STRATEJİK PERFORMANS YÖNETİMİ

Karar verme süreçlerine ilişkin yapmış olduğu çalışmalar ile Nobel ödülü almış olan Herbert Alexander Simon, “Yönetim karar vermedir” diyerek beylik bir indirgeme yapmıştır. Yönetim elbette ki karar vermeden ibaret değildir ve bunu Simon da bilmektedir fakat yönetimde karar vermenin ne denli önemli olduğuna ilişkin tek yönlü vurgulama yaparak bu alana dikkatleri çekmeyi amaçlamıştır.

Hedeflerle uyumlu olma ve örgütün gidişatı hakkındaki gerekli sayısal bilgileri içerme etkin bir stratejik kontrol sisteminin özellikleridir. I, II ve V stratejinin ortak özelliklerindendir. Doğru yanıt C'dir.

Strateji doğrultusunda belirlenmiş bulunan amaçlara ulaşmak için izlenecek yol ve yöntemlerin ayrıntılı bir şekilde ifade edilmesidir. İşletmecilik anlamında taktik, sahip bulunulan kaynakların en etkin ve verimli bir şekilde kullanılması, amaçlarla uyumlu olması için değişen durumlara uygun olarak alınan kısa dönemli kararları ifade etmektedir. Doğru yanıt D'dir.

Düşünme düzeylerine bağlı olarak ortaya çıkan yaklaşım biçimleri şu şekilde sergilenmektedir:
1. Olaylar üzerinde düşünenler: Tepkici (reaktive),
2. Trendler düzeyinde düşünenler: Önlem alıcı (cevap veren, responsive, proactive),
3. Yapı/sistem düzeyinde düşünenler: Yön verici (üretken, generative).
Yapı/sistem seviyesindeki düşünme düzeyi, stratejik seviyeyi ifade etmektedir. Sistemler seviyesindeki düşünce, olaylara daha genel ve etraflı bakabilme ve çözüm getirme becerisini yöneticilere kazandırmaktadır. Bu derece genel bakış, yöneticilerin, önemli olabilecek bazı ayrıntıları kaçırmalarına neden olabilmektedir. Aşırı derecede ayrıntıya giren, astlarının yaptığı işlere sıklıkla müdahale etme çabasında olan yöneticilerin de sistematik yapıyı (genel bağlamı) görememe gibi bir miyopluğa düşmeleri söz konusu olabilmektedir. Doğru yanıt B'dir.

Stratejik yönetimin özelliklerini şu şekilde özetleyebilmek mümkündür:
• Uzun dönemli sonuçlara odaklanmaktadır,
• Sürdürülebilir rekabet üstünlüğünü elde etmeyi amaçlamaktadır,
• Rakipler, çevresel koşullar ve örgütsel özelliklere göre konumlandırma yapmaktadır,
• Mevcut durumların yanı sıra muhtemel durumların da düşünüldüğü yönetimsel
bir süreçtir. Doğru yanıt A'dır.

!970- 1980 yılları arasındaki stratejik yaklaşım rekabet stratejileridir (Bkz: Tablo 1.1, sf. 10). Doğru yanıt E'dir.

İşletmecilik anlamında taktik, sahip bulunulan kaynakların en etkin ve verimli bir şekilde kullanılması, amaçlarla uyumlu olması için değişen durumlara uygun olarak alınan kısa dönemli kararları ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.

Bir sektördeki rekabetin durumunu belirleyen güçler şunlardır:
• Alıcılar
• Satıcılar
• İkame ürünler
• Sektöre yeni girenler
• Rekabetin şiddeti. Doğru cevap D'dir.

1970’li yıllardan itibaren ise günümüzde de kullanılmakta olan “stratejik yönetim” kavramı ortaya çıkmıştır. Doğru cevap C'dir.

