SOSYOLOJİDE YAKIN DÖNEM GELİŞMELER - Deneme Sınavı - 16

Ağ devleti, sermayenin küreselleşmesi, çok taraflı iktidar yapılarının oluşması ve merkezî otoritenin yerel ve bölgesel yönetimlere kayması anlamına gelmekte ve yeni bir iktidar biçimini ifade etmektedir. Castells’e göre, yerel yönetimlerin güçlenmesi, medya ve elektronik iletişimin küreselleşmesi, suçun küreselleşmesi, toplumsal protestoların küreselleşmesi ulus devletin hâkimiyet alanını kısıtlamakta ve işlevsiz hâle getirmektedir.

Ünitenin Giriş bölümünde, Castells’in görüşleri açıklanmaktadır.

Ünitenin Giriş bölümünde, Castells’in ağ toplumu tanımlaması yer almaktadır.

Ünitenin Giriş bölümünde, ağ toplumunun oluşmasına neden olan süreçler açıklanmaktadır.

Ünitenin Giriş bölümünde, küreselleşme süreci açıklanmaktadır.

Ünitenin Ağ Toplumunun Yükselişi bölümünde, Castells’e göre istihdam yapısının dayandığı modeller açıklanmaktadır.

Ünitenin Ağ Toplumunun Yükselişi bölümünde, Castells’in tanımladığı mega kentlerin özellikleri belirtilmektedir.

Ünitenin Ağ Toplumu ve Kimliğin Gücü bölümünde, kimlik inşasının farklı biçimleri açıklanmaktadır.

Ünitenin Ağ Toplumu ve Kimliğin Gücü bölümünde, ataerkillik kavramı tanımlanmaktadır.

Ünitenin Ağ Toplumunda Milliyetçilik ve Ulus-devlet bölümünde, Castells’in milliyetçiliğe ilişkin görüşleri açıklanmaktadır.

Ünitenin Ağ Toplumunda Milliyetçilik ve Ulus-devlet bölümünde, Weber’in görüşü yer almaktadır.

Ağ toplumu; ağlar oluşturma mantığı etrafında merkezsiz, hiyerarşi içermeyen, yatay ilişkilerin hâkim olduğu bir toplumsal örgütlenme biçimidir.

Castells’e göre ağ toplumu, 1960’ların sonu ve 1970’lerin başında üç bağımsız sürecin birlikte oluşmasıyla meydana gelmiştir. Birincisi, enformasyon teknoloji devrimi; ikincisi, kapitalizmin de devletçiliğin de ekonomik krize girmesi ve peşinden yapılanmaları; üçüncüsü, liberteryanizm, insan hakları, feminizm ve çevrecilik gibi kültürel ve toplumsal hareketlerin yeşermesidir. Endüstriyel üretimin artması bu etkenler arasında yer almamaktadır.

Enformasyon teknolojisi devriminin temelinde mikro elektronik ve genetik mühendisliği vardır. Mikro-elektronik devrim “Mikroçipi, bilgisayarları, tele-komünikasyonu ve onların ağlarını içerir. Bu teknolojiler bilgi işleme kapasitesinde; sadece bilgi hacminde değil, işlemlerin karmaşıklığında ve işlem hızında da olağan üstü bir artış sağlarlar.” Serbest piyasanın egemen hale gelmesi ise ekonomi ile ilişkilidir.

Castells’e göre feminist hareketlerin günümüz toplumlarında doğmasına sebep olan dört özgül neden vardır:

1. Eğitim fırsatlarının kadınlara açılması ve işgücü piyasasının dönüşümü.
2. Biyoloji, farmakoloji ve tıpta, insan türünün çoğalmasıyla ilgili denetimi

sağlayan teknolojilerin gelişmesi.
3. 1960’lardaki toplumsal hareketler içerisinde kadınların cinsiyetçiliğe maruz kalması.
4. Küreselleşmiş bir toplumda kültürel dönüşümlerin hızla yayılması ve gezegenin büyük bir bölümünde kadınların seslerinin bir üst doku oluşturmasıdır.

Feminist hareketler, erkeklerin egemen olduğu bir dünyada kadınların bir kimlik
olarak erkek egemenliğini yok etmeye yönelik toplumsal hareketler olarak tanımlanmaktadır.

Enformasyonel toplumda temelde çalışma ortadan kalkmamıştır, ortadan kalkan endüstriyel topluma ilişkin emek süreçleri ve iş biçimleridir. Bununla birlikte enformasyonel toplumda çalışanın şirkete sadık olması, işine razı olması, fazla mesai yapması beklenir.

Sanayi toplumu, üretimin kentlerde yoğunlaştığı toplumdur. Endüstriyel üretimin hâkim olduğu mekânlar sanayi kentleri olarak adlandırılmaktadır. Küresel kentler ise endüstriyel üretimle ilişkilendirilmemektedir.

Modern kapitalizmde kent, yalnızca bir üretim merkezî değil, aynı zamanda dünya kapitalist sisteminin önemli bir kontrol merkezî konumundadır. Bu özelliklerinden dolayı günümüz kentleri, çok uluslu şirketlerin merkezî birimleri ve finansal kurumlarını bünyesinde bulundurur.

Meşrulaştırıcı kimlik: Toplumun egemen kurumları tarafından toplumsal aktörler karşısında egemenliklerini genişletmek ve akılcılaştırmak için inşa edilirler. Milliyetçilikler bu kimlik modeline örnek gösterilebilir.