STRATEJİK İLETİŞİM

Bir kurum içerisinde liderin, izleyenlerini etkileyebilmek adına kullandığı beş güç
kaynağı vardır. Bu güç kaynakları şunlardır:
1. Makam Gücü
2. Ödüllendirme Gücü
3. Zorlayıcı Güç
4. Uzmanlık Gücü
5. Kişilik Gücü

Liderlik kavramının şu özellikleriyle dikkat çektiği söylenebilir:
• Liderlik; belli bir insan kalabalığı içinde ve belirli amaçlara ulaşılması hedeflendiğinde söz konusudur.
• Liderlik; bu kalabalığı oluşturan insanlar (üyeler) arasındaki iletişimi sağlamalı ya da kolaylaştırmalıdır.
• Liderlik; bu kalabalığı oluşturan bireylerin öznel çabalarını uyumlaştırmalıdır.
• Liderlik; bu belli amaç ya da amaçlar doğrultusunda bireyleri harekete geçirmeye isteklendirmelidir (güdülemelidir).
• Lider hem bu kalabalığı hem de amaçları simgelemeli, izlenen kişi olarak başı çekmeli ve engellerle karşılaşıldığında “danışılan”, “hakemlik yapan”, “bağdaştıran”, “barıştıran” bir kişilik sergilemelidir.

Yönetim ve liderlik birbirleri yerine kullanılabilen terimler değillerdir. Yöneticiler, liderlere göre daha çekingendir. Liderler ise daha aktiftir. Yöneticinin öz değer duygusu mevcut kurumları güçlendirerek ve idare ettirerek kuvvet kazanır. Liderler kendilerini çevrelerinden farklı görür.

McGregor X-Y kuramı, davranışsal kuramlardan biridir.

Reddin’in Üç Boyutlu Liderlik Kuramı, durumsal liderlik biçimlerinden biridir.

Geleneksel Yönetici Tarzındaki Stratejik Lider: Bu anlayışta stratejik lider, örgütün gelişim planlayıcısı kabul edilir. Gelecekte karşılaşılacak fırsatlara odaklanır. Bunun yanı sıra lider, geleneksel yönetim metotlarına da başvurur.

Etkileşimci liderlik için söz konusu olan düşünce liderin organizasyonel amaçlara ulaşılması yolunda müspet değişimi sağlaması ile beklentilerin ötesine geçmesini içeren dönüştürücü bir süreci ifade eder.

Öğrenen liderlik modeli, bilgi toplumu açısından ileri sürülen liderlik modellerinden biridir.

Hizmetkâr liderler bireylere önem veren, katılımları destekleyen, gücü paylaşan ve takipçilerin yaratıcı yönünü destekleyici bir yönetim stilini benimseyerek, örgütsel bağlılığı artırıcı bir işlev görür.

Uzmanlık gücü, liderin sahip olduğu özel bilgi, uzmanlık, beceri ve tecrübesinden doğan güçtür. Bilgi ne kadar önemli ise ve ne kadar az kişi bu bilgiye ulaşabilirse kişinin sahip olduğu uzmanlık gücü de o kadar fazladır. Bu durumda doğru cevap D’dir.

Demokratik-Katılımcı tarzdaki liderler, yönetim yetkisini izleyicileri ile paylaşma eğilimi taşır. Bu tarz liderler, amaçların, planların ve vizyonun belirlenmesinde daima astlarına danışırlar ve onlardan aldıkları fikirler doğrultusunda liderlik davranışı sergiler. Bu durumda doğru cevap B’dir.

Quchi, Japon yönetiminden ödünç aldığı kararlara katılma, terfi sistemi, istihdam süresi, gibi konuları Amerikan toplumuna uyacak şekilde düzenlemelere tabi tutarak liderlik bi­çimine dayanan tezlerini 1974 yılında yayınladığı makalesiyle “Z Teorisi” ni oluşturmuş­tur. Z teorisi yönetim biçimleri, Doğu yönetiminin Batı’ya uyarlanmış hâlidir. Bu durumda doğru cevap E’dir.

Rensis Likert, ideal yönetim sisteminin Sistem 4 modelindeki unsurlara göre inşa edilmesi gerektiğini savunmuştur. Likert, “insanı temel alan örgüt” oluşturmak için başlıca şu unsurların örgüt kültüründe var olması gerektiğini vurgulamıştır: yatay iletişim, katılımcı yönetim (ekip çalışması, karar alma sürecine katılım vs.), takdir ve ödüllendirmeye dayalı güdülenme, güven. Bu durumda doğru cevap C’dir.

Robert House ve Martin Evans tarafından geliştirilen, Yol-amaç ku­ramı, büyük ölçüde güdüleme konusundaki bekleyişe dayanmaktadır Bu kurama göre lider, dört liderlik davranışından birini göstere­bilir. Bunlar otoriter, destekleyici, katılımcı ve başarıya yönelik liderlik davranışlarıdır. Bu durumda doğru cevap E’dir.

Robert Tannenbaum ve Warren Schmidt tarafından tanımlanan Ardışık liderlik, ikili liderlik davranışını üst (patron) merkezliden ast merkezliyle doğru sıralayan durumsal liderlik kuramlarından biridir. Bu durumda cevap A’dır.

Etkileşimci liderlik kuramın ana fikri katılımcıların bir alışveriş süreci içerisinde eylemler gerçekleştirmesidir. Liderin amaç ve hedeflere ulaşması açısından fayda sağlaması, takipçilerin de bu amaca hizmeti karşılığında bir ödül ile yarar sağlaması düşüncesini içermektedir. Etkileşimci liderlik için söz konusu olan düşünce liderin organizasyonel amaçlara ulaşılması yo­lunda müspet değişimi sağlaması ile beklentilerin ötesine geçmesini içeren dönüştürücü bir süreç olarak izah edilme başlanmıştır. Bu durumda cevap B’dir.

Daha çok ataerkil toplum kültürüne sa­hip ülkelerin örgütsel yapılarında görmenin mümkün olduğu Paternalist liderlik, kuvvetli bir disiplin ve otorite anlayışını yardımsever babacan bir tavırla ve aynı zamanda dürüstlükle harmanlayan liderlik tarzını ifade eder. Paternalist bir liderin çalışanlarla olan ilişkileri çocuk ile ebeveyn ilişkisine benzetilebilir.  Bu durumda doğru cevap D’dir.

1970’li yıllarda Robert Greenleaf tarafından ortaya atılan Hizmetkar liderlik, hizmete vurgu yaparak örgüt vizyonu, örgüt de­ğeri, takım çalışması gibi olguları ön plana çıkararak örgütün gelişimini sağlar. Hizmetkâr liderlik takipçilerin amaç ve gereksinimlerini örgütün misyonu ile bütünleştirmeyi içeren bir anlayıştır. Bu durumda cevap A’dır.

Toplam kalite liderliği, güven ve iş birliği anlayışına daya­lı olarak oluşturulan eğitim anlayışını sürekli hâle getirmeyi ve gelişimin sürdürülebilirliği üzerine yoğunlaşmaktadır. Bu durumda doğru cevap E’dir.

Özel Liderlik