SOSYOLOJİDE YAKIN DÖNEM GELİŞMELER - Deneme Sınavı - 10

Habermas, Aydınlanma projesinin gerçekleşmemiş potansiyelini vurgulayarak moderniteyi “tamamlanmamış bir proje” olarak görmektedir.  

Bu sebeple doğru cevap A şıkkıdır.

Comte ve Weber, toplumsal değişimi, bilimsel rasyonaliteyi içeren bir değişim olarak görmüşlerdir. Comte, modern toplumun bilimin egemenliğinde olacağına; din, batıl inanç ve felsefenin etkisinin pozitivist bilimle yer değiştireceğine inanmıştır. Weber ise, modern öncesi toplumsal yaşamın temelini oluşturan geleneksel eylemlerin önemini kaybettiğini ve modern çağın, daha etkili olan rasyonelleşme ve bürokrasi tarafından şekilleneceğine inanmıştır. Rasyonelleşme ve bürokrasi vurguları özellikle Weber'de vardır. 

Bu sebeple, doğru cevap E şıkkıdır.

David Harvey, görselleşen medyanın giderek hızlanması ve parçalanması, insanların karmaşık kitapları başından sonuna kadar okuyacak denli yoğunlaşmalarının ve tahammül göstermelerinin her geçen gün daha da olanaksız hâle gelmesi vb. gelişmeleri zaman-mekân sıkışması nitelemesiyle kavramsal bir çerçeveye yerleştirir.

Dolayısıyla, doğru cevap C şıkkıdır.

Ekonomik, politik ve kültürel gelişmede “kafa karıştırıcı bir evre” açmış olan postmodernizmin doğasının araştırılması gerektiğini belirten Harvey, bu araştırma konusunun bir dizi fikir olarak ele alınması yerine tarihsel durumun açıklanması gerektiğini ileri sürmektedir:

Aydınlanma düşüncesi, temel unsur olarak ilerleme fikrine dayanmakta ve aynı zamanda modernitenin de savunduğu, tarih ve gelenekten kopmayı hedeflemektedir. Harvey’e göre bu düşünce, en çok insanları özgürleştirme amacıyla “bilginin ve toplumsal örgütlenmenin mistik ve kutsal kabuğunu kırmayı hedefleyen laik bir hareketti.”

Harvey postmodernizmin, hem bir uslüp hem de “hayal güçlerimizi sadece belli ülkelerde, belli bir süre ile etkisi altına alan tarihsel bir hareket” olduğuna dikkat çekmektedir:

Harvey’e göre, postmodernist düşünceyi yaygın ve derin
bir değişim olarak kabul edenlerin ortak yanı, evrensel iddialara sahip olduğu düşünülen geniş ölçekli teorik yorumların, başka bir deyişle “meta-anlatılar”ın reddedilmesidir.

Marxist teoriye dayalı olarak Limits to Capital (1982) (Sermayenin Sınırları) adlı kitabında Harvey, sermaye birikiminin hareketleri ve coğrafya arasındaki ilişkiyi ele almıştır.

Devlet yetkilerinin doğru biçimlendirilmesi ve kullanılması, Fordizmin bütünüyle “olgunlaşmış ve özgül bir birikim rejimi” olarak ortaya çıkmasını sağlamış ve Fordizm, bu niteliğiyle, 1973 yılına kadar uzun bir canlılık döneminin temelini oluşturmuştur

Harvey, kapitalizmin yaşadığı değişimlere karşın, kapitalist birikimin temelde yatan mantığının ve kriz eğilimlerinin aynı kaldığını vurgulamaktadır.

Harvey mekânsal pratiğin geleneksel anlayışlardan devralınan 4 yönünü sunmaktadır:
1. Ulaşılabilirlik ve mesafelendirme
2. Mekânın edinim ve kullanımı
3. Mekânın hâkimiyet ve kontrol altına alınması
4. Mekânın üretimi

1970’li yılların başlarından itibaren kullanılmaya başlanan uydu iletişim sistemleri ise zamanı mesafeden bağımsız hâle getirmiştir. Büyük ve çokuluslu şirketlerin, dünyanın birçok noktasında yer alan fabrikalarda, “finans, piyasa, girdi maliyetleri, kalite kontrolü ve emek süreci koşullarına ilişkin kararları, eşzamanlı biçimde alarak işini yürütmesi artık mümkündür”

Harvey, en olumsuz anlamda postmodernizmin, kaybedilen zaman- mekân anlayışının yerine “sahte ve taklitçi bir zaman-mekân anlayışı” koymaya çabaladığını belirtmektedir.

tamamlanmamış bir proje

Mimarlık

Le Corbusier

Postmodernizm, geç kapitalizm çağının kültürel mantığını ifade etmektedir.

Yepyeni bir estetik ve kültürde metalaşma X

I, II, IV 

Mekânın hakimiyet ve kontrolü