SOSYAL PSİKOLOJİ II

Kitleleri oluşturan kişiler çoğu zaman birbirlerini tanımayan hatta tanımaları mümkün olmayan çok sayıda kişiden oluşur. Belli bir örgütlenme planları yoktur ve ulaşmak istedikleri hedef çok net ve planlanmış değildir. BU bağlamda düşünüldüğünde bir konserin izleyicileri hem sayıca çok olmaları, ulaşmak istedikleri belli ve ortak hedeflerinin olmaması, önceden örgütlenmemiş olmaları, bir liderlerinin olmaması gibi özellikleri itibariyle daha çok kitle olarak değerlendirilebilir. Ancak diğer seçeneklerde verilenler belli bir amaç doğrultusunda bir araya gelmiş gruplar olarak değerlendirilebilir. Doğru yanıt E dir.

Bon kitleyi ilkel, barbar ve korkunç olarak görmektedir. Ona göre, kitleyi oluşturan bireyler ne türden olursa olsun, yaşayışları, işleri, karakterleri, zekaları birbirine ne kadar benzerse benzesin ya da birbirinden ne kadar ayrılırsa ayrılsın, kitleleşme sonucu, yalnızca ve yalnızca bu nedenden ötürü kollektif bir ruh kazanır; dolayısıyla her biri, tek başınayken hissedeceği, düşüneceği ve davranacağından başka türlü hisseder, düşünür ve davranır. Başka bir ifadeyle, rastgele bireyler topluluğunun kitle hâline gelebilmesi, bireylerin tek tek karakterlerinin değişmesi, bilinçli kişiliğin silinmesi, kolektif ruhun oluşması ve topluluğun tek bir varlık hâline gelmesiyle mümkün olur. Bu süreçte artık bireyden söz edilemez. Bu açıklamalar ışığında doğru cevabın C olduğu netlik kazanmaktadır.

Le Bon kitle davranışlarını açıklarken anonimlik, telkine yatkınlık ve bulaşma kavramlarından yararlanmakta ve bu üç özelliğin kitle davranışlarını belirlediğini ortaya koymaktadır. Ona göre bulaşma soru kökünde değinildiği gibi kitle içinde yer alan kişilerin birbirleriin davranış ve tutumlarını adeta hipnotize olmuş gibi taklit etmelerini içermektyedir. Doğru yanıt D dir.

Allport bireylerin tek tek davranışlarının kitle davranışlarını şekillendirdiğini dolayısıyla kitle hareketlerinin bireylerin harektlerinin toplamı olduğunu ileri sürmektedir. Ona göre bireyler kitle içindeyken kitle dışında sergiledikleri davranış biçimlerinden farklı davranışlarda bulunmaktadır ve bunun nedeni de bu davranışlara yol açan sosyal uyaranlardır. Bu açıklama ışığında doğru yanıtın C olduğu görülmektedir.

Kimliksizleşme sürecinde bireyin benlik farkındalığının azalması en çarpıcı sonuçtur. Nitekim benlik farkındalığının azalmasının sonucunda bireyde esasen kimliğin in parçası olmayan saldırganca, düşüncesizce veya antisosyal bir çok davranış ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle doğru yanıt E dir.

Kimliksizleşme kitlenin içine aldığı bireylerin hepsine aynı muameleyi yaparak bireysel farklılıkları ortadan kaldırılması sonucunuda gerçekleşir. Diğer bir ifadeyle kitle içinde yer alan bireylerin anonim bir kimlikleri bulunmaktadır. ve bu kimlik o kştlenin içinde yer almakla kendiliğinden oluşmaktadır. Bu nedenle kitlenin kimliksizleşmeyi tetiklemesinin altında yatan en önemkli unsur anonimliktir. Doğru yanıt D dir.

Kitle gruplar arası bir olgudur.

III. IV. V. I. ve II. biçiminde sıralanmaktadır.

Bireyin kendi davranışını takip edememesi ya da kontrol edememesi.

Mantıklı plan yapma yeteneğinin artması.

kimliksizleşme

Le Bon

Kitle davranışı

Barbar

Grup zihni

Allport

Sosyal kimlik yaklaşımı açısından en temel nokta, kitlenin gruplar arası bir olgu olmasıdır. Böylece kitle içinde yer alan kişiler kendilerini karşı karşıya oldukları diğer gruptan farklı bir kimlikle tanımlamak durumunda kalırlar.Örneğin polisle karşı karşıya gelen bir çevreci kitle kendilerini polisten ayrı tanımlamak için "çevreci" olarak tanımlarlar ve bu kimlik onların kitle içindeki sosyal kimlikleri olur. Doğru yanıt bu nedenle D dir.

Sosyal kimliğin en temel işlevi kitle içinde yer alan tüm bireyleri "biz" duygusu etrafında birleştirmesidir. Böylece kitle içinde yer alan bireyler kendilerini karşılarındaki gruptan örneğin polisten ayırmaktadır. A seçeneği dışında verilen açıklamaların hiç bir sosyal kimliğin doğrudan işlevleri arasında değildir. Doğru yanıt A dır.

Sosyal kimlik yaklaşımına göre; kitle üyeleri, sosyal kimliklerine yani ait oldukları sosyal kategorilerin özelliklerine uygun tarzda davranmak için o anda o kategoriyi temsil edici tarzda davranış gösteren kitle üyesinin davranışlarını rehber edinirler.

Sosyal kimlik kuramı, kitlesel süreci mümkün kılan şeyin bireyin kitlede erimesi ve kaybolması değil, tam tersine bir kimlikten başka bir kimliğe geçişi olduğunu ileri sürmektedir.