İşletmenin; örgüt yapısı, yönetim biçimi, amaçları, yetki ve sorumluluk yapısı, işgören davranışları, kullanılan teknoloji gibi unsurlar işletme içi çevreyi oluşturmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Dış çevre analizi: İşletmenin dış dünyasında yer alan ve onu etkileyen tüm kişi ve kurumlara yönelik yapılan analiz dış çevre analiz olarak ifade edilmektedir. Ulusal ve bölgesel yönetimler, ticari örgütlenmeler, rakipler, müşteriler, tedarikçiler dış çevre faktörlerini oluşturmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Elmas Modeli Analizi, endüstriyel iktisatçılar tarafından ülkelerarası karşılaştırma yapma amacıyla geliştirilmiştir. Porter tarafından işletmelere uyarlandıktan sonra dünya çapında bilinen bir analiz haline gelmiştir. Doğru cevap A'dır.

Etkin bir kontrol sisteminin taşıması gereken başlıca özellikler şunlardır:
• Basit olmalıdır
• Ekonomik olmalıdır
• Hedeflerle uyumlu olmalıdır
• Bilgiyi zamanında sağlamalıdır
• Örgütün gidişatı hakkındaki gerekli sayısal bilgileri içermelidir. Doğru cevap A'dır.

İşletmelerin başarılı olabilmesi için üzerinde durulması gereken kritik başarı faktörleri şunlardır: Strateji (strategy), yapı (structure), sistem (system), personel, biçim (style), beceri (skill), paylaşılan değer (shared value).  Doğru cevap E' dir.

Elmas Modeli Analizi, endüstriyel iktisatçılar tarafından ülkelerarası karşılaştırma yapma amacıyla geliştirilmiştir. Porter tarafından işletmelere uyarlandıktan sonra
dünya çapında bilinen bir analiz haline gelmiştir.  Porter tarafından geliştirilen strateji modelleri, 1980’li yıllardan günümüze kadar en yaygın kullanılan strateji araçları olmuştur. Farklı endüstrilerde  işletmeler için ne tür stratejiler oluşturulması gerektiğine odaklanan Porter, bu alanda genel kabul görmüş ve büyük bir üne kavuşmuştur.

Hedefler, değerler, misyon ve misyon stratejik yapılandırmanın unsurlarındandır. Stratejilerin uygulama aşamasında prosedürlere başvurulmaktadır. Doğru yanıt A'dır.

Güçlü ve zayıf yönleri ortaya koyma stratejik kontrolün değil, stratejik analiz modellerinden biri olan SWOT Analizinin gerekliliklerinden biridir. Doğru yanıt D'dir.

Stratejik yönetim kavramını ilk kez kullanan teorisyen olan Ansoff’un,  Corporate Strategy adlı kitabı bu alanda yazılan ilk bilimsel eserdir.  İlk çalışmalarında stratejiye ilişkin sıkı reçeteler sunan Ansoff, aldığı  eleştiriler nedeniyle bu anlayışından vazgeçmiş, stratejiye katı bir  şekilde bağlanmanın analiz felci adını verdiği soruna yol açtığını kabul  ederek bir tür özeleştiri yapmıştır. Kendisinden sonra çeşitlenecek olan  ilk strateji matrisini (Ürün-Pazar Büyüme Matrisi) geliştirmiştir. Doğru yanıt C'dir.

Stratejik açıklık, örgütün mevcut konumu ile, olmayı arzu ettiği konumu arasındaki fark anlamına gelmektedir. Doğru cevap A'dır.

Gary Hamel’a göre, özellikle örgütsel stratejiler gereğinden fazla örtüşmektedir. Bu nedenle her örgüt, kendi güçlü ve zayıf yanlarına uygun olarak belirlenmiş ve çevresel koşullara cevap verebilecek şekilde kendine has, özgün stratejiler üretmesi gerekmektedir. Buna karşın birçok örgüt en iyi örnek olarak gördükleri uygulamaları kendi koşullarını dikkate almaksızın, uyarladıkları stratejiyi tam olarak anlamadan ve içselleştirmeden ithal etmekte ya da taklit etmektedirler. Doğru cevap A'dır.