SPOR BİLİMLERİNE GİRİŞ

Enerji harcamasını; kalıtım, yaş, cinsiyet, vücut ölçüsü, yağsız kitle ve egzersizin yoğunluğu, sıklığı ile süresi etkilemektedir. Doğru cevap "D" dir.

Bitkiler çeşidine göre farklı karbonhidrat içermektedirler. Tahılların %60-90’ı karbonhidratlardan oluşmuştur. Meyvelerde %10–20, patateste %18–20, diğer sebzelerde ise %10 oranında bulunmaktadır. Doğru cevap "E"dir.

Bitkiler çeşidine göre farklı karbonhidrat içermektedirler. Tahılların %60-90’ı karbonhidratlardan oluşmuştur. Meyvelerde %10–20, patateste %18–20, diğer sebzelerde ise %10 oranında bulunmaktadır. Doğru cevap " A" dır.

Basit yapıdaki karbonhidratlar; boş enerji kaynağıdırlar. Saflaştırılmış besinlerde fazlaca bulunurlar. Çay şekeri, şekerlemeler, reçel, gazlı ve gazsız içeceklerin içindeki şekerler bu gruba örnektir. Doğru cevap "B" dir.

Kompleks yapıdaki karbonhidratlar; bu gruptakiler, diyetin temel enerji kaynağıdırlar. Ancak bu tür karbonhidratları içeren besinlerin, basit şekerlere kıyasla besleyici değerleri daha yüksektir. Basit şekerlere kıyasla kan şekerinin daha düzenli yükselmesini sağlarlar. Saflaştırılmamış tahıllar (bulgur, mısır, irmik, şehriye, tam buğday unu veya bunlardan yapılan ürünler, tarhana), kurubaklagiller (kurufasulye, nohut, mercimek vb), kahverengi pirinç, nişasta ve nişastalı besinler bu gruba örnektir. Doğru cevap "C" dir.

Amerikan Diyet Rehberi veya Kanada Beslenme Önerileri enerjinin %55-58’i karbonhidratlardan, %12- 15’i protein ve %25-30’u yağlardan gelmesi şeklindedir. Doğru cevap "D" dir.

Amerikan Diyet Rehberi veya Kanada Beslenme Önerileri enerjinin %55-58’i karbonhidratlardan, %12- 15’i protein ve %25-30’u yağlardan gelmesi şeklindedir. Doğru cevap "E" dir.

Sporcuların performansını etkileyen temel faktörlerin başında genetik yapı, antrenman programı, sporcunun sağlık durumu ve beslenme gelmektedir.

Doğru cevap A' dır.

Kreatin fosfat da, ATP gibi 3–5 saniye süren aktivitelerde kullanılmak üzere kasta depo halinde bulunmaktadır. İskelet kasında bulunan kreatin fosfat miktarı, ATP’den yaklaşık 4 kat fazladır.

Doğru cevap B' dir.

Enerji dengesi, enerji tüketiminin (besinler, içecekler ve ek ürünlerden gelen enerji toplamı) enerji harcamasına (bazal metabolik hız-BMH, besinlerin termik etkisi ve istemli yapılan fiziksel aktivite gibi enerji harcamasının toplamı) eşit olduğu durum olarak tanımlanmaktadır.

Doğru cevap C' dir.

Kaslar için en iyi yakıt karbonhidratlardır. Kas ve karaciğerde glukozun depo formu olan glikojen bulunmaktadır.

Doğru cevap D' dir.

Proteinler, vücut organlarının en küçük birimi olan hücrelerin yapı taşlarını oluşturmaktadırlar. Proteinler, deri, kas, kemik ve organlar gibi farklı dokularda da bulunurlar. Bu nedenle proteinler; yıpranan hücrelerin onarılmasında, hücre yenilenmesinde, vücudun dış etkilere karşı korunmasında, bağışıklık sisteminin güçlenerek hastalıklara karşı direnç gelişmesinde, hücre içi ve dışı sıvıların osmotik dengesinin sağlanmasında gereklidir.

Doğru cevap E' dir.

Proteinler, bütün hayvansal ve bitkisel kaynaklı besinlerde bulunmaktadır. Besinler içerdikleri protein miktarı açısından farklılıklar göstermektedirler. Hayvansal kaynaklı süt (%3), yoğurt (%3), peynir (%15– 25), yumurta (%12–13), kırmızı et, kümes hayvanları, balık çeşitleri (%15–22) gibi besinler iyi birer protein kaynağıdır. Bitkisel kaynaklı besinler arasında kurubaklagiller (%20–25), soya fasulyesi (%30– 35), yağlı tohumlar (%15–20) da yüksek miktarda protein içerirler. Tahıl ürünleri (%8–12) de bitkisel proteinlere katkıda bulunur. Taze sebze ve meyvelerin (%0.5–2) büyük bir kısmı sudan oluşuğundan protein miktarları azdır.

Doğru cevap A' dır.

Yetersiz protein tüketildiğinde vücudun kendi doku proteinlerini kullanması sonucu, önce büyüme durmakta, daha sonra vücut ağırlığı azalmaya başlamaktadır. Vücut direncinin azalması sonucu hastalıklara yakalanma riski artmakta, hastalıklar uzun sürmektedir. Kan proteini olan hemoglobininin yapılamaması sonucu kansızlık olmakta ve dokulara oksijen taşınmamaktadır.

Doğru cevap B' dir.

Yağlar, en fazla enerji veren besin ögesidir. Yağda çözünen A, D, E ve K vitaminlerinin emilimine yardımcı olmaktadırlar. Ayrıca yağların bileşiminde yer alan ve vücut tarafından yapılmayan bazı yağasitlerinin yiyeceklerle alınması, büyüme ve deri sağlığı için de önem kazanmaktadır.

Doğru cevap C' dir.

Antioksidan vitamin olarak bilinen C, E ve A vitaminleri, vücuttaki oksidatif hasara karşı hücre zarının korunmasında önemli görevlere sahiptirler. Çünkü uzun süreli egzersizlerde oksijen kullanımı en az 10 kat artmaktadır.

Doğru cevap D' dir.

Besinlerden su alımı: Başta meyve ve sebzeler olmak üzere besinlerin çoğu suyun önemli bir miktarını içerir. Günlük ortalama gıdalardan 1litre su alınır.

Doğru cevap E' dir.

Sporcuların performansını etkileyen temel faktörlerin başında genetik yapı, antrenman programı, sporcunun sağlık durumu ve beslenme gelmektedir.

Enerji harcamasını; kalıtım, yaş, cinsiyet, vücut ölçüsü, yağsız kitle ve egzersizin yoğunluğu, sıklığı ile süresi etkilemektedir.

Sporcunun optimal performansını etkileyen iki önemli faktör; vücut bileşimi ve vücut ağırlığıdır. Vücut ağırlığı; sporcunun hızını, dayanıklılığını ve gücünü etkilerken, vücut bileşimi; kuvvetini, çevikliğini ve görünüşünü etkilemektedir.