STRATEJİ VE GÜVENLİK - Deneme Sınavı - 36

Güvenlik gündeminin genişlemesine katkıda bulunan akademik tartışmaların yanı sıra, yeni gelişen bazı güvenlik teorileri de Stratejik Çalışmaları kendi pers­ pektif­lerinden sorgulamaya başlamıştır. Bu çerçevede Demokratik Barış Teorisi, Güvenlik Rejimleri Yaklaşımları, Üçüncü Dünya Güvenlik Okulu ve Alternatif Güvenlik Yaklaşımı gibi bazı yeni güvenlik yaklaşımları ortaya çıkmıştır.

Önceleri realizmle beraber anılan Stratejik Çalışmalar 1980’lerden itibaren daha teknik nitelik taşıyan askerlik bilimine yakınlaşınca eskiden Stratejik Çalışma­ ların temsil ettiği genel alanın adı Realist Gü­venlik Çalışmaları’na dönüşmüş ve Güvenlik Çalışmaları çatısı al­tında konumlandırılan bu alt­alan Stratejik Çalışmaları bir alt­da­lı olarak kapsar hale gelmiştir. Dolayısıy­la, günümüzde Realist Güvenlik Çalışmaları ile Stratejik Çalışmalar birbirinin yerine geçecek şekilde kullanmak doğru değildir.

Kant’ın 1795 tarihli Perpetual Peace (Kalıcı Barış) başlıklı çalışmasındaki fikirle­ rin 1980’lerde, özellikle Michael Doyle tarafından geliştirilmesiyle birlikte ortaya çıkan Demokratik Barış akımı demokratik düzenler arasında savaş olmayacağını ve bu suretle güvenliğin Stratejik Çalışmaların öngördüğünden farklı yöntemlerle sağlanabileceğini iddia etmektedir.

Caydırıcılık, Genel caydırıcılık ve Dolaysız caydırıcılık caydırıcılık kavramları arasındadır.

Genişletilmiş caydırıcılık bir devletin koruduğu müttefik devlete karşı düşmanca davranışları caydırmasıdır.

Taraf­lardan en az birisi ciddi ve kesin bir saldırı planı içindeyse ve karşı taraf da misilleme tehdidiyle bu saldırıyı önlemeye çalışıyorsa ortaya çıkan caydırıcılık türü dolaysız caydırıcılıktır

Devletler arasında düşmanca ilişkilerin olduğu durumla ilgili olan, fakat herhangi bir devlete karşı doğrudan askeri kuvvet kullanımı hazırlığı görülmeyen caydırıcılık türü Genişletilmiş genel caydırıcılıktır.

Genel Caydırıcılık - Yakın-Olası eşleşmesi yanlış bilgi içermektedir. Doğrusu Genel Caydırıcılık - Düşmanca ilişki durumu ve yakın-olası tehdit yoktur. olacaktır.

Caydırıcılık stratejisinin ilk gelişme dönemi olan 1945-1962 yıllarında caydırıcılık kavramı yerine zorlayıcı ikna kullanılmıştır.

Oyunda iki ya da daha fazla oyuncu olmalıdır

Şüphelilerin ikisi de suçlu olduklarını itiraf etmeyerek susarsa, ikisi de hafif birer cezayla kurtulur.

Topyekûn savaş çatışan tarafların kesin zafer elde etme hedefiyle askeri, ekonomik ve hatta ideolojik tüm kaynaklarını seferber ettikleri savaşlardır. Belirli silahlarla, belirli bir savaş alanında askerlerin çarpıştıkları savaşların aksine, topyekûn savaşlarda ayrım yoktur. Nüfusun tamamı asker, ülkenin tamamı savaş alanıdır.
Asker ile sivil arasındaki ayırım kaybolur ve askerlerle birlikte siviller ile sivillere ait alanlar da savaşa dâhil edilir. İkinci Dünya Savaşı topyekûn savaşın en iyi örneklerindendir. Sınırlı savaş ise topyekûn savaşın aksine, hedefleri, kullanılan silahlar ve savaş alanı açısından sınırlı tutulan savaşlardır. Avrupa’da din savaşları ve Napoléon savaşları dışında, Birinci Dünya Savaşı’na kadar görülen savaşlar büyük ölçüde bu özelliktedir. Cevap: D şıkkıdır.

Soğuk savaş taraflar arasında silahlı çatışmaya varmayan, çok yoğun ideolojik ve siyasal mücadeleleri tanımlamak üzere kullanılmaktadır. Soğuk Savaşın araçları genellikle, siyasal ve ekonomik faaliyetler, propaganda, casusluk ve vekâleten yürütülen savaşlardır. Cevap: E şıkkıdır.

Vekâleten savaş, iki tarafın birbirleri ile fiilen silahlı çatışmaya girmeden, üçüncü tarafları kullanmak yoluyla karşı tarafa saldırması olarak tanımlanabilir. Cevap: E şıkkıdır.

Çift etki, savaşta sivillerin ölümünün niyet edilmediği, ama kaza ile bunun gerçekleştiği durumları ifade etmektedir. Cevap: A şıkkıdır.

1. Görünen neden-temel neden: Görünen neden, savaşların ortaya çıkışını tetikleyen neden olarak tanımlanabilir. Görünen nedene dair en iyi ve en fazla kullanılan örnek, Birinci Dünya Savaşı’nın nedeni olarak Avusturya-Macaristan veliahdının Sırp bir milis tarafından öldürülmesidir. Birinci Dünya Savaşı’nı bildiğimiz şekliyle tetikleyen görünürdeki neden bu olaydır. Cevap: B şıkkıdır.

Uluslararası sistem düzeyinde bir diğer yaklaşım Hegemonik İstikrar Teorisi’dir.
Bu teoriye göre, uluslararası sistemde hegemonun varlığı, sistem düzeyinde düzenleyici güç işlevi görerek anarşinin etkisini azaltır. Bu durum en azından orta büyüklükteki güçler arasındaki çatışmaların savaşa dönüşmesi olasılığını azaltır. Cevap: B şıkkıdır.

Yatıştırma (Appeasement) Politikası: “İkinci Dünya Savaşına giden dönemde İngiltere Başbakanı Neville Chamberlain ile özdeşleştirilen politika.Cevap: A şıkkıdır.

Schlieffen Planı: Schlieffen Planı, Almanya’nın batıda Fransa ve doğuda Rusya ile iki cephede eş zamanlı olarak savaşmasını önlemek ve her iki cephede de zafer kazanmasını sağlamak için oluşturulan bir askeri stratejidir. Bu plan çerçevesinde, Almanya öncelikle Fransa’da hızla bir zafer kazanmayı, ardından da Rusya’nın seferber olmasına ve Rus ordusunun batıda konuşlanmasına fırsat vermeksizin trenle ordusunu doğu cephesine süratle aktarmayı hedeflemiştir. Cevap: A şıkkıdır.

Stratejik Çalışmalar, “Uluslararası İlişkilerin askeri boyutunu anlamak ve açıklamakla ilgilenen alan” olarak tanımlanabildiği gibi, “şiddet veya şiddet araçlarının siyasi birimler tarafından diğer siyasi birimlere karşı çıkarlarının savunulması amacıyla kullanılması ya da kullanma tehdidinin incelendiği alan” olarak da tanımlanabilmektedir.