SOSYOLOJİDE YAKIN DÖNEM GELİŞMELER - Deneme Sınavı - 9

• Normatif kurallar, davranışı yöneten kurallardır.
• Yetkesel/düzenleyici kaynaklar, yönetim teknikleri ya da teknolojileri, kurumsal pozisyon ve uzmanlık bilgisi gibi konulardan oluşur.
• Dağıtıcı/maddi kaynaklar ise maddi ürünlerin ya da maddi dünyanın denetiminden oluşur.
• Yapılaşma kuramı aktörlerin, aynı zamanda sosyal sistemlerin hem yaratıcıları hem de sosyal sistemler tarafından yaratılan, düşünümsel olarak düzenlenmiş eylem ve etkileşimlerin taşıyıcısı olduklarını vurgular. 

• Bölgenin biçimi, onu diğer bölgelerden ayırmak için kullanılan bariyer ya da sınır çeşitleri bağlamında ele alınır. Biçim, bir arada bulunma hâlinin az ya da çok olası durumlarını mümkün kılar.
• Bölgenin özelliği, bir bölge içerisinde tipik olarak var olabilecek toplumsal pratik türüne gönderme yapar.
• Bölgenin sürekliği ve süresi, coğrafi mekânın büyüklüğüne ve zamanın uzunluğuna atıfta bulunur. Belirli bölgeler, genellikle toplumsal pratikler için sadece günün belirli süreleri boyunca ya da belirli zaman uzunluklarıyla uygundur.

• Modernliğin düşünümselliği, düşünce ve eylemin sürekli olarak birbirine yansıtılarak sistemin yeniden üretilmişliği üzerine kuruludur.
• İlerleme, ulaşılmış bir amaç olmaktan ziyade motive edici bir değer, modernliğin söylemsel bir özelliği hâline gelir.
• Giddens düşünümselliği statik bir durum olarak değil, değişken bir durum olarak görür. Modernliğin, düşünümselliğin seviyesini dramatik bir biçimde yükselttiğini öne sürer.
• İlerleme umudu hiçbir zaman cisimleşmez- ilerleme ideali- ona hiçbir zaman ulaşamayacağımız anlamını taşır.

Değişim hızı: Geleneksel düzenlerin (toplumlar) kendi içlerinde devingen oldukları söylenebilir. Fakat modernliğin koşulları içinde değişimin hızı had safhadadır. Bunun önemli bir yönünü teknoloji oluştursa bile, bu hız diğer toplumsal ilişkilerde de kendini gösterir.

Değişim alanı: Dünyanın farklı bölgeleri birbiri ile bağlantılı hâle geldikçe toplumsal dönüşümün dalgaları yerkürenin tüm yüzeyini kapsamaktadır.

Modern kurumların doğası: Ekonomik üretim sisteminin piyasa koşulları ve metalaşması, ulus-devletlerin siyasal sistemi gibi ekonomi-politik güç ilişkilerinin birlikteliği, daha önceki dönemlerde hiç görülmediği kadar iç içe geçmiştir. Dolayısıyla modern kurumlar doğaları gereği yeni dönemin ihtiyaçlarını karşılayan bir özellik göstermektedirler.