SPOR BİLİMLERİNE GİRİŞ

Spor eğitimi modeli, uygulama odaklı araştırma problemlerinin ve bir bilgi grubunun kaliteli bir hareket ve spor eğitimi formu elde etmek için nasıl bir araya gelebileceğinin bir örneğidir. Modelin önemli bir boyutu da, okulda öğrenilenlerin okul dışındaki yaşantılarla ve fırsatlarla ilişkilendirilmesini amaçlamasıdır. Bu yolla, öğrenilenlerin doğrudan yaşamda kullanılması ve yaşam boyu hareket, egzersiz ve spor yapmayı hedefleyen yapılandırmacı yaklaşımı desteklemektedir.

Metzler (2000:166), doğrudan öğretim modelinin öğretmeye ilişkin varsayımlarını aşağıdaki gibi ifade etmektedir:
• Öğretmen, öğretim içeriği ve kararlarının ana kaynağı olup sınıf etkinliklerinin uygulanmasında ve planlanmasında belirgin bir önder rolü almalıdır.
• Öğretmen, ünite içeriğini ve öğrencilerin gelişimlerini sağlayan bir dizi öğrenme görevi içinde bu içeriğin yerini belirlemesi gerekmektedir.
• Öğretmen, en etkili ve verimli araçlar ile öğrencilere aktarılan içerik bilgisine sahip bir kişi olarak görülür. Bu nedenle, öğretmen, güçlü sınıf yönetimi becerilerinin yanında hareket ve spor eğitimi konusunda yüksek düzeyde bir uzmanlığa sahip olması gerekir.
• Öğretmen, ders ve ünite içerikleri ile öğrenci yükümlülüklerini artırma, ders zamanı ve kaynaklarını en iyi şekilde kullanma, karmaşık çevreyi etkili bir şekilde koordine etme konusunda uzmanlığını kullanmalıdır.
• Öğretmen, önder olarak hizmet edip öğrenci öğrenmesini planlamak ve sağlamak için en iyi
kararları vermelidir

Literatürde, Muska Mosston tarafından geliştirilen öğretim yöntemleri yaygın kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları
yaygın kullanımı olan komut, alıştırma, eşli çalışma, kendini denetleme, katılım, yönlendirilmiş buluş ve problem çözme, öğrencinin başlatması, kendi  kendine öğrenme, bireysel çalışma ve bireysel programlama yöntemleridir.

Günümüz toplumu yaratıcı, eleştirel ve yaratıcı düşünebilen, karşılaştığı değişik problemleri çözebilen kişiler istemektedir. Problem, yanıtı mevcut bilgi birikimiyle bulunamayan, ancak, araştırma ve  incelemelerle yanıtlanabilecek sorudur. Problem çözme ise üst düzey zihinsel etkinliklerin kazanılmasında işe koşulan bir öğretme yoludur. Bu noktaya birey, sırası ile kavramları, kuralları ve kuralların sentezini oluşturarak ulaşabilir. Problemin yanıtı önceden bilinmez. Problem çözmede bilişsel, devinişsel ve duygusal gelişim en üst düzeydedir. Toplumsal gelişim duruma göre üst düzeyde olabilir ancak bazen en alt düzeye inebilir.

Modelin amaçları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Spora özgü beceri ve fiziksel uygunluğun geliştirilmesi.
• Oyun içinde stratejileri uygulayabilme ve iyi uygulamaları takdir etme.
• Öğrencilerin gelişimlerine uygun düzeyde katılımları.
• Sportif etkinliklerin planlanması ve yönetilmesinde paylaşım.
• Sorumlu liderlik sağlama.
• Grup içinde grup hedefleri doğrultusunda verimli çalışma.
• Bir spora anlam veren ritüel, müsabaka ve toplantıları takdir etme.
• Sporla ilgili konularda mantıklı karar verme, yorum yapabilmek için gerekli kapasiteyi
geliştirme.
• Hakemlik ve antrenörlük ile ilgili bilgi ve becerileri uygulama ve geliştirme.
• Okul dışı sportif etkinliklere gönüllü olarak katılmaya istekli olma.

İnsanlar gelişim özellikleri ve yaşamdan beklentileri açısından farklı özelliklere sahip olduklarından, öğrenme hızlarının da farklı olduğu söylenebilir. Bu da öğretimde bireysel farklılıklara dikkat etmeyi gerektirmektedir. Bu bağlamda bireysel öğretim; bireylerin ilgi ve gereksinimleri, öğrenme hız ve yetenekleri ile öğrenme stillerini dikkate alarak öğretme-öğrenme etkinliklerini bireysel öğrenmeye olanak tanıyacak şekilde düzenleyen bir modeldir.

Okullardaki formal eğitimi temele aldığımızda Ertürk’ün yaptığı tanımdan hareketle eğitimin dört temel niteliğinden söz edilebilir. Bu nitelikler aşağıda yer almaktadır:

1. Eğitim, kişide istenilen davranışı değiştirme sürecidir.
2. Kazandırılacak olan davranışlar saptanan hedeflere uygun olmalıdır.
3. Davranış değiştirme insanın kendi yaşantısı yoluyla olmaktadır.
4. Davranışın oluşumu, planlanmış bir eğitim sürecinden geçmeye bağlıdır.

Doğru cevap A'dır.

Spor Eğitimi Modelin amaçları aşağıdaki gibi sıralanabilir (İnce ve diğerleri, 2010):

Spora özgü beceri ve fiziksel uygunluğun geliştirilmesi.

Oyun içinde stratejileri uygulayabilme ve iyi uygulamaları takdir etme.

Öğrencilerin gelişimlerine uygun düzeyde katılımları.

Sportif etkinliklerin planlanması ve yönetilmesinde paylaşım.

Sorumlu liderlik sağlama.

Grup içinde grup hedefleri doğrultusunda verimli çalışma.

Bir spora anlam veren ritüel, müsabaka ve toplantıları takdir etme.

Sporla ilgili konularda mantıklı karar verme, yorum yapabilmek için gerekli kapasiteyi geliştirme.

Hakemlik ve antrenörlük ile ilgili bilgi ve becerileri uygulama ve geliştirme.

Okul dışı sportif etkinliklere gönüllü olarak katılmaya istekli olma. Doğru cevap B'dir.

İşbirliğine dayalı öğretim modeli, akran öğretimi modeli, bireyselleştirilmiş öğretim modeli, doğrudan öğretim modeli, bireysel ve sosyal sorumluluk modeli, spor eğitimi modeli, taktiksel oyun yaklaşımı modeli

Modelin amaçları aşağıdaki gibi sıralanabilir: • Spora özgü beceri ve fiziksel uygunluğun geliştirilmesi. • Oyun içinde stratejileri uygulayabilme ve iyi uygulamaları takdir etme. • Öğrencilerin gelişimlerine uygun düzeyde katılımları. • Sportif etkinliklerin planlanması ve yönetilmesinde paylaşım. • Sorumlu liderlik sağlama. • Grup içinde grup hedefleri doğrultusunda verimli çalışma. • Bir spora anlam veren ritüel, müsabaka ve toplantıları takdir etme. • Sporla ilgili konularda mantıklı karar verme, yorum yapabilmek için gerekli kapasiteyi geliştirme. • Hakemlik ve antrenörlük ile ilgili bilgi ve becerileri uygulama ve geliştirme. • Okul dışı sportif etkinliklere gönüllü olarak katılmaya istekli olma

Genel kabul gören görüşe göre, spor pedagojisi genel pedagojinin özel bir alanı, hareket bilimi alanının bir alt disiplinidir. Diğer bir deyişle ise dans, oyun, spor ve fiziksel aktivite gibi etkinliklerin eğitimsel görünüşüdür.

Transfer

Önemseyen ve koruyan -Duyarlık

Kendini yönlendirebilen-Öz sorumluluk

Katılım ve çaba

Diğerlerinin hakları ve duygularına saygı -Özkontrol 

Sorumsuzluk

Problem çözmenin hedefleri aşağıdaki gibi özetlenmektedir:

• Belirli bir konu alanına yönelik problemlerin hazırlanması için, öğretmenin bilişsel becerilerini harekete geçirmek.

• Spor eğitiminde, belirlenen bir probleme yönelik çeşitli çözümlerin yaratılması için, öğrencinin bilişsel becerilerini harekete geçirmek.

• Etkinliğin yapısını algılamak ve bu yapı çerçevesinde olası değişkenlikler bulmak.

• Öğretmen ve öğrencinin kabul edilmiş ve geleneksel yanıtların ötesine geçmelerine izin verecek duygusal güvenlik düzeyine ulaşmak.

• Çözümlerin doğruluğunu kanıtlama ve onları belirli amaçlara yönelik olarak düzenleme becerisini geliştirmek.

Öğretmenler, problem çözmenin ilkeleri ve problem çözme adımlarını dikkate alarak birçok problem cümlesi oluşturabilirler. Özellikle takım sporları etkinlikleri problem çözme davranışlarının geliştirilmesi için iyi fırsatlar sunar. Konuya ilişkin olarak bazı örnekler aşağıda sunulmuştur.

• 200 metrelik bir duvar tırmanışında 150. metrede yağmur yağmaya başladığında önder tırmanıcı iş göremez hale gelirse ne yapılır?

• Bahar ayında bir ormanda yürüyüş yapmaktasınız. Yağmur yağmaya başladı. Bir yandan da hava kararmaktadır. Geri dönerseniz rotada kaybolma olasılığı var. Nasıl bir davranış yolu seçer ve nasıl hareket edersiniz?

Kayıt tutma: Müsabaka sonuçları ile birlikte, takımların ve sporcuların o sezon için seçilen spora özgü performanslarının değerlendirilmesinde kullanılır. Takımdaki hakem, basın mensubu ve istatistikle ilgili öğrencilerin görevini tanımlamaktadır.

Oyun basamakları; oyun, oyun duyusu, taktiksel farkındalık, uygun karar verme, beceri uygulaması ve performans şeklindedir.

Simpson ve Weiner (1989) da benzer şekilde pedagoji için öğretme sanatı veya öğretme bilimi demektedir.

Doğrudan öğretim modeli, Engelmann ve diğerleri tarafından tasarlanmıştır . Modelin temel varsayımlarından biri “Eğer öğrenci öğrenemiyorsa öğretici öğretemiyordur” şeklinde ifade edilir.