SÖZLÜ VE SÖZSÜZ İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 5

Kültürü, kısaca “değerler, gelenekler, inançlar, maddi objeler ve yaşanılan çevre tarafından biçimlendirilen özel yaşam biçimi” olarak tanımlayan düşünür Raymond Williams’tır.

Kültür, içgüdüsel değildir, tarihi ve süreklidir, öğrenilir ve öğretilir.

Sivil toplum kuruluşları kültürü aktaran kurumlar arasında sayılamaz.

Konfüçyüs’e kendisine bir ülkeyi yönetme görevi verilseydi ilk önce hangi konuya odaklanacağı sorulduğunda, işe dili ele almakla başlayacağı yanıtını verir. Bu yanıt soruyu soranları şaşırtır ve nedenini sorarlar. Ünlü filozof şu yanıtı verir: “ Dil kusurlu olursa, sözcükler düşünceyi anlatamaz. Düşünce iyi anlatılamazsa yapılması gereken işler doğ- ru yapılamaz. Görevler, ödevler gerektiği gibi gerçekleştirilemezse töre ve kültür bozulur. Töre ve kültür bozulursa adalet yanlış yöne gider. Adalet yoldan sapınca şaşkınlık içine düşen halk, ne yapacağını, olayların, gidişatın ne yöne doğru evrileceğini kestiremez. İşte bu nedenle, hiç bir şey dilden daha önemli değildir.”

Bireyin yaşamdaki ihtiyaçlarıyla ilgili bir tavır persona olarak adlandırılmaktadır.

Kadından beklenen yumuşak, uysal, uyumlu, şefkatli vb. olmasıyken erkekten beklenen sert, rekabetçi, otoriter, koruyucu, karar verici vb. olmasıdır.

Biçimsel olarak kadın konuşma özellikleri: Konuşurken vurgu yapmak için ses perdesini ve ses değiştirmeyi kullanır. Konuşma yaparlarken kendileri hakkında daha çok bilgi verme eğilimi gösterir. Konu hakkında dolaylı ifadeler kullanır.

Konuşma, duygu ve düşüncelerimizi, görüp yaşadıklarımızı karşımızdakilere sözcükleri seslendirerek gönderme, iletme işidir.

Modern dilbilimin öncüsü Ferdinand de Saussure, her türlü sözel iletişimin temelinin öncelikle konuşmaya dayandığını ortaya koymuştur.

Dil yalnızca iletişim kurma aracı değildir. Aynı zamanda içinde toplumsal kültürel değerlere ilişkin yargılar içerir.

Daha önce de değinildiği üzere, kültür toplumsal yapı içinde varlık gösteren bir olgu olduğundan içgüdüsel değildir.

Görev paylaşımına yönelik atasözleri:
Yuvayı dişi kuş yapar.
Evi ev eden avrat, yurdu şen eden devlet

Güç/iktidar ilişkilerini betimleyen atasözleri:
Kadının sözüne uyan adam değildir.
Kadının sırtından sopa, karnından sıpa eksik edilmez.
Kadını aldın mı yanına yakışmalı, çarptın mı duvara yapışmalı
Kadının malı, kapı mandalı.

Basit bir tanımla konuşma, duygu ve düşüncelerimizi, görüp yaşadıklarımızı karşımızdakilere sözcükleri seslendirerek gönderme, iletme işidir.

Kültürel değerlerin yeni kuşaklara aktarılmasında, aşılanmasında çok önemli bir sorumluluk taşıyan aile kurumunun her sosyal/kültürel sistemde yer aldığı söylenebilir. Ekonomik, sosyal ve psikolojik bir birlik olan aile, kadın erkek ilişkilerini düzenleyen, doğan çocuğun bakımından, beslenmesinden, sağlık ve eğitiminden sorumlu olan bir kurumdur. Kuşkusuz aile kurumu kültürün diğer kurumlarıyla etkileşim içindedir. Aile yasaların öngördüğü biçimde kurulur ve düzenlenir. Gelenek ve görenekler ailenin yapısını etkiler, kadın ve erkekten beklenen rolleri belirler. Geçmişten, toplumun yaşamakta olduğu dönüşümden ve diğer kültürlerden etkilenerek devamlılığını sağlar.

Tüm bunlara ek olarak, toplumun bireylerince uyulması gereken kimi zaman katı,
kimi zaman daha esnek yaptırımlarla işleyen, kültürel bütünlüğü ve sürekliliği olduğu kadar kültürün denetimini de sağlayan sosyal/kültürel kurumlar da bulunmaktadır. Bunlar
tutumlar, gelenek; töre, görenek ve görgü kuralları olarak sıralanabilir.

İletişim, kültürel bir varlık olan insanın bağlı olduğu toplumsal ve kültürel çevreyi
anlamlandırma ve kendisini bu çevre içinde konumlandırma olanağını yaratırken onu
da “kültürel” bir varlık yapar.

Konfüçyüs’e kendisine bir ülkeyi yönetme görevi verilseydi ilk önce hangi konuya
odaklanacağı sorulduğunda, işe dili ele almakla başlayacağı yanıtını verir.

Sözlü iletişim, iletişim sürecine katılanların (kaynak ve alıcının) anlamların paylaşımını sözcükleri kullanarak gerçekleştirmesidir. Dolayısıyla, dil, konuşma, dinleme, yazma ve okuma sözlü iletişimin farklı boyutlarını oluşturmaktadır.

Kültür başta olmak üzere toplumsal tüm kurumlarla bağıntılı olan toplumsal cinsiyet kavramı durağan bir yapı göstermez.