SPOR EKONOMİSİ

Spor endüstrisi, spor ile ilişkili mal ve hizmetlerinin bir işletme grubu tarafından üretilmesi olarak tanımlanabilir. Bu tanım içinde tüketiciler ve spor organizasyonları, spor endüstrisinin hedef kitlesidir. Doğru cevap D.

Spor endüstrisi, spor etkinliklerinin yapılabileceği tesisleri ve ihtiyaç duyulan araçları sunar, pasif katılımla ürün sunar, tutundurmayla ilişkili ticari eşyalar sunar, rekreasyonel etkinlikler de spor endüstrisinin kapsamındadır ve genel anlamda spor organizasyonların yönetimini ve pazarlamasında rolü vardır. Doğru cevap A.

Spor endüstrisinin sportif tutundurma bölümünde; tutundurmaya yönelik ürünler, tutundurmaya yönelik etkinlikler, sponsorluk, medya ve devir unsurları bulunmaktadır. Doğru cevap E.

Profesyonel ve yarı profesyonel takımlar, üniversitelerarası ve okullararası spor departmanları, spor ve fitness kulüpleri, ulusal ve bölgesel rekreasyon departmanları, yarış sahipleri (örn., yarış arabaları ve yarış atları), bağımsız profesyonel sporlar, spor antrenörleri ve eğitimcileri, spor üretim sektörünü oluşturan unsurlardır. Doğru cevap E.

İki sektör modeline göre spor endüstrisinde yer alan alt sektörler; idari ve hukuki spor birlikleri (FIFA, FILA IOC gibi), sportif mal üreticileri, toptancıları ve perakendecileri spor tesisleri ve binaları, spor medyası, spor yönetim şirketleri, yerel, bölgesel ve ulusal spor konseyleri ve mercileridir. Doğru cevap A.

Spor endüstrisi kısa bir dönem içerisinde devasa büyük bir gelişim ve büyüme gösterebilmektedir. Bu durumda C şıkkı spor organizasyonlarının ekonomi boyutu için doğru bir ifade değildir. Doğru cevap C.

Sporda sponsorluk harcamalarının çok büyük rakamlara ulaşmasını etkileyen en önemli unsur, spor karşılaşmalarının pasif katılımcı olarak çok büyük kitleler tarafından izlenmesidir. Doğru cevap B.

Yeni ve farklı sportif etkinliklerin sayısal artışı ve gelişimi, kitle iletişim araçları ve spor yayınlarının artışı, bireylerin serbest zamanlarının artışı, pazar bölümlerinde spor ürünlerinin artması ve bu ürünlerle ilgili teknolojik gelişmeler ve pazarlama eğilimlerinin artışı gibi faktörler spor ekonomisinin büyümesini ve gelişimini etkiler. Doğru cevap C.

Spor endüstrisindeki mal veya hizmetler dört genel sektör altında sınıflandırılmaktadır; spor malları (spor ekipmanları ve kondisyon aletleri gibi), spor giyim (spor ayakkabıları ve spor kıyafetleri gibi), spor hizmetleri (fitness, spor, sağlık kulüpleri ve diğer destekleyici hizmetler gibi) ve giriş ücreti (spor ile ilgili biletler gibi). Doğru cevap D.

1896 yılında Atina’da yapılan ilk olimpiyat oyunlarına hiçbir bayan sporcu dâhil edilmezken; 1960 yılında İtalya’da yapılan olimpiyat oyunlarına 610 bayan sporcu katılmıştır. 1976 yılında Kanada’da yapılan Olimpiyat Oyunlarına 1124 bayan sporcu katılmıştır (tüm katılımın % 21,5’i). 2000 yılında Avustralya’da yapılan Olimpiyat Oyunlarında ise 3,947 bayan yarışmıştır (tüm katılımın % 38’i). 2008 Pekin Olimpiyat oyunlarında ise rekor bir katılım sayısı ile 4,746 bayan sporcu oyunlara katılmıştır (tüm katılımın yaklaşık %42,5’u). Doğru cevap E.

Endüstri kavramı iki temel ölçüt göz önüne alınarak tanımlanır ve bu ölçütler üründe ve ekonomik aktivitede benzerlik olarak ele alınır.

Katılımcılar: Sporu uygulayan (aktif) ya da izleyen (pasif) olarak katılan bireyler

Genelde bir endüstri; ihtiyaçları, ilgileri, arzuları ve beklentileri çeşitlilik gösteren, demografik ve psigografik farklılıkları bulunan mevcut ya da potansiyel tüketicilere satılan çeşitli ürün kalemlerinden meydana gelir. Ancak bazı endüstriler sadece bir üründen oluşur. Böylesi endüstriler “tek-ürünlü endüstri” olarak tanımlanır. Tenis raketi endüstrisi tek-ürünlü endüstri örneği olarak ele alınabilir. Bu endüstri içerisinde birçok farklı tüketici pazarının talebini karşılamak için ebattan renge, materyalden fiyata kadar farklı tenis raketi çeşidi bulunur.

Sportif performans bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmeler spor tüketicisine katılımsal ya da seyirsel bir ürün sunar.

Eğlence: Spor müsabakaları, şenlikler ve organizasyonlar, vb.

Tekil olmayan izleyici; bir spor organizasyonu içerisinde yer alan etkinlikleri izleyen toplam izler kitleyi tanımlamaktadır.

Türkiye’de ise spor endüstrisi, yukarıda saydığımız örneklerde olduğu gibi çok büyük gelişmeler göstermese de son yıllarda azımsanamayacak gelişmeler olmuş ve olmaya devam etmektedir. Türkiye’de en popüler spor branşı olan futbol oyunu, diğer ülkelerde olduğu gibi önemli bir ekonomik faaliyetin konusu hâline gelmiştir. Türkiye’de futbolun ve özellikle Turkcell Süper Lig ve kulüplerinin spor endüstrisi içerisindeki parasal hacmi gün geçtikçe büyümektedir. Burada tekelci bir rekebet görülmektedir.

Spor endüstrisi, spor ile ilişkili mal ve hizmetlerinin bir işletme grubu tarafından üretilmesi olarak tanımlanabilir. Spor endüstrisi spor ile ilişkili geniş bir ürün ve tüketici bölümünü kapsamaktadır. Spor endüstrisi içerisinde ürün; sportif faaliyetler, spor ile ilişkili serbest zaman etkinlikleri ve fitness ile direk ya da dolaylı ilişkisi bulunan mal ve hizmetler şeklinde ifade edilebilir.

Modele göre spor endüstrisi üç temel bölüme ayrılır. Bu bölümler aşağıdaki biçimde ele alınabilir: • Sportif performans bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmeler spor tüketicisine katılımsal ya da seyirsel bir ürün sunar. • Sportif üretim bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmelerin ürünleri sportif performansın niteliğini etkileme ya da üretme arzusu ya da ihtiyacı içindedir. • Sportif tutundurma bölümü: Bu bölüm içerisinde yer alan işletmeler spor ürünlerinin tutundurulmasında kullanılan ürünleri spor pazarına sunar

Meek (1997) tarafından öne sürülen bölümlendirme de aynı şekilde üç-sektör modeli olarak karşımıza çıkmaktadır. Model içerisinde yer alan sektörler; Spor eğlencesi (entertainment) ve rekreasyon, spor malları ve hizmetleri ve sporu destekleyen organizasyonlar olarak ele alınır