SOSYAL SORUNLAR

Kullanılmayan emek miktarının depolanamaması nedeniyle yarattığı sorun diğer faktörlere kıyasla daha önemlidir.

Emek piyasası ile ilişki, bir işte çalışma ya da çalışma isteğiyle iş arama şeklinde iki farklı şekilde olabilir. Dolayısıyla istihdam edilenler ve işsizlerden oluşmakta olan iş gücü, mal ve hizmet üretimi için, emeğini arz edenleri kapsamaktadır.

15 yaş yukarısı ve 65 yaş altı nüfus, potansiyel olarak çalışma çağında kabul edilmektedir. Bu limitlerin dışında olan nüfus bağımlı nüfus olarak tanımlanmaktadır.

İşgücüne katılım oranı kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus içinde iş gücünün oranıdır.

İstihdam oranı kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus içinde istihdam edilenlerin oranıdır. Toplumda üretken olma potansiyeli taşıyan nüfus içinde emek piyasası ile ilişkide olan tüm bireylerin çalışmakta olması mümkün değildir. İstihdam oranının potansiyel emeğin ne denli aktif kullanıldığını yansıttığı kabul edilmektedir.

Belli bir dönemde üretilen mal ve hizmete olan talep azaldığında ya da mal ve hizmet üretimi düştüğünde daha az üretim yapılmasından dolayı iş gücüne ihtiyaç azalacağı için ekonomik yapıda meydana gelen dalgalanma konjonktürel işsizliğe neden olur. Gelen turist azaldığı için daha az iş gücüne ihtiyaç duyan bir turizm işletmesinin işçileri işten çıkarması bu duruma örnektir.

İstihdam edilenlerin mesleki bilgi ve becerileri işin gereklerini karşılamaya yetmediğinde işsizlik sorunu yaşanacaktır. Vasıflı iş gücünün yetiştirilmesi ise iş gücü piyasasındaki yapısal değişimlere uyum sağlayabilmeyi ve işsizliğin azalmasını sağlar.

Pasif istihdam politikaları, işsizliğin olumsuz sonuçlarını gidermeyi amaçlayan politikalardır. İşsizlik sigortası ve işsizlik yardımı uygulamaları bu politikalara örnek verilebilir.

İşgücü, istihdam edilenler ile işsizlerin toplamından oluşmaktadır.

Üretim için kullanılan bu girdiler genel anlamda üretim faktörü olarak tanımlanmaktadır. Üretim faktörlerini dört temel gurup altında değerlendirmek mümkündür. Bu faktörleri kısaca aşağıdaki gibi tanımlamaktadır: Emek: Üretimde kullanılan insan gücü. Toprak: Üretimde kullanılan doğal kaynaklar. Sermaye: Üretimde emeğin kullandığı doğal kaynaklar dışındaki her şey. Girişimcilik: Diğer üç üretim faktörünü birleştirme becerisi.

İşsiz veya isthdamda olmayan 15 yaş üstü nüfus iş gücüne dahil olmayan nüfusu oluşturmaktadır.

Öğrenci; Bir öğrenim kurumuna devam etmesi nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya da hazır olmayan kişiler.

Toplumda istihdam edilerek üretimde fiilen değerlendirilen bireyleri, istihdam şekillerine göre su şekilde sıralamak mümkündür; Ücretsiz aile işçisi, Kendi namına çalışan, İşveren ve Ücretli, maaşlı ya da yevmiyeli çalışanlar.

Temel sektörler içinde, imalat sektörünü ise toptan ve perakende ticaret sektörünün takip ettiği görülmektedir. 2009 ve 2014 arasında bu sektörde istihdam edilenlerin payının %13 ile 14 arasında seyrettiği görülmektedir. Türkiye’de en büyük paya sahip bu iki sektörü, kamu yönetimi ve savunma, eğitim ve inşaat sektörlerinin takip ettiği görülmektedir.

Gelişmiş ekonomilerde emek piyasasında bulunma potansiyeli olan her 10 kişiden 7’si emek piyasasında bulunmakta iken, ülkemizde ise her 10 kişiden ancak 5 tanesi bu piyasa içindedir. Benzer bir durum emek piyasasında olup da istihdam edilerek üretim sürecinde fiilen bulunanlar içinde geçerlidir.

İşsiz tanımı en genel ifade ile şu şekilde yapılabilir: ‘‘İşsiz; işi olmayan, iş arayan ve işe başlamaya hazır olan kişidir’’. İşsizliğin bu tanımı gereği, işsiz kavramının üç kriteri bulunmaktadır: Kişinin işinin olmaması (referans dönemi içinde ücretli ya da kendi hesabına istihdam edilmemiş olmalı) Kişi iş arıyor olmalı (iş aramak için girişimde bulunmuş olmalı) Kişi fiziksel ve zihinsel olarak işe başlamaya hazır olmalı (gelen iş teklifini kabul edip on beş gün içinde istihdam edilmeye hazır olmalı)

Kişinin kendi isteğine bağlı işsizlik, iradi işsizlik olarak tanımlanmaktadır. İradi işsizlikte birey, fiziksel ve zihinsel olarak çalışma gücüne sahip olmasına rağmen piyasa koşullarında geçerli olan ücreti kabul etmeyip daha fazla ücret ve daha iyi çalışma koşulları talep ettiğinden dolayı çalışmak istemez.

Yapısal işsizlik, ülkelerin sosyal, kültürel ve ekonomik yapılarından ya da bu yapıdaki değişimlerden dolayı ortaya çıkmaktadır. Geleneksel tarım faaliyetlerinden makineli tarıma geçiş, yapısal bir değişimi gerekli kılmış, dolayısıyla bu yapısal değişim tarım işleri yapan pek çok kişinin işsiz kalmasına neden olmuştur.

Kaynak kelimesi birçok farklı anlamda
kullanılmakla birlikte ekonomi biliminde, genel anlamda
üretim sürecinde kullanılan üretim faktörlerini
tanımlamaktadır.

Emek, toprak, sermaye ve girişimcilik üretim
faktörleri arasında iken siyaset bunun dışında
kalmaktadır.