SÖZLÜ VE SÖZSÜZ İLETİŞİM

Teknoloji, devlet, din ve eğitimin bugüne kadar varolmuş tüm toplumlarda olduğunu söylemek zordur ancak aile kültürün aktarılmasında her toplumda rol almıştır.

Toplumun bireylerince uyulması gereken kimi zaman katı, kimi zaman daha esnek yaptırımlarla işleyen, kültürel bütünlüğü ve sürekliliği olduğu kadar kültürün denetimini de sağlayan sosyal/kültürel kurumlar da bulunmaktadır. Bunlar tutumlar, gelenek; töre, görenek ve görgü kuralları olarak sıralanabilir.

En genel anlamıyla, toplumda eğitim öğretim işlevini üstlenmiş olan tüm kurumlar, temelde kültür aktarıcısı rolünü oynarlar. Bunun yanısıra, çocukluk çağında öncelikle ana baba olmak üzere aile, arkadaş grupları, daha sonraları insanların dahil oldukları iş çevreleri ve çağımızda kitle iletişim araçları ve yeni iletişim teknolojileri bu işlevi üstlenirler. Buna bağlı olarak,  insanın toplumsallaşmasının yolunun kültürü öğrenmesinden geçtiği söylenebilir.

Önemli dil zenginliklerden biri olan isimler Türk kültüründe kadından ve erkekten beklenen niteliklerle örtüşür. Doğa bu konuda önemli ilham kaynaklarından biridir. Kızlara Damla, Nehir, Yağmur, İnci gibi daha ılımlı, uysal isimler seçilirken erkek çocukları için Tufan, Tayfun, Yıldırım, Kaya gibi daha çok doğanın yıkıcı yanıyla ilişkilendirilebilecek isimler verilir.
Çünkü içinde yaşadığımız toplumda kadınların daha uysal, uyumlu, narin, kırılgan olması beklenirken, erkeklerin hırçın, güçlü ve yıkıcı olmaları makul karşılanır; hatta beklenir.

Kadınların büyük çoğunluğu ailede, toplumda ve ekonomide erkek egemen kurumların dayattığı koşullara göre hareket etmek ve pek çok geleneksel, hukuki zorlukla ve ayrımcılıkla mücadele etmek zorundadır. Türk toplumu geleneksel, otoriter ve ataerkildir.

Genel olarak kadınların yumuşak, uyum gösteren güçsüz, kabullenici, kararsız, başarı peşinde koşmayan, bağımlı, çaresiz ve edilgen olmaları beklenirken; erkeklerin sert, hükmeden, güçlü, yargılayıcı, kararlı, başarılı, bağımsız, hırslı, çözüm getiren ve etkin olmaları beklenir.

Ne var ki Türkçede de toplumsal cinsiyete dayalı farklılıklar örtülü olarak varlıklarını sürdürmektedir. Araştırmacı Friederike Braun, Türkçede kimi meslek isimlerinin toplumsal önyargılar nedeniyle örtülü olarak cinsiyetlere gönderme yaptığını bulgulamıştır. 130 kişi üzerinde yaptığı bir araştırmada, deneklere meslek grupları ve terimlerin kendilerine hangi cinsiyeti çağrıştırdığını sormuştur. Hemşire, sekreter ya da taksi şoförü gibi çok bilinen örneklerde olduğu gibi cinsiyetler örtülü olarak sunulur.

Çoğu kadın için ise ev, yetiştirilme tarzları nedeniyle yabancısı oldukları, kendilerini çok rahat hissetmedikleri, kamusal alanın rekabetçi ortamından uzaklaştıkları ve konuşmaya en çok gereksinim duydukları mekandır. Evin rahatlığı, sözlerinin nasıl karşılanacağını düşünmeden, yargılanmadan, eleştirilmeden rahatça konuşacakları ve kendilerine en yakın olan insanlarla, başka deyişle, aile fertleriyle dertleşip paylaşım içinde olacakları bir ortamdır.