SPOR EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 11

Eğer Ahmet saatte 25 TL kazanıyor olsaydı, haftada 40 saat çalışmayı ve haftada 1000 TL kazanmayı tercih ederdi. Fakat, saatlik ücret 25 TL’nin de üzerinde olursa Ahmet daha fazla çalışmayı değil daha fazla boş zamanı tercih eder. Dolayısıyla bu noktadan sonra Ahmet’in emek arz eğrisi geriye doğru dönmektedir. Bu durumu açıklamak için Ahmet’in emek arzı kararının ikâme ve gelir etkisi olarak adlandırılan iki faktörden etkilendiğini söyleyebiliriz.

Tam rekabetçi emek piyasalarında piyasa ücreti, emek arz ve talebinin karşılıklı etkileşimi ile belirlenir. Bu tür piyasalarda, firmalar piyasada belirlenen ücreti ödeyerek istedikleri kadar emek istihdam edebilirler. F

Örneğin Spor Toto süper ligi monopsoncu bir piyasadır. çünkü Çünkü profesyonel futbolcuları en üst seviyede istihdam eden tek firmadır. Belli bir emek piyasasında istihdam sağlayan tek firma olduğundan, rekabetçi bir emek piyasasında faaliyet gösteren bir firmaya göre durumdan faydalanarak daha fazla kâr elde eder.

Kuzey Amerika’daki dört temel profesyonel spor ligi için (Beyzbol ligi, Ulusal Futbol Ligi, Ulusal Hokey Ligi ve Ulusal Basketbol Birliği) emek piyasaları çift yönlü tekel olarak tanımlanabilir. Bunların her birinde emeğin monopsoncu alıcısı olan lig, emeğin tekelci satıcısı olan sporcu sendikası ile karşı karşıyadır. Lig ve sendika arasındaki pazarlıklar sonucunda ücretler, minimum ücretler, sigorta ve diğer özlük hakları konusunda anlaşmaya varılır. Bu sürecin sonuçları iki tarafın pazarlık aşamasında uyguladıkları taktiklere bağlı olarak değişir. Profesyonel sporda yaygın olarak iki pazarlık modeli kullanılmaktadır. Bunlar muhalif model ve işbirlikçi modeldir

Oyuncuların marjinal ürün değerlerini tahmin etmek için yapılan çalışmalarda doğru tahminler yapabilmek için şu dört aşamanın önemli olduğu vurgulanmaktadır : 1. Bireysel performans ve takım başarısı arasındaki ilişkiyi sayısallaştırmak 2. Takım başarısı ve takım geliri arasındaki ilişkiyi sayısallaştırmak 3. Takımımn marjinal ürün değerini her performans kategorisi için belirlemek 4. Her oyuncunun marjinal ürün değerini her performans kategorisi için belirlemek

Bir firma üretim faktörü olarak ne kadar emek kullanacağına karar verirken, bir işçi daha fazla
çalıştırmanın firmaya getireceği ek maliyeti, yeni işçinin firma için yarattığı değerle karşılaştırır. Bir işçi
daha fazla çalıştırmanın firmaya getireceği ek maliyet işçiye yapılan toplam ödemelerdir. Yeni işçinin
firma için yarattığı değer ise marjinal ürün değeri olarak adlandırılır. Marjinal ürün değerini
hesaplayabilmek için, bir birim çıktının fiyatını işçinin marjnal ürünü ile çarparız.

Bir firmanın emek talebi, firmanın ürettiği ürünün fiyatına, diğer üretim faktörlerinin fiyatlarına ve
teknolojiye bağlıdır

İktisadın önemli kavramlarından bir tanesi de fırsat maliyeti kavramıdır. Bir şeyin fırsat maliyeti,
onun için vazgeçilen en iyi alternatiftir. Örneğin bir saat fazla boş zaman yaratmak için bir saat
çalışmaktan ve dolayısıyla bu bir saat içerisinde elde edeceğiniz kazançtan vazgeçmeniz gerekir. İşte bir
saatlik boş zamanın fırsat maliyeti, eğer çalışsaydınız elde edeceğiniz gelir kadar olacaktır. Eğer saatlik
ücretiniz 15 TL ise bir saatlik boş zamanın fırsat maliyeti de 15 TL’dir.

İnsanların çalışmaya razı olmak için kabul edecekleri en düşük ücret düzeyine koruma ücreti adı verilir.

Bireysel emek arz eğrisi belli bir noktadan sonra geriye dönmesine rağmen, piyasa emek arz eğrisi
pozitif eğimlidir. Futbol çalışanlarının ücretleri ne kadar yüksek olursa, bu piyasada arz edilen emek
miktarı da o kadar fazla olur.

Tam rekabetçi bir emek piyasasında emeğin birçok alıcısı ve satıcısı vardır. Monopsoncu bir emek
piyasasında emeğin sadece tek alıcısı bulunmaktadır. Çift yönlü tekelde ise emeğin tek satıcısı (sendika)
ile tek alıcısı (profesyonel spor ligi) karşı karşıyadır.

Tam rekabetçi emek piyasalarında piyasa ücreti, emek arz ve talebinin karşılıklı etkileşimi ile belirlenir.

Lokavt kararı, toplu sözleşme görüşmesi sırasında işverenin daha iyi bir duruma gelmek için kullanabileceği bir stratejidir.

Profesyonel sporda yaygın olarak iki pazarlık modeli kullanılmaktadır. Bunlar muhalif model ve işbirlikçi modeldir.

Profesyonel sporda oyuncuların talebi marjinal ürün değerleri ile belirlenir.

VMP = P ×MP (Burada VMP marjinal ürün değerini, P çıktının birim fiyatını ve MP işçinin marjinal ürününü ifade etmektedir. Tam rekabetçi bir piyasada fiyat aynı zamanda marjinal hasılaya eşittir. Bu nedenle formülde fiyat (P) yerine marjinal gelir (MR) de kullanılabilir.Bu durumda formül VMP = MR ×MP şeklini alır. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Bir firmanın emek talep eğrisi marjinal ürün değeri eğrisinden türetilmektedir. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

Bir firmanın emek talebi, firmanın ürettiği ürünün fiyatına, diğer üretim faktörlerinin fiyatlarına ve teknolojiye bağlıdır. A,B,C ve E seçeneklerindeki ifadeler doğru iken D şıkkındaki ifade yanlıştır. Çünkü ücretlerdeki bir değişme emek talep eğrisini sağa ya da sola kaydırmaz emek talep eğrisi üzerinde bir harekete sebep olur. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.

Bireysel emek arz eğrisinin negatif eğimli kısmı ücret arttıkça çalışma saatinin azaldığını göstermektedir. Bu durum da Gelir etkisinin ikame etkisinden büyük olduğunu gösterir. Doğru seçenek "A" şıkkıdır.

A,B,C ve E seçenekleri doğru iken D seçeneği yanlıştır. Çünkü, bireysel emek arz eğrisi belli bir noktadan sonra geriye dönmesine rağmen, piyasa emek arz eğrisi pozitif eğimlidir. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.