SOSYOLOJİ I

Bilinçaltı bölümün oluşturan İd, Freud’a göre iki temel biyolojik ihtiyaç ve dürtünün (haz ve saldırganlık) yer aldığı katmandır. İkinci katman olan Ego, akıl ve sağduyuyu temsil eder. Ego çevreyle etkileşim sonucu ortaya çıkar ve gerçeklik ilkesine göre işler. İkinci katman olan Ego, akıl ve sağduyuyu temsil eder. Ego çevreyle etkileşim sonucu ortaya çıkar ve gerçeklik ilkesine göre işler.

Birinci aşama taklit aşamasıdır. Çok erken dönemde oluşan bu aşamada çocuk annenin, babanın ve çevresindeki büyüklerin davranışlarını taklit ederek öğrenir. Taklit sürecinde neden belirli davranışlarda bulunulması gerektiği ile ilgili bilgiye sahip değildir.

Zeka her ne kadar kaltım ile ilişkilendirilse de çevrenin de büyük bir rolü olduğu düşünülmektedir. Zeka çevre ve kalıtımın etkileşimi sonucunda ortaya çıkan bir olgudur.

Durkheim’a göre sanayileşmiş toplumların bir bütün olarak devamı için üyeleri arasında ‘gerekli benzerlik’ler olmalıdır. Bu sayede toplumda işbirliği ve toplumsal dayanışma sağlanmaktadır. Gerekli benzerlikler toplumsal norm ve değerler vasıtasıyla yaratılmaktadır. Ailede verilmeye başlanan norm ve değerler, eğitimle pekiştirilmektedir. Toplumsal yaşama katılım, bir topluma ait olma duygusu ve bir toplumsal birimin bireyden daha önemli olduğu duygusu bu sayede kazanılmaktadır. Tarih, eğitimi bireyi topluma bağlayan, aidiyet duygusunu geliştiren en önemli vasıtadır.

E şıkkı I. Illich’in Okulsuzlaştırılmış Toplum çalışmasıdır. Illich, okulda verilen eğitimin birey açısından olumsuz yönlerini incelemektedir.

Giroux’a göre, işçi sınıfından olan öğrenciler kendi eğitimlerini şekillendirmede aktif bir rol alırlar. Kendilerine öğretilen her şeyi kabul etmezler ve tüm davranışları da kapitalizm tarafından belirlenmez. Okullaşmaya tepki olarak kendi kültürlerini oluştururlar ve bu tepki çoğunlukla okula direnmek şeklinde ortaya çıkmaktadır

B şıkkı Illich'in Okulsuzlaştırılmış Toplum çalışmasında değindiği eğitime yönelik görüşleridir.

Gizli müfredatın gücü derslerin içeriği ya da sınavlarda değildir. Öğrenci okula devam etme deneyimiyle çok çalışmayı, itaatkâr olmayı ve yüksek motivasyonu öğrenmektedir.

Benlik, diğer kişilerle etkileşim sonucu üretilir. Bir öğrencinin benlik kavramı diğer öğrencilerle ve öğretmenleriyle olan etkileşimiyle şekillenir. Etkileşimcilerin kullandığı ikinci önemli kavram toplumsal rollerdir. Okulda öğrencilerin ve öğretmenlerin toplumsal rolleri açık ve net olmakla birlikte, etkileşimcilere göre bu roller sabit ve değişmez değildir. Etkileşimciler tarafından kullanılan diğer bir kavram tipleştirmedir. Öğretmenlerin öğrencilerinin davranışlarını anlamak için kullandıkları bir yoldur.

Birinci aşamada öğretmenler öğrencilerini tanıyabilmek için çeşitli ölçütler kullanırlar. Bu ölçütler;
1. Öğrencilerin görünüşleri,
2. Disipline ne derece uydukları,
3. Çalışma hevesi ve yeteneği,
4. Hoşlanılabilir olup olmamaları,
5. Diğer çocuklarla olan ilişkileri,
6. Kişilikleri,
7. Sapkın davranışlarda bulunup bulunmadıklarıdır.

Çocukların birincil toplumsallaşması Parsons’a göre ailenin işlevlerinden biridir.

Süperego toplumsal yasakların bulunduğu katmandır görüşü toplumsallaşma ile ilgi psikanalitik kuramın görüşüdür.

Kendini doğrulayan kehanet

Toplumsallaşma sürecinde çocuğun cinsiyet rol ve davranışlarını öğrenmeye başladığı ilk ortam ailedir.

‘Kalem ittiriciler’, zihin emeği kullananları tanımlar.

Çocuk toplumsallaşmanın taklit aşamasında, belirli davranışları neden yaptığı konusunda bilgi sahibi olmadan bu davranışları gösterir.

Çatışmacı yaklaşıma göre kapitalist toplumlarda eğitimin temel rolü işgücünü yeniden üretmektir.

‘Öğrenme ağı’ oluşturma düşüncesi Illich'e aittir.

Freud’un psikanalitik yaklaşımında kişilik kuramı biyolojik temele dayanır.

Eğitim sistemini doğrudan toplumsal tabakalaşmayla ilişkilendiren sosyal bilimciler Davis ve Moore.