SOSYOLOJİ I

Genel anlamda siyaset, insanların bir arada yaşayabilmesi için gerekli olan ortak kurallar ve karar alma mekanizmalarıyla ilgilenir. Siyaset bir kez olup biten bir durumdan ziyade bir süreci ifade eder. Ortak kuralları bir kez koyduktan sonra süreç sona ermez. Diğer taraftan her toplumsal kural siyasetle ilgili değildir. Ahlak ve örf ve âdet kurallarının ihlali halinde devreye bir otorite girmez, toplumsal baskıya güvenilir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Karl Marx (1818-1883) tarafından geliştirilen –Marksist- yaklaşıma göre devlet, egemen sınıfın sömürülen sınıfları baskı altında tutmak için kullandığı bir mekanizmadır. Doğru cevap C'dir.

Ulus, Benedict Anderson’un deyimiyle, “hayali bir cemaat”tir (Anderson, 1993). Doğru cevap C'dir.

Devrim herhangi bir toplumsal/siyasal düzenin şiddet kullanılarak ortadan kaldırılmasını ifade eder. Doğru cevap B'dir.

Demokrasinin temel özelliği yöneticilerin serbest seçimlerle iktidara gelmeleri ve siyasi iktidarın sınırlarının hukuki normlarla belirtilmiş –bu temel hak ve hürriyetlerinin demokratik olmayan rejimlere kıyasla daha korunaklı olması anlamına gelir- olmasıdır (Schmitter ve Karl, 1991: 76). Doğru cevap B'dir.

Demokratik rejime sahip ülkelerde insan hak ve hürriyetleri korunaklıdır. Siyasi iktidarın neleri yapıp neleri yapamayacağı anayasa ve yasalarla belirlenmiştir. Sıradan insan ile devletin başındaki isim insan haysiyeti ve vakarına sahip olma açısından eşittirler. Kişiler bir değer olarak tanınırlar. Devlet, vatandaşa hizmet etmek için vardır. Ayrıca demokrasilerde siyasi iktidarlar seçimlerle gelir ve seçimlerle giderler. Tıpkı seçilmişler gibi neleri yapıp neleri yapamayacakları yasalarla belirlenmiş olan bürokratlar da seçimle gelenlere tabiidirler. Seçimler siyasi iktidarlara hesap sormanın en başta gelen yollarından birisidir. Doğru cevap E'dir.

Siyaset felsefesinde sivil toplum kavramı çok farklı anlamlarda kullanılabilmektedir. Thomas Hobbes (1588-1679), doğa durumunun tersi olan medeni yaşamı ifade etmek için sivil toplum kavramını kullanır. Doğru cevap D'dir.

Sosyal medya, ağ (web) temelli iletişim teknolojilerinin gelişimi sayesinde ortaya çıkan yeni iletişim kanallarını ifade etmek için kullanılır. Doğru cevap C'dir.

İngiltere, Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri iki partili sisteme sahiptir. İsviçre ise çok partili sisteme sahiptir. Doğru cevap D'dir.

Siyaset; ahlak, örf ve âdet kurallarıyla değil, kalabalık yığını ya da insan kümesini toplum haline getiren, onu diğer toplumlardan ayıran, ortak kuralları belirleme ve gerektiğinde zor kullanarak uygulama yetkisine sahip olan siyasi/merkezi iktidarın ortaya çıkışı ve varlığını sürdürmesiyle ilgilidir.

İktidar, bir kimsenin bir başkasına normalde yapmayacağı bir şeyi yaptırabilme gücünü ifade eder.

Weberyen yaklaşıma göre devlet, insanların kendilerini diğerlerinden koruma ihtiyacını doyurmak için bulunabilmiş çözümlerden biridir. Diğer seçeneklerdeki ifadeler Marksist devlet anlayışına uygundur.

Ateşli silahların keşfi, üretim artışı, ulaşım ve ticaret alanındaki gelişmeler, modern devletin Avrupa’da ortaya çıkışını tetikleyen başlıca unsurlardandır.

Meşruiyet kaynağı olarak bir hanedana ağırlık vermesi ulus devletin temel özelliklerinden değildir.

Aristoteles, toplum dışında yaşayabilen kişilerin ya “Tanrı” ya da “ucube” olmaları gerektiğini belirtmiştir. Doğru yanıt C'dir.

Yeni toplumsal hareketler, siyasi parti ya da baskı gruplarının hiyerarşik yapısından uzak, gönüllü katılımı esas alan ve genellikle hayat kalitesi ve yaşam tarzı ile ilgili meseleleri öne çıkaran hareketlerdir. Doğru cevap E'dir.

Hukuki bir kavram olan egemenlik, ülke sınırları içinde herkesi bağlayan kararlar alabilen en üstün gücün devlet olduğunu ifade eder. Doğru cevap B'dir.

Demokrasinin temel özelliği yöneticilerin serbest seçimlerle iktidara gelmeleri ve siyasi iktidarın sınırlarının hukuki normlarla belirtilmiş –bu temel hak ve hürriyetlerinin demokratik olmayan rejimlere kıyasla daha korunaklı olması anlamına gelir- olmasıdır.

Otoriter rejimlerde yöneticiler serbest seçimlerle değil, genellikle darbe ve ihtilaller neticesinde işbaşına gelirler.

Devrim herhangi bir toplumsal/siyasal düzenin şiddet kullanılarak ortadan kaldırılmasını ifade eder.