SPOR EKONOMİSİ

Gelir düzeyi arttkça talebi artan mal ya da hizmetlere “Normal Mal” denirken, gelir artarken talebi azalan mal ya da hizmetlere ise “Düşük ( Giffen Mal)” denir.

Talep yasası; fiyatı daha yüksek olan mal ve hizmete talebin daha az olacağını, fiyatı düşük olan mal
ve hizmetin talebinin fazla olacağını ifade etmektedir.

Marjinal fayda; tüketilen son birim mal ya da hizmetin toplam fayda da oluşturduğu artıştır.

Spor endüstrisinde spor mal ve hizmet talebini etkileyen birçok başka faktör vardır. Diğer piyasalarda yer
alan mal ve hizmetlerin talebini belirleyen değişkenler dışında spor endüstrisinde yer alan mal ve
hizmetlerin talebini belirleyen sosyo ekonomik değişkenler sınıflandırılabilir. Bunlar; yaş, eğitim, gelir, ırk, cinsiyet, konut şekli (Apartman dairesi ya da müstakil), çalışma saatleri, boş zaman, park veya yeşil
alanlara yakınlık durumu gibi değişkenler spora özgü mal ve hizmet ve direkt olarak bireysel katılım
talebini etkilemektedir.

Günümüzde spor endüstrisi çok geniş bir endüstri boyutuna yayılmıştır. Gıda sektöründen, giyim, medya,
inşaat ve sponsorluk gibi çok önemli endüstrilerde faaliyetler spor endüstrisi ile ilişkilidir. Dünyada spor
endüstrisine ilişkin harcalamaları yaklaşık olarak yıllık 620 milyon dolar civarında olduğu tahmin
edilmektedir. Bu spora konu olan mal, hizmet ve perfromans üretim süreci içinde firmalar, devlet,
kulüpler, federasyonlar, sporcular, spor ajansları, sponsorlar ve medya geniş yer tutmaktadır.

Vergiler, sübvansiyonlar ve endüstrideki firma sayısı arz miktarını etkiler. Devletin herhangi bir mal ya da hizmetin üretimine ilişkin olarak uygumaya koyduğu vergi değişikliği üretim maliyetlerini etkileyecektir. Vergi oranlarındaki artışlar, üretim maliyetlerini artacağından bu durumda arz miktarı azalacaktır. Tersi durum ise üretim maliyetlerinin azalmasına üretim miktarının artmasına neden olacaktır.

Arz fonksiyonu; )( sx = PfQ x şeklinde yazılabilir. Bu durumda arzın belirleyicisi olarak sadece X
malının fiyatının geçerli olduğunu diğer değişkenlerin sabit olduğunu kabul etmiş olduk. Dolayısıyla X
malının fiyatı bağımsız değişken bu fiyata bağlı olarak değişen arz miktarı ise bağımlı değişken
durumundadır. Bu iki değişken arasındaki ilişkinin yönü doğrusaldır. Yani fiyatlar arttıkça üretime konu
olan arz miktarı artacak ya da tam aksi durumda fiyatlar azaldıkça üretime konu olan arz miktarı
düşecektir. İşte fiyatlar ile üretim miktarı yani arz miktarı arasındaki bu doğrusal ilişkiye “Arz Yasası”
denir.

Temelde piyasa yapısını belirleyen temel kriterler aşağıdaki biçimde tanımlanabilir. Bunlar;
1. Firma sayısı,
2. Piyasaya giriş ve çıkışlarda karşılaşılan engeller,
3. Alıcı sayısı şeklinde sıralanabilir.

Sınırsız insan ihtiyaçlarına ilişkin üretimin, Ne üretileceğine kimin tarafından üretilecegine nasıl üretileceğine ve kimin için üretileceğine karar vermede etkili olabilecek üç farklı alternatif üretim sisteminden bahsedilebilir. Bunlar; üretim kararlarının merkezi yönetim tarafından alındığı ve yukarıda ifade edilen sorulara tamamen devlet tekeli tarafından karar verilen “Planlı Ekonomi Sistemi” biçimidir Diğeri üretim kararlarında etkili olarak firmaların yer aldığı ve tüm üretimin piyasadaki ihtiyaçlara göre şekillendiği üretim biçimidir ve son olarak geleneksel üretim sistemidir. Geleneksel üretim biçiminde toplum için üretilecek mal ve hizmetler geçmiş deneyimler ve kültürel bağların etkilerine göre şekillenmektedir.

Mikroekonomi; Bireylerin davranışları, firma davranışları gibi ekonomik sistem içerisinde yer alan
küçük birimlerin davranışlarını incelemektedir. Ancak makroekonomi ise bir bütün olarak ekonominin
işleyişi ile ilgilenmektedir. Makroekonominin araştırma alanları arasında, enflasyon, işsizlik, büyüme ve
cari açık gibi toplumun bütün kesimlerini ilgilendiren konular yer alırken, mikro ekonomi kişilerin
tüketim tercihlerini etkileyen nedenler, herhangi bir spor karşılaşmasına katılımı belirleyen değişkenlerle
ilgilenir oysa spora ilişkin yapılması planlanan altyapı harcamaları makroekonominin araştırma konusu
kapsamında yer almaktadır.