SPOR EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 9

Arz miktarı  bir mal ya da hizmetin talebini etkileyen faktörlerden değildir.

Konut şekli spor endüstrisinde yer alan mal ve hizmetlerin talebinin belirleyen sosyo ekonomik değişkenlerden biridir

Sübvansiyon miktarı arttıkça arz artar

Devletin gelir üzerinden aldığı vergi miktarının
artması harcanabilir geliri azaltacağından talep azalacaktır. sola kayar

Piyasada yer alan firmaların maliyetleri, kârları ve üretim kararları gibi değişkenler bulundukları piyasanın niteliğine göre faklılık göstermektedir. Temelde piyasa yapısını belirleyen temel kriterler aşağıdaki biçimde tanımlanabilir. Bunlar;
1. Firma sayısı,
2. Piyasaya giriş ve çıkışlarda karşılaşılan engeller,
3. Alıcı sayısı şeklinde sıralanabilir.

Mikroekonomi; Bireylerin davranışları, firma davranışları gibi ekonomik sistem içerisinde yer alan küçük birimlerin davranışlarını incelemektedir.

Ekonomi teorisinde firma, malların üretimi ve satışı konusunda karar veren bir birim olarak tanımlanmaktadır.

Genel bir tanımlamayla piyasa, arz ve talebin karşılaştığı ve buna bağlı olarak mal veya hizmetin fiyatının belirlendiği yerler olarak tanımlanmaktadır.

Rasyonel davranma ya da karar verme varsayımı; kişinin alternatif tercihleri arasında karar vermesi esnasında beklenen fayda ile katlanılan maliyet arasında bir karşılaştırma yaptığıvarsayımına dayanmaktadır.

Mikroekonomi; Bireylerin davranışları, firma davranışları gibi ekonomik sistem içerisinde yer alan küçük birimlerin davranışlarını incelemektedir.

Rasyonel bir modelde, “Eğer fayda maliyetten fazla ise, bu harcama yapılmalıdır. Eğer yapılacak yatırımdan sağlanacak fayda maliyetlerden az ise, yatırım yapılmamalıdır.

Süper ligde yer alan bir futbol takımı 5 oyuncu transferi yapmak için bütçeye sahipken 5 yetenekli oyuncuyu bulamazsa bu durumda da takımın uzun dönemde başarılıolma durumu tartışmaya açıktır. Bu şekilde ortaya çıkan kısıtlara, “çevresel kısıtlar” denir.

Tüketimi sözkonusu olan mal ya da hizmetle rakip olan mal ve hizmetler ise “ikame mal-hizmet” denir.

İkâme Etkisi: Diğer değişkenler sabitken bir malın fiyatı yükseldiğinde, diğer mallara kıyasla bu malın fiyatı artar. Tüketiciler bu mal yerine fiyatı düşük olan malları ikâme ederler. Bu durumda fiyatı yükselen malın talebi azalır.

Marjinal fayda; tüketilen son birim mal ya da hizmetin toplam fayda da oluşturduğu artıştır.

Teknoloji düzeyinde meydana gelen değişiklikler, beklentiler, vergiler, sübvansiyonlar ve endüstrideki firma sayısı arz miktarını etkiler.

Ekonomik modellerin temel olarak kullanımının sizler tarafından öğrenilmesi, spor yönetici adaylarının ya da spor endüstrisine ilişkin herhangi bir pozisyonda görev alacak bir adayın, uygulamaya ilişkin bir karar almadan önce karara ilişkin bazı tahminlerin daha önce öngörülebilirliğini sağlamaktadır. Doğru kararların alınması, bu endüstride ciddi bir rekabetin olması açısından oldukça önemlidir. Herhangi bir spor organizsayonunda karşı rakibin nasıl davranacağını önceden öngörmek ve buna bağlı olarak kendi organizasyonuna ilişkin yeni stratejiler geliştirmek önemli bir aşama ya da başarı kriteri olarak kabul edilebilir. Yani modellemeler; yönetim kararları alırken sağlam öngörüler yapılmasına neden olurlar. Yukarıda tanımlanan basit ekonomik modelin dışında bir firmayı, endüstriyi ya da ekonominin genelini içine alan ve çeşitli stratejileri olan farklı modeller geliştirilerek, geleceğe ilişkin satış, büyüme, pazarlama ya da kâr artışına ilişkin modeller kurulabilir. Burada temel sorun modeli geliştiren bir firma ise firma yöneticilerinin geleceğe ilişkin amaçlarını tam olarak ortaya koymaları gerekmektedir. Yine aynı şekilde yöneticiler, firmanın karşılaşacağı her farklı durum için nasıl bir karar alma mekanizması izlemeleri gerektiğini rasyonel biçimde ortaya koymalıdır. Örneğin; Eğer amaç, NBA (National Basketball Association)’de daha çok kazanmaksa ancak geçen yıl çok maç kaybedildi ise bu karar, geçmiş tecrübelere göre verilmiş bir karar değildir. Ya da şampiyonluk alamamış bir takımın şampiyon olma kararı yine aynı biçimde, tecrübeleri kararı yansıtmamaktadır. Dolayısıyla “Gerçekçi Olma Stratejisi” duruma uygun karar alınması konusunda yol gösterici olacaktır.

Rasyonel Karar Alma ya da gerçekçi olunması konusunda, hareket noktası bu karara ilişkin katlanılan maliyet ve sağlanan faydadır. Karara ilişkin bütün tercihler fayda ve maliyetleri bir arada içerir. Bunlardan bazıları objektif olarak değerlendirilir, örneğin satış gelirlerinin artması, bazıları ise subjektif olarak değerlendirilir; örneğin; takımın moralinin yükselmesi gibi. Örneğin %1 ek harcama ile yeni bir stadyumun yapılmasına harcama yapmanın maliyeti ile bir caddenin tamirinin yapılmasının fayda maliyeti birbirinden oldukça farklıdır. Rasyonel bir modelde, “Eğer fayda maliyetten fazla ise, bu harcama yapılmalıdır. Eğer yapılacak yatırımdan sağlanacak fayda maliyetlerden az ise, yatırım yapılmamalıdır.

Firmanın üretim faaliyetleri sonucu kârlı olup olmaması durumunu belirleyen iki temel kâr kavramı vardır. Normal kâr ve normal üstü kâr (ekonomik kâr); Firma elde ettiği gelirden giderlerinin çıkardığında geriye kalan pozitif bakiye bu firma için normal üstü kâr yani ekonomik kâr’dır. Bu gelir- gider dengesi sonucu elde ettiği kâr sıfır ve firmanın alternatif fırsat maliyetlerine eşitse bu durumda firma yine üretim sürecine devam edebilecek durumda yani kâr elde ediyor demektir. Ancak elde edilen kâr bu durumda normal kâr olarak ifade edilir.

Aslında spor endüstrisini ve bu endüstri içindeki talep ve arz yapısını doğru değerlendirebilmemiz için ekonominin ne olduğunu iyi kavramamız gerekir. Ekonomiyi açıklamaya yönelik birçok tanımımlama olmasına karşın bunlar arasında en sık yapılanı “sınırsız insan ihtiyaçlarının sınırlı kaynaklarla karşılanması” şeklinde öne çıkmaktadır.