STRATEJİ VE GÜVENLİK

Topyekûn savaş yoğunluk derecesi ve kapsadığı coğrafi alanın büyüklüğüne göre değerlendirilmektedir.

Çatışan tarafların kesin zafer elde edebilmek hedefiyle askeri, ekonomik hatta ideolojik tüm kaynaklarını seferber ettiği savaş top yekûn savaştır.

Nükleer silahlar şu ana kadar sadece II. Dünya Savaşı’nda ABD tarafından Japonya’ya karşı kullanılmıştır.

Uluslararası hukukta iç savaş bir savaş türü olarak kabul edilmemektedir.

St Augustine, haklı savaş kuramına ilk kaynaklık eden tanrı devleti (De Cvitate Dei) eserinde 'mutlak haklı olan Tanrı’nın savaşlarıdır' düşüncesini savunmuştur.

İkincisi çıkana kadar ‘Büyük Savaş’ olarak anılan I. Dünya Savaşı, tarihteki ilk topyekûn savaş olarak kabul edilmektedir.

Verilen bilgi doğrultusunda stratejik çalışmaların temelinde savaşların yattığı çıkarımı yapılabilir. Başka bir deyişle savaş varsa stratejik çalışmalara ilgi de vardır.

Modern dönem düşünürü olan Antoine Henri Jomini, savaşı bir sanat olarak değil bir bilim olarak değerlendirmiştir.

Topyekün savaş, tarafların kesin zafer elde etmeyi hedefleyerek tüm kaynaklarını (askeri, ekonomik, ideolojik vs.) kullandıkları savaşlar olarak tanımlanmaktadır.

Çoğunlukla devlet dışı aktörler olarak görülen zayıf tarafın savaş hukukuna uyma gibi bir yükümlülüğü olmadığı için özellikle sivillere zarar verebilir ve ahlaki kritirleri göz ardı eden taktik ve stratejileri kullanabilirler.

Haklı neden, , jus ad bellum’un ilk ve en önemli koşuludur. Haklı savaş kuramcılarının hemen hepsi saldırı amacıyla yapılan savaşların “haklı” olamayacağını kabul etmektedirler. Diğer seçeneklerde verilenler ise savaşı haklı kılan ölçütler arasında yer alır.

Immanuel Kant’a göre savaş, bütün kötülüklerin ve ahlaksal bozulmaların kaynağıdır. Toplumların savaşmadan, bir arada olabilmelerinin tek akılcı yolu bir dünya devletinin kurulmasıdır. Fakat bir dünya devleti de despotikleşip insan hak ve özgürlüklerini ihlal etmeyebilecektir. Bu nedenle Kant’ın ebedi barış için önerisi, “barışçı bir birlik” kurulmasıdır. Buna karşın, sürekli bir barış ancak savaşların zorlamasıyla, savaşların yıkıcı etkilerinin anlaşılmasıyla kurulabilecektir.

Yeterli neden, ortaya çıktığında mutlaka savaş meydana getiren neden olarak tanımlanmaktadır. Mesela birbirinden ideolojik ve pratik olarak nefret eden iki devletin bulunması savaşın yeterli nedenidir.

Savaşın nedenlerini analiz düzeyi yoluyla düzenleme, Waltz’un Man, The State and War (İnsan, Devlet ve Savaş) kitabında yaptığı “üç imaj” ayrımına dayanmaktadır. Buna göre devlet düzeyindeki analizin odak noktası devlet ve izlediği politikadır, kültür değildir.

Sosyal psikoloji alanında ortaya koyulan çalışmalara dayanan görüşe göre, insanlar bir şeylerin eksikliğini hissettikleri zaman savaş çıkarmaya daha yatkın olurlar. Bu noktada temel belirleyen olarak hayal kırıklığının etkisi ortaya çıkmaktadır.

İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda ABD’nin Japonya’ya karşı kullandığı iki atom bombası nükleer strateji dönemini başlatmıştır.

Stratejik Çalışmalar savaşın üç boyutu olarak tanımlanan savaşın nedenleri, savaşın yürütülmesi ve sonuçları ile ilgilenen bir araştırma alanıdır.

‘Savaş kimlere gerekliyse onlar için haklıdır ve silahlar kutsaldır, tek umut onlar olduğundan’ sözleri Machiavelli’in savaşa dair görüşlerini açıkça özetlemektedir.

Modern dönem siyasi düşünürleri Thomas Hobbes ve Jean-Jacques Rousseau’dur. Machiavelli ise Kalsik dönemde yer almaktadır.

Yirmi birinci yüzyıla gelindiğinde, I. Dünya Savaşı’nın yarattığı yıkıcı etkiyle savaş, yasaklanması öngörülen bir eylem biçimi haline gelmiştir. Nitekim savaşın hukuken yasaklanmasına dair ilk uygulama I. Dünya Savaşı sonrası kurulan Milletler Cemiyeti’nin kurulmasıyla ortaya çıkmıştır.