SÖZLÜ VE SÖZSÜZ İLETİŞİM

Ampiristler: Dil, duyuların kendini açmasıdır.

Teolojik Görüş: Dil, Tanrı tarafından hazır olarak verilmiştir

Humboldt ise dili, kültür bağlantısı içinde ele alan ilk düşünürdür.

Çağcıl dilbilimin, 20. yüzyılın ilk yarısında İsviçreli dilbilimci Ferdinand de Saussure’ün (1857-1913) çalışmalarıyla başladığı kabul edilir. Cenevre Üniversitesi’nde 1906-1911 yılları arasında Saussure’ün verdiği genel dilbilim dersleri, ölümünden sonra öğrencilerinin ders notlarından derlenerek, Genel Dilbilim Dersleri (cours de linguistique générale) adıyla yayımlanmıştır. Bu çalışma, dilbilimin temel taşlarındandır.

Kökenbilim / Etimoloji: Sözcüklerin kaynağını, ne zaman ortaya çıktığını, nereden geldiğini, hangi aşamalardan geçtiğini bulmaya çalışır

Etnolenguistik: Dil ile kültür, dil ile toplum arasındaki ilişkileri inceler

Çağdaş dilbilimin F. de Saussure’den sonraki en önemli ismi, Noam Chomsky’dir (1928- ). 1957 yılında, Syntactic Structures adlı eserini yayımlayan Chomsky’nin dilbilgisine yaklaşımı farklıdır. Dilin kurulabilecek bütün cümlelerini betimleme amacındadır. Böylece her konuşucu, bilmediği, daha önce işitmediği ya da söylemediği cümleleri üretebilme ve anlayabilme yeteneğini ortaya koyulabilecektir. Chomsky de dili iki bölümde inceler: Edinç (İng. competence); konuşanın ve dinleyenin sonsuz sayıda
cümle üretip anlamasını sağlayan kurallar dizgesidir. Edim (Ing. performance) ise, edinç denilen dilsel yeteneğin somut nitelikli konuşma eyleminde gerçekleştirilmesidir (Vardar, 1980; 71)

Bitişimli ya da Bağlantılı Diller: Sözcük kökleri bir ya da birden çok hecelidir ve kök genellikle, sözcük başındadır. Kökler değişime uğramaz. Sözcük türetme ve çekim, eklerle yapılır. İç ek yoktur. Hint-Avrupa dillerinde olduğu gibi sözcüklerde cinsiyet (dişil‐ eril) farkı yoktur. Türkçe de bu yapı grubunda, sondan eklemeli bir dildir. Ural‐Altay dilleri bu gruptandır.

Eklemeli diller “önden eklemeli diller” (Macarca, Fince…) ve “sondan eklemeli diller” (Türkçe, Moğolca, Japonca, Korece, Mançu ve Tunguzca) olmak üzere iki gruba ayrılır.

Çokbireşimli Diller: Eskimo dilleri gibi, temel bir sözlüksel ögeye getirilen eklerle
cümlelerin oluşturulduğu dillerdir.