SOSYAL SORUNLAR

Üretim sonucunda ekonomide gelir yaratılmaktadır. Yaratılan bu gelir ise üretim faktörleri sahipleri arasında paylaşılmaktadır. Paylaşımdan bu faktörlerin eline geçen paylar, üretim faktörü sahiplerinin geliri olarak bilinmektedir. Emek sahibinin geliri ücret, toprak sahibinin rant, sermaye sahibinin faiz, girişimcinin geliri ise kar olarak isimlendirilmektedir.  Doğru cevap C seçeneğidir.

Kullanılan üretim faktörü miktarı, kullanılabilecek üretim faktörü miktarının altında olması durumu ise istihdamın tam olmaması anlamına gelmektedir. Buna eksik ya da noksan istihdam denilmektedir.  Doğru cevap D seçeneğidir.

15-65 yaş arası çalışan nüfus olarak kabul edilir. Bunların dışındakiler bağımlı nüfustur.  A seçeneğin de yanlış verilmiştir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

İşgücüne katılım oranı, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus içinde iş gücünün oranıdır. Bir toplumda, emek piyasasına dahil olma potansiyeli taşıyan kişiler içinde, bu piyasaya dahil olan ve olmayanların oransal dağılımını gösteren bu oran, ekonomide insan gücünün üretim sürecine dahil olma eğilimini yansıtmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Türkiye’de işgücüne dahil olan nüfus, iş gücüne dahil olmayan nüfustan daha fazla artmaktadır. Ücretsiz aile işçisi düzeyinde azalma görülmektedir. Toplam istihdam içinde en büyük payı imalat almaktadır. Bu önermeler yanlıştır. Dolayısıyla, I-III-VI önermeler doğrudur.  Doğru cevap B seçeneğidir.

Avrupa birliği ülkeleri ve ABD’de işgücüne katılım oranı % 70 civarındadır. Türkiye’de bu oran % 50 civarında olup düşüktür. Doğru cevap C seçeneğidir.

İşsizlik tanımlarına bakıldığında bir kişinin bir işte çalışıyor olmaması, iş arıyor olması ve işe başlamak için hazır olması gerekiyor. Bu koşulları sağlayan kişilere işsiz denilmektedir.

Doğru cevap B seçeneğidir.

İradi işsizlik, kişinin kendi isteğine bağlı işsizlik, iradi işsizlik olarak tanımlanmaktadır. İradi işsizlikte birey, fiziksel ve zihinsel olarak çalışma gücüne sahip olmasına rağmen piyasa koşullarında geçerli olan ücreti kabul etmeyip daha fazla ücret ve daha iyi çalışma koşulları talep ettiğinden dolayı çalışmak istemez. Kişilerin çalışmayı sevmemesinden, aileyi geçindirecek başka kişinin ücretine razı gelmesinden kaynaklanan sebeplerden de çalışmak istemeyebilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Seçeneklerde yer alan, mesleki bilgi ve yeteneklerin gerilemesi ile özgüven kaybı ve stres artışı işsizliğin bireysel sonuçları arasında yer alır. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Üretim faaliyetinde kullanılan insan gücüne emek denir.

Emek sahibinin geliri ücret, toprak sahibinin rant, sermaye sahibinin faiz, girişimcinin geliri ise kar olarak isimlendirilmektedir.

Çalışma çağında olan nüfus: 15 yaş yukarısı ve 65 yaş altı nüfus, potansiyel olarak çalışma çağında kabul edilmektedir.

Türkiye’de toplam istihdam içinde en büyük paya sahip grup; ücretli, maaşlı veya yevmiyeli çalışan kişilerdir.

Amerikalı iktisatçı olan Arthur Okun, işsizlik ile üretim kayıpları arasındaki ilişkiyi incelemiş ve bu ilişkiyi Okun Yasası olarak isimlendirmiştir. Okun Yasası’na göre; işsizlik oranındaki her %1’lik artış, Gayrisafi Millî Hasılanın (GSMH) %2.5 oranında azalmasına neden olmaktadır.

Kayıt dışı ekonominin varlığı: Kayıt dışı istihdam olduğu sürece işsizlik oranları gerçeği yansıtmayacaktır ve işsizlik olduğundan düşük çıkacaktır.

Kişinin kendi isteğine bağlı işsizlik, iradi işsizlik olarak tanımlanmaktadır. İradi işsizlikte birey,fiziksel ve zihinsel olarak çalışma gücüne sahip olmasına rağmen piyasa koşullarında geçerli olan ücreti kabul etmeyip daha fazla ücret ve daha iyi çalışma koşulları talep ettiğinden dolayı çalışmak istemez.Örneğin evli bir erkeğin, kabul edilebilir düzeyde bir geliri olması durumunda, eşinin kendi isteği doğrultusunda çalışmamayı tercih etmesi, bir iradi işsizlik durumudur.

Ülkelerin ekonomik yapılarındaki dalgalanmalar nedeniyle ortaya çıkan işsizlik türü ise konjonktürel yani dönemsel işsizlik olarak tanımlanır.

Tarım sektörü Türkiye’de yıllarca istihdamın önemli bir kaynağını oluşturmuştur. Ancak tarımda makineleşmenin yaygınlaşması, tarım faaliyetlerinden elde edilen gelirdeki azalmalar, mevsimsel olarak yaşanan işsizlikten kurtulma isteği, kentsel yaşamın çekiciliği ve diğer sektörlerde daha iyi iş imkânları sağlayabilme düşüncesi tarımsal iş gücünün azalmasına neden olmuştur.

Türkiye’de işsizlik sigortasıyla ilgili yasal düzenleme, 1999 tarihinde 4447 sayılı İşsizlik
Sigortası Kanunu’yla uygulanmaya başlamıştır.

Toplumun refah düzeyini arttırma çabası sahip olunan bu kaynakların miktarının
arttırılması ve de üretimde kullanma düzeylerinin rasyonel olması anlamını taşımaktadır. Bu çabanın başarısı, kaynakların iyi analiz edilmesini gerekli kılmaktadır. Ekonomi biliminin temel ilgi alanı olarak tanımlanan bu durum, “kıt kaynakların etkin kullanımı” olarak özetlenmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.