SOSYAL SORUNLAR

19.yüzyıl liberalizmine en ciddi ve tutarlı eleş­tiri Karl Marx ve onun geliştirdiği bilimsel sosya­lizmdir. Sosyal sorunun çözümünde, kapitalist toplum yapısının tümüyle ve devrimci yöntemlerle değiştirilerek, sosyalist toplum yapısına geçmeyi öneren Bilimsel Sosyalizm akımıdır.

Robert Owen, Charles Fourier, Lovis Blanc, Philippe Buchez gibi düşünürler, işçi sınıfının işve­renlerin elinde sömürülmesine ve yoksullaşmasına ve sanayi öncesi köy topluluklarının dağılmaları sonrası ortaya çıkan toplumsal parçalanmaya tepki gösterdiler.  Emekle sermayenin ortak bir üretimde yeniden bütünleştirilerek, ekono­mik bir birlik oluşturmalarını öngören ve sanayi öncesi topluluklara nostaljik bir yaklaşım içeren Birlikçi ya da Kooperatifçi Sosyalistlerin meydana getirdikleri akımdır. Bunlara ütopik sosyalistlerde denilmektedir.

Marx’a göre, Sosyalizm aşamasında üretim mal­ları devlete geçmeli ve Komünizm aşamasına va­rıldığında tüm servet toplumsallaştırılarak emeğin egemen olacağı bir yapıya ulaşılmalıdır.

İlk örgütlenme hareketleri İngiltere’de görülmüştür. İlk işçi örgütü 1792’de bir ayakkabıcının başlattığı ve Londra Yazışma Derneği adını taşıyan dernektir.

Çatışmacı kura­ma göre sosyal sorunların temelinde toplumsal sınıflar arası karşıtlık ve mücadele bulunur.

Liberallere göre ortaya çıkan sosyal sorunlar esas itibarıyle ekonominin ilerlemesiyle ilgilidir ve yapılması gereken aslında hiçbir şey yapmamak ve sorunun çözümünü de piyasa mekanizması ve fiyatlar sistemine bırakmaktır. Sisteme dışarıdan yapılacak müdahaleler ekonomiyi bunalıma sürükleyebilecektir.

İşlevselci yaklaşı­ma göre, toplum daima bir sosyal dengeye sahiptir ve toplumsal düzen esastır. Sosyal sorun ise toplu­mun bir kuralsızlık döneminde ortaya çıkar ve bu kuralsızlık da kurumların ya da oluşumların bozuk işleve sahip olmalarından kaynaklanır.

Uluslararası düzlemde sosyal politika oluşturma düşünü ilk ortaya atan Robert Owen’dır.

Priestley 1774’te oksijeni bulmuştur.

1750 tarihinde Huntsman ilk modern çelikhaneyi kurmuştur.

Sanayi Devrimi, tarım ekonomisi ve onun
üretim ilişkileri yerine arka planında sermaye ve
makinelerin yer aldığı yeni bir düzene geçilmesini
sağlamış, İngiltere’den başlayarak kısa denebilecek
bir zaman sürecinde Batı Avrupa ülkelerine ve kısa
bir süre içinde Kuzey Amerika’ya doğru yayılmıştır. Buna göre doğru yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

İngiltere’de Sanayi Devrimi’ni başlatan ilk dalga dokuma endüstrisi alanındaki icatlarla başladı. Buna göre doğru yanıt A seçeneğidir.

1750 tarihinde Huntsman ilk modern çelikhaneyi kuruyordu. 1780 tarihinden itibaren ise büyük ve çağdaş bir sanayi hâline dönüşen demir-çelik üretimi aynı zamanda maden üretimini uyarıyor ve sonuçta maden ocaklarında pek çok yeni teknik ve yöntem uygulamaya konuluyordu. Buna göre doğru yanıt C seçeneğidir.

George Stephenson’un lokomotif üzerindeki çalışmaları sonucu, 1830’dan itibaren ilk trenler işlemeye başlamıştır. Böylece demir yolları, köprüler, tüneller, gemiler, limanlar inşa edilmiştir. Buna göre doğru yanıt E seçeneğidir.

Sanayi Devrimi öncesi Avrupa toplumlarındaki geniş halk kitlelerininin en zengin ve güçlü tabakası durumundaki sınıf burjuva sınıfıdır.

Sanayi Devrimi’nin hemen öncesinde çalışma ilişkileri lonca sistemine dayalıdır.
Ancak Sanayi Devrimi, sınırlı iş yeri ve sınırlı iş gücüne dayalı bu lonca sistemini işlevsiz bırakmış, fabrikasyon üretimle rekabet edemeyen usta ve kalfalar ise kendi tezgâhlarını bırakarak fabrikalarda nitelikli işçiler olarak çalışmak zorunda kalmışlardır. Buna göre D seçeneğinde verilen ifade doğrudur.

Sefalet Ücreti, Emek sahiplerinin elde ettiği ücret gelirinin temel ihtiyaçlarını karşılamakta yeterli olduğu en düşük ücret düzeyidir. Buna göre doğru yanıt D seçeneğidir.

Fransız Devrimi ile toplumlarda birey önem
ve değer kazanarak öne çıkmış, eşitlik ve özgürlük
düşünceleri yaygın olarak benimsenip kök salmaya
başlamıştır. Buna göre doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

Sanayi Devrimi’nin yaşanıldığı dönemde
geçerli olan klasik liberal iktisadi düşünceler nedeniyle devlet, ağırlaşan koşullara
karşın iş ilişkileri ve çalışma yaşamına müdahale gereksinimi duymamıştır. Buna göre doğru yanıt E seçeneğidir.

1929 Bunalımı ve özellikle İkinci Dünya Savaşı
sonrası dönemde ise sosyal sorunlarla mücadelede
önemli değişimler görülmüştür. Bu süreçte sosyal
sorunlarla mücadele, sadece işçi sınıfına yönelik
politikalardan oluşan önlemler olmaktan çıkarak,
sosyal ve ekonomik haklar bağlamında tüm topluma yönelik bir niteliğe kavuşmuştur. Sosyal refah
ve sosyal adalet kavramlarının önemsenmesiyle de
eğitimde fırsat eşitliği, ücretsiz sağlık hizmetlerinin
sağlanması gibi sosyal konulara öncelik verilmeye
başlanmıştır. Bu bilgilere göre, doğru yanıt B seçeneğinde verilmiştir.