SÖZLÜ VE SÖZSÜZ İLETİŞİM

Akademik konuşmalar: Öğretmenlerin, öğretim üyelerinin derslerde ya da uzmanlık bilgisi gerektiren toplantılarda ve görüşmelerde gerçekleştirdiği konuşmalardır.

Doğru cevap a'dır.

Görsel, işitsel kitle iletişim araçlarında dinlediğimiz konuşmalar ise geri bildirimler anında ulaşamadığı için tek yönlü konuşmadır. Televizyonda ya da radyoda dinlediğimiz konuşmalar, tek yönlü konuşmalardır.

Doğru cevap b'dir.

JARGON: Fransızca’dan gelen jargon, aynı meslek veya topluluktaki insanların ortak dilden ayrı olarak kullandıkları özel dil veya söz dağarcığıdır.

Doğru cevap c'dir.

Ses: Ses, diyaframdan başlayarak akciğerlerden gelen havanın, ağız bölgesinden çıkarken ses tellerinin titreşmesidir. Kuşkusuz, çıkarılan her ses, konuşma değildir.

Doğru cevap d'dir.

Son dönemde, en çok rastlanılan konuşma yanlışları, ör- nekleriyle birlikte şu başlıklar altında sıralanabilir:

1. Sözcükleri tekrarlamak: Son dönemde, konuşma içerisinde hani sözcüğü, hiçbir gereği yokken defalarca kullanılmaktadır. Benzer şekilde, şey, işte, yani, aslında gibi sözcükler de sıkça tekrarlanabilmektedir. Konuşurken, sözcük tekrarlarından kaçınılmalıdır.

Doğru cevap e'dir.

Yapıcılık: Yapıcı bir konuşma kullanılmalı. Olumsuzluklara dikkat çekerken bile, dinleyicilere karşı saygılı olmalıdır. Etkili konuşma özelliklerinden biri de yapıcılıktır.

Doğru cevap a'dır.

dizayn etmek – tasarlamak

Sözcüklerin anlamını bilmemek: Çoğunlukla bilgi eksikliğinden bazen de özen- tiden kaynaklanan yanlış sözcük kullanımı, yanlışlığın farkına varıldığında olum- suz sonuçlar doğurabilmektedir. Yanlış anlamda kullanılan sözcüklerin bir bölü- münü Türkçe’nin eski sözcük varlığını oluşturan Osmanlıca kaynaklı sözcükler oluşturmaktadır:

YANLIŞ – DOĞRU

-e teşrif ekmek – -i teşrif etmek (-i şereflendirmek) birfiil – bilfiil
beynamaz – binamaz
resmî geçit – resmigeçit (=geçiş töreni)

muhalefet olmak – muhalif olmak, muhalefet etmek

Doğru cevap c'dir.

7. Sözcüklere gereksiz ses eklemek: Sözcüğe hiçbir anlam katmayan eklerin sözcük- lerin sonuna getirildiği yanlış bir kullanımdır:

DOĞRU

artık yerine şimdi yerine gelirken yerine diyerek yerine teyzemler yerine tekrar yerine

YANLIŞ

artıkın şimdik gelirkene diyerekten teyzemgiller tekrardan

Doğru cevap d'dir.

Sergileyici Konuşmalar

Bilgilendirici konuşmalar gibi, dinleyicilere bilgi vermenin amaçlandığı öğretici konuşmalardır. Farkı, öğrettiği konunun işlevsel yanını da görsel araçlar ya da sözcükler aracılı- ğıyla sergiliyor olmasıdır. Örneğin;

bir dansçının, nasıl vals yapılacağını anlatması,
bir uzmanın, yeni bir bilgisayar yazılımının nasıl kullanılacağını anlatması, bir aşçının, pilavın nasıl pişirileceğini anlatması,
bir Fransız’ın, kendi dilinin özelliklerini anlatması.

Doğru cevap e'dir.

Akademik konuşmalar: Öğretmenlerin, öğretim üyelerinin derslerde ya da uzmanlık bilgisi gerektiren toplantılarda ve görüşmelerde gerçekleştirdiği konuşmalardır.

Konuşmanın fiziksel ögelerinin başında, solunum ve ses gelmektedir. Sesin ve solunumun yanında, akciğer, burun, gırtlak, soluk borusu, bronş, bronşçuk vb. birçok organ da konuşmanın fiziksel ögeleri arasında yer alır.

Sözcükleri tekrarlamak: Son dönemde, konuşma içerisinde hani sözcüğü, hiçbir gereği yokken defalarca kullanılmaktadır. Benzer şekilde, şey, işte, yani, aslında gibi sözcükler de sıkça tekrarlanabilmektedir. Konuşurken, sözcük tekrarlarından kaçınılmalıdır.

Gereksiz yardımcı eylem kullanmak: Türkçe’de yardımcı eylemler, adların yanına gelerek yeni anlatımlar oluşturur. Ancak son yıllarda görülen bir yanlış da yabancı sözcüklerin Türkçeleştirilmesi sırasında etmek, olmak, yapmak ek eylemlerinin gereksiz bir biçimde kullanılmasıdır. 

Kamufle etmek yerine gizlemek kullanılmalıdır.

Sözcüklere gereksiz ses eklemek: Sözcüğe hiçbir anlam katmayan eklerin sözcüklerin sonuna getirildiği yanlış bir kullanımdır:

Konferanslar ve paneller daha önce hazırlık yapılarak gerçekleştirilen konuşmalara örnektir.

Bir konuda yanlış davranıldığı fark edildikten sonra bu olumsuz durumu düzeltmek, dostluk ve arkadaşlık ilişkilerinin devamını sağlamak için özür dilenmelidir. Özür içten dilenmeli, göstermelik özür dilenmemelidir. Kusurlu olunduğu kabul edilip bağışlanmak istenmelidir.

Sergileyici konuşmalar bilgilendirici konuşmalar gibi, dinleyicilere bilgi vermenin amaçlandığı öğretici konuşmalardır. Farkı, öğrettiği konunun işlevsel yanını da görsel araçlar ya da sözcükler aracılığıyla sergiliyor olmasıdır. Örneğin; bir dansçının, nasıl vals yapılacağını anlatması.

Yol gösterici örneklerin verildiği, davranışlarını değiştirerek kişileri harekete geçirmeyi amaçlayan, ilham verici konuşmalardır. Örneğin; bir bedensel engellinin, yaşamındaki zorlukların üstesinden gelişini anlatması.

Kongre: Birçok konuşmacının dinleyicilere bildiriler sunduğu toplantılar dizisidir. Kongreler konularına göre çeşitli sponsorlar tarafından desteklenmektedir. Kongreler genellikle birkaç gün sürer. Bildiri sunumlarında,konuyu açımlayıcı görsel ve işitsel gösterimlerden yararlanılabilir.