğine ilişkin olarak Kurumsal Karne yöntemini geliştiren Kaplan ve Norton'dur.

A, B, C, D seçenekleri 1980'li yıllarda finansal- yönetsel odak noktasındaki gelişimlerdir. Ekonomik katma değer ise 1990-1999 yılları arasında finansal-finansal olmayan odak noktasındaki gelişimdir.

Lynch ve Cross tarafından geliştirilen Performans Piramidi yöntemi, genelden özele doğru hiyerarşik bir yapıyı takip eden örgüt düzeyi, operasyonel düzey ve iş birimi düzeylerindeki performans göstergelerini tanımlamaktadır. Yöntemin, örgütsel performansın sonuç ve süreçlerini ortaya koyan iki boyutu bulunmaktadır. Bu iki boyut sayesinde organizasyonun “ne elde ettiği” ve “nasıl elde ettiği” sorularına cevap alınması amaçlanmaktadır (Elitaş ve Ağca, 2006, 350).

Örgütsel performans, örgütsel amaçlara ulaşmak için yapılan planlar doğrultusunda ulaşılan noktayı nicel ve nitel olarak tespit etme, belirlenmiş bir hedefe ulaşma düzeyi olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Bir örgütün performans düzeyinin belirleyen birbiriyle bağlantılı üç kavram bulunmaktadır. Bunlar; Yönetim uygulamaları, iş ortamı ve dış çevre koşullarıdır. Doğru cevap B'dir.

Finansal esaslı performans değerlendirmenin rasyonellik ilkeleri olarak ifade edilen kavramlar verimlilik, kârlılık, etkinlik ve etkililiktir. Doğru cevap C'dir.

Üretim sisteminin amaçlarını gerçekleştirme derecesi olarak tanımlanan ve fiili sonuçlar ile planlanan sonuçların oranlanmasına dayanan finansal esaslı performans değerlendirme ilkesi "Etkililik"tir. Doğru cevap D'dir.

Kalite esaslı performans değerlendirme anlayışı, temelde Toplam Kalite Yönetimi(TKY) anlayışı ve buna bağlı olarak ortaya çıkan uygulamalara dayalı br değerlendirmeyi ifade etmektedir. Toplam Kalite Yönetimi, kaliteyi artırma çabasının yanı sıra örgüt çalışanlarının katılım ve vermliliğini de artırma anlayışını benimsemektedir. Odak noktasını müşteri oluşturmaktadır.Bu anlayış doğrultusunda, niha ürün kontrolü, yan standart br kalite kontrol uygulaması yerine, üretim sürecinin bütünüyle denetim altında bulundurulması ve sürekli olarak iyileştirilmesi amaçlanmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Geliştirme, çalışanın işini gittikçe büyüyen bir örgütlenmenin parçası olarak görebilmesi ve daha verimli bir şekilde yapabilmesi yeteneğini ifade etmektedir. Doğru cevap A'dır.

Performans Piramidi, Kumanda Paneli, Kurumsal Karne ve Paydaş Temelli Performans Değerlendirme başlıca çok boyutlu performans değerlendirme yöntemlerinden olup, Toplam Kalite Yönetimi Kalite esaslı performans değerlendirmeye temel oluşturmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Performans Piramidinin en alt katmanından en üst katmanına doğru sırasıyla kalite, müşteri memnuniyeti, pazar ve finans, vizyon yer almaktadır. Doğru cevap C'dir.

Paydaş Temelli Performans Değerlendirmede, Süreç Paydaşları: Çalışanlar ve Tedarikçiler; Çevresel Paydaşlar ise Müşteriler, Ortaklar ve Toplumdur. Doğru cevap D'dir.

Örgütsel performansın önündeki engellerden birisi kayırmacılıktır. Kayırmacılık iki türlü gerçekleşmektedir. Arkadaşlık-dostluk ilişkilerine dayalı olarak bir kimsenin belirli görevlere atanmasına kronizm; akrabalık ilişkilerine dayalı olarak yapılan kayırmacılık ise nepotizm olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap E'dir.