SOSYAL PSİKOLOJİ I - Deneme Sınavı - 26

Atıf Kuramı

Örnekleme tekniğiyle yapıldığı için, toplanılan bilgiden genelleme yapılır

Laboratuvar Deneyleri
Genel olarak sosyal psikolojide araştırmaya etki edebilecek etmenleri daha iyi kontrol edebilmek
için laboratuvar deneyleri tercih edilmektedir. Laboratuvar deneylerinin en dikkat çekici özelliği, dış
dünyadan tamamen farklı yapay koşullar altında gerçekleştiriliyor olmalarıdır.
Laboratuvar deneylerinin güçlü yanları:
1. Değişkenler arasında kesin bir nedensel ilişki kurmak ve denence sınamak en fazla laboratuvar deneyinde mümkündür.
2. Alan deneyi de dahil olmak üzere diğer tüm araştırma yöntemleri içinde kontrolün en üst düzeyde olduğu yöntemdir.
3. Bütünüyle yapay bir ortamda gerçekleştirildiğinden, laboratuvarda elde edilen sonuçların kesinliği de yüksektir.
Laboratuvar deneylerinin sınırlılıkları:
1. Laboratuvar deneyleri yapay bir ortamda gerçekleştirildiğinden, burada elde edilen
sonuçları gerçek yaşama genellemek zordur.
2. Gerçek yaşamdaki tüm deneyimler laboratuvarda araştırılmaya uygun değildir. Örneğin, yoğun korku, nefret ve saldırganlık gibi duygular laboratuvarda çalışılamaz.
3. Sosyal psikolojide olduğu gibi laboratuvarda denek olarak insan kullanılınca, kaçınılmaz olarak sonuçlar insanların önyargılarından, kişilik özelliklerinden ve beklentilerinden etkilenmektedir.
4. Laboratuvar deneylerinde deneklerin tepkisel davranmalarını önlemek amacıyla, deneyin amacının gizlenmesi ve insanların kandırılmaları önemli bir etik sorundur.

Kitle psikolojisi. Cevap A'dır.

Grup Zihni. Cevap A'dır.

Bilişsel çelişki. Cevap D'dir.

Völkerpsikoloji:19. yüzyılda, Almanya’da geliştirilmiş, kültürel davranışın tarihsel ve karşılaştırmalı olarak çalışılması gerek­tiğini öne süren bir sosyal psikolojik yak­laşımdır.

Surveyin güçlü yanları:

Modern sosyal psikolojinin doğuşunda iki olaydan söz edilebilir; biri sosyal psikolojik nitelikte görülen bir deney ve diğeri, sosyal psikoloji ders kitaplarının yayınlanmasıdır. Modern sosyal psikoloji deneysel yönteme ağırlık veren bir bilim dalıdır. 19. yüzyılın sonlarında Triplett tarafından gerçekleştirilen deney, sosyal psikolojinin ilk deneyi kabul edilir ve bu deney, daha sonradan deneysel yöntemin kazandığı önem yüzünden tarihsel bir başlangıç olarak nitelendirilir.

sosyal psikologların birçoğu ünlü sosyal psikolog Gordon W. Allport’un yaptığı sosyal psikoloji tanımını kabul ederler: “Sosyal psikoloji bireylerin, davranış, duygu ve düşüncelerinin başkalarının gerçek, hayal edilen veya ima edilen varlığından nasıl etkilendiğinin bilimsel yollarla araştırılmasıdır (akt. Hogg ve Vaughan, 1995: 1)”

Survey yöntemi ile bir davranışın ya da bir tutumun bir toplumda ya da belli bir grupta görülme derecesi ve bunların yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, sosyal ardalan vb. etmenlerle nasıl bir ilişki içinde olduğu araştırılmaktadır. Survey yönteminde veri toplama tekniği olarak anket ve görüşme kullanılır. Anket, açık uçlu ya da çoktan seçmeli olarak hazırlanmış soru formudur.

Kontrol grubu: Bir deneyde bağımsız değişkende yapılan değişimin uygulanmadığı ve deney grubu ile karşılaştırmak için kullanılan gruptur.

Bilişsel Cimri: Bilişsel kaynakları her zaman kesin olamayan ama etkili olan bilişsel kısa yollar kullanarak muhafaza eden kişiye ilişkin metafordur. Doğru cevap C'dir.

Sosyal Biliş: Sosyal dünya hakkındaki bilgiyi yorumlama, analiz etme, hatırlama ve kullanma biçimidir şeklinde tanımlanır, Yanıt A.

Sosyal bilişi bütünlüklü bir yaklaşım olarak tanımlamaya olanak veren çeşitli ilkeler mevcuttur. Bu ilkelerden en temel olanları deneysellik, metaforik modeller, algısal-bilişselcilik, zihinsel temsiller ve bilinçdışı işlemlerdir. Yanıt E.

Şema kavramı görgül olarak dört içerik alanına uygulanmıştır: kişi şemaları, benlik şemaları, rol şemaları ve olay şemaları. Doğru cevap D’dir.

Kendini Kayıran Yanlılık: Davranışın olumlu sonuçları için içsel, davranışın olumsuz sonuçları için dışsal yükleme yapma eğilimidir.   Doğru cevap D’dir.

Birlikte değişim ilkesine dayalı modele göre insanlar diğer insanların davranışlarını içsel mi yoksa dışsal faktörlere mi yükleyecekleri­ne karar verirken üç tür bilgi kullanırlar: tutarlılık bilgisi, belirginlik bilgisi ve benzerlik bilgisi.    Doğru cevap A’dir.

Deneysel araştırmalarda da kanıtları bulunan durumları betimleyebilmek için sosyal biliş perspektifinden başka bir metaphor geliştirdi. Güdülenmiş taktisyen.

Güdülenmiş Taktisyen: Kişisel hedeflere ve durumun gerekliliklerine göre esnek ve stratejik bir biçimde uygulanabilecek çeşitli bilgi-işleme stratejilerine sahip olan kişiye ilişkin metafordur.

Şematik ya da kategorik düşünmenin en temel işlevi deneyimi organize etmesidir. Bunun nasıl gerçekleştiğine ilişkin şöyle bir hipotetik süreç ileri sürülmüştür: Yeni gelen uyarıcı bir kategori ile eşleştirilerek, kategorinin ögeleri ile yeni gelen bilgi karşılaştırılır. Eğer bilgi kategori ile iyi eşleşirse kategorinin özellikleri bilgiye (uyarıcıya) dayatılır. Böylece o kategori sayesinde yeni gelen uyarıcının anlamı, organizasyonu ve içsel temsili için gerekli olan bağlam yaratılmış olur. Böyle bir süreçten dolayı bilgi işlemenin büyük bir kısmının veriye değil, teoriye dