STRATEJİK PERFORMANS YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 10

Destek faaliyetleri; altyapı tedarik faaliyetleri, teknoloji geliştirme faaliyetleri, insan kaynakları yönetimiyle ilgili faaliyetler, işletmenin yönetsel alt yapısı ile ilgili faaliyetler şeklinde dört ana grupta sınıflandırılmaktadır. Diğer seçenekler, temel faaliyetlerdir.

Matrisin yatay ekseni iç (Güçlü Yönler, Zayıflıklar) ve dış unsurları (Fırsat ve Tehdit) dikey ekseni de olumlu (Güçlü yönler ve Fırsatlar) ve olumsuzu (Zayıflıklar ve Tehditler) ifade etmektedir.

GZFT analizinin ilk aşaması, ekibi oluşturmaktır.

Strateji, işletmenin hedeflerine ulaşabilmesine dair eylemlerdir (Bütüner, 2004, 16)

Ölçek ekonomileri, işletmenin üretim miktarı arttıkça birim maliyetlerinde ortaya çıkan düşüşü ifade etmektedir.

Stratejik ittifaklar, rekabet üstünlüğü sağlayacak süreçler ve/veya ürünler geliştirme amacıyla bilgi, kaynak ve yetenek paylaşımını kapsayan işletmeler arası düzenlemelerdir.

Endüstri değer zincirinin aşamaları şu sıradadır:

1 Tasarım 2 Ham maddeler 3 Bileşenler, yarı işlenmiş mamuller 4 Montaj ya da imalat 5 Pazarlama  6 Satış sonrası hizmet ve destek

Yüksek düzeydeki dikey bütünleşmenin, talep dalgalanmaları ve teknolojik değişimler gibi çevresel değişimler karşısında gereken esnekliği ortadan kaldırması, dikey bütünleşmenin sağladığı yararlardan biri değildir; sakıncaları arasındadır.

Faaliyeti veren işletmenin, temel yeteneklerine daha fazla odaklanması, stratejik dış kaynaklardan yararlanmanın sağladığı avantajlardan biridir.

Bir esas işin yanında, o işe benzer işleri de olan ve toplam satış gelirlerinin % 70’ten daha az miktarı esas işten gelen işletmelerde benimsenen strateji, ilişkili-kısıtlı çeşitlendirmedir. Birbirine benzeyen birden çok işte faaliyet gösteren bu işletmeler, yetenek ve kaynaklarını bir araya toplayıp paylaşabilmektedirler.

Çoğunluk hisseleri borsada işlem gören birişletmenin hisse senedi başına piyasa fiyatının üzerinde bir fiyat önerme ve böylece hızlı bir biçimde çoğunluk hissedarı olma, düşmanca satın alma (ele geçirme) yollarından biridir.

Yatay bütünleşmede iki değil; tek satış ekibi vardır. Ölçek ekonomilerine ulaşma ve iki yerine tek genel merkeze sahip olma, iki yerine tek satış ekibine sahip olma gibi kaynak tasarrufları nedeniyle maliyetler düşer.

Düşük büyüme hızına sahip bir pazarda faaliyet gösteren ancak göreceli yüksek pazar payına sahip SİB, nakit deposu olarak adlandırılır. İşletme, nakit deposunun var olan durumunu korumalı ve sorunlu hale gelmesine engel olmalıdır.

Ortak Girişim (Joint Venture) iki ya da daha çok işletmenin bir araya gelerek ayrı bir tüzel kişiliği olan üçüncü bir işletmeyi kurmalarıdır. En az iki işletmenin, faaliyetlerini sona erdirmeden; üçüncü bir işletmeyi kurup faaliyete geçirmeleridir.

Sektör çevresi ise örgütün içinde yer aldığı, mal ve hizmet üretebilmek için tedarikte bulunduğu, üretim ve/veya satış yaptığı, bu esnada rekabet ettiği ve faaliyetlerini doğrudan etkileyen unsurların yer aldığı çevreyi ifade etmektedir.

Dış çevrenin çeşitli alt boyutları bulunmaktadır. Bunlar; politik, ekonomik, sosyo-kültürel, teknolojik, demografik ve uluslararası unsurlardır. Dış çevre analizine kısaca PEST (Politik, Ekonomik, Sosyo-kültürel, Teknolojik unsurlarının İngilizce baş harfleri) analizi de denilmektedir.

Dış Çevre

Sektör Çevresi

İç Çevre

Politik Çevre

Mevcut Rakipler

İşletme Fonksiyonları

Ekonomik Çevre

Potansiyel Rakipler

Kaynaklar

Sosyo-Kültürel Çevre

İkame Ürünler

Yetenekler

Teknolojik Çevre

Alıcılar

Temel Yetenekler

Demografik Çevre

Satıcılar

Değer Zinciri Analizi

Uluslararası Çevre

Ekonomik

Kişisel tasarruf oranı

Firma tasarruf oranı

Gayrisafi yurt içi hâsıla

Sosyo-Kültürell

Kadın iş gücü
İşgücü çeşitliliği
Çalışma hayatının kalitesine yönelik tutumlar

Çevre duyarlılığı

İş ve kariyer tercihlerindeki değişim

Ürün ve hizmet özelliklerine ilişkin değişim

Teknolojik

Ürün yeniliği
Süreç yeniliği Bilginin uygulanması

Devlet ve özel sektör destekli ARGE harcamaları
Yeni iletişim teknolojileri

Demografik

Nüfus büyüklüğü

Yaş dağılımı Coğrafik dağılımı

Etnik yapı

Gelir dağılımı

Sektör çevresi analizini, aşağıdaki üç temel boyut ekseninde yapabilmek mümkündür.