SPOR PAZARLAMASI

Coğrafik bölümlendirme spor olgusunun ölçeğine göre pazarın uluslararası, ulusal, bölgesel ve yerel olarak veya tüketicinin ikamet ettiği yere göre bölümlendirilmesini ortaya koyar. Coğrafik bölümlendirme basittir, ancak güçlü bir bölümlendirme türüdür. Bu tür bölümlendirme spor pazarlamacıları için kritik bir önem taşır ve ev sahibi takım ya da organizasyonlar için temel bir özelliğe sahiptir. Bütün spor takımları coğrafik bölümlendirmeyi kullanır. A, B, D ve E seçeneklerinin soru kökünde verilen tanımla bir ilişkisi yoktur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Pazarı bölümlere ayırma spor pazarlamacılarına bir takım avantajlar sağlamaktadır. Bu yararlar aşağıdaki gibi sıralanabilir :

• Pazar bölümleme, tüketici ihtiyaçlarına göre pazarların daha kesin tanımlanmasına olanak verir.

• Bölümleme, değişen pazar talebini karşılamak için pazarlamacıların yeteneklerini güçlendirir.

• Bölümleme, kaynakların etkin kullanımına olanak sağlayarak kaynak israfını önler.

• Bölümleme, rakipler karşısında firmanın üstün ve zayıf yönlerinin ortaya konmasına katkısağlar.

• Bölümleme, daha kesin pazarlama amaçlarının tanımlanmasına olanak verir.

• Bölümleme, uzmanlaşmayı sağlar

Endüstriyel pazar yeniden kullanmakya da satmak amacı ile satın alınan mal ve hizmetlerin oluşturduğu pazarı tanımlamada kullanılır.

Spor katılım pazarı sporu izlemekten ziyade bizzat spor yapan kişilerle ilgili bir sınıflandırmayı ortaya koyar. Yapılan bir çalışmaya göre katılımcılar beş grup altındaincelenmiştir. Bunlardan ilki olan Heyecan arayıcı rakipler, Kaçışcılar, Fitnes yönelimler, stressiz ve motivasyonsuzlar,Sağlık bilinçli sosyaller64

Pazar dört düzeyde  ele alınır . Bu düzeyler: kitlesel pazarlama, bölümlenmiş pazarlama, niş pazarlama ve mikro pazarlamadır

Sadece ayakkabı numarası ellinin üstünde olanlar pazar bölümü (nişi) kabul edilip bunlara yönelik pazarlama faaliyetlerine gidilebilir. Böyle bir durumda niş pazarından söz edilir.

Hedef pazarların seçilmesinde bir takım kriterlerden yararlanmak gerekir. Bu kriterler; büyüklük, ulaşılabilirlik, ölçülebilirlik ve davranışsal değişimdir

Konumlandırma, markanın tüketicinin zihnine yerleştirilmesine yönelik işlemleri kapsayan süreç olarak tanımlanabilir.

Konumlandırmada en yaygın kullanılan taktikler; ürün özellikleri, ürün yararları, spesifik ürün kullanımı, ürün kullanıcısı, fiyat ve kalite, rakibe karşı üstünlük, ürün sınıfı ve melez konumlandırmadır.

Melez (Hibrit) Konumlandırma:konumlandırma taktiklerinin bir kaçı karma olarak bir arada sunulur.

Spor pazarlama stratejisinin önemli bir parçası olan pazar bölümlendirme uygulama ve yaklaşımları, bölümlendirmede kullanılan kriterler, hedef pazar kararları ve konumlandırma konuları, bu ünitenin temel yapı taşlarını oluşturacaktır. Spor pazarlaması alanında çalışacak kişilerin bu konuları iyi bilmesi başarı için önemli sayılabilecek bir kriter olarak düşünülmelidir.

C seçeneği dışındaki seçeneklerde verilen durumlarda pazar olmanın kriterleri genel olarak karşılanmakta; arz-talep dengesine bağlık bir ekonomik gelir elde etme süreci söz konusudur. Ancak C seçeneğinde verilen durum sosyal devletin vatandaşlarına sağlamakla yükümlü olduğu eğitim hakkı çerçevesinde bir hizmettir. Bu bağlamda bir pazar alanı olarak değerlendirilemez.

Yerel taraftarlar doğdukları ya da büyüdükleri şehirlerin takımlarını destekleyen veya şehirlerindeki organizasyonları destekleyen kişilerdir. Kendi doğduğu, büyüdüğü ve çalıştığı şehire vefa borcu hisseden kişiler bu tür destekleri sağlamaktadır. Doğulan, büyünen ya da bulunulan topraklara ilişkin aidiyet duygusu yerel taraftarlığı destekleyici niteliktedir. Dolayısıyla yaşadığı şehirde üniversite işbirliğiyle düzenlenen bir spor organizasyonuna katılan kişiler yerel taraftar kategorisinde değerlendirilmektedir.

Pazar bölümlendirme bir süreci yansıtır. Bu süreç pazarın bölümlere ayrılması, hedef pazar ya da pazarların seçilmesi ve son olarak ürünün pazarda konumlandırılmasından oluşur. Pazar bölümlendirme pazarın çeşitli değişkenlere göre bölümlere ayrılmasını ortaya koyarken, hedef pazar seçilecek pazarların yapısını, türünü ve sayısını belirler. Son olarak konumlandırma ise markanın rakiplerden farklılaştırılmasını ve tüketicinin zihnine yerleştirilmesini tanımlar.

Demografik bölümlendirme “tüketicinin olma durumu” olarak ifade edilmektedir. Daha açık bir ifade ile tüketicinin kim oldu"u ile ilgilidir. Bir tüketicinin cinsiyeti, yaşı, eğitim durumu, gelir durumu, mensup olduğu din ya da köken bellidir. Bu durumların belirlenmesi için ekstradan zaman ve çabaya gerek kalmaz. Bu nedenle uygulamada en sık kullanılan bölümlendirme türüdür.

Ekstrem sporlarda heyecan arama, eğlence, adrenalinin etkileri gibi bireylerin psikolojik yönüne hitap eden öğeler vurgulanmaktadır. Bu spor alanlarında tüketicinin ruh haline yönelik olan psikografik pazar bölümlendirme kullanılmaktadır.

Oldukça az sayıda kişinin çok özel ihtiyaçlarının tatmin edilmesi amaçlananan pazarlama niş pazarlamadır. Az sayıda bulunan paralimpik oyuncular için tasarlanan ürünler niş pazarlama içerisinde yer almaktadır. Mikro pazarlama ürünlerin kişilerin özel istek ve ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesini ifade eder. Michael Jordan tarafından tasarlanan ürünler mikro pazarlama ürünleridir. Sportif bir etkinlikte hedef kitle bölümlere ayrılmamı!sa ve herkese standart uygulamalar sunuluyorsa böyle bir durumda kitlesel pazarlamadan söz edilebilir. Üçüncü öncülde verilen plaj voleybolu müsabakası bir kitlesel pazarlama örneğidir.

Geçici taraftar takım kazandığı zaman yanında yer alan ancak kaybettiği zaman yanında olmayan kişileri tanımlar. Takım kötü performans gösterdiğinde taraftarlık kesintiye uğrar. Zaman önemli bir kısıtlılık olarak ortaya çıkar. Başarının havasına kapılarak ürün satın alabilirler. Ancak diğer zamanlarda bu satın alma kesintiye uğrar.

Uygulamada en sık kullanılan bölümlendirme değişkeni demografik bölümlendirmedir. En sık kullanılmasının temel sebebi bölümlendirmenin kolay yapılabilmesidir. Bölümlendirme için ekstra ölçümlere çoğu zaman gerek kalmaz.

Mikro pazarlama ürünlerin kişilerin özel istek ve ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesini ifade eder. Hem bölümlenmiş hem de niş pazarlamada belli bir bölüme yönelik ürünlerin sunumu söz konusu iken, mikro pazarlamada ise daha çok kişiselleştirilmiş mal ve hizmetlerin varlığından söz edilebilir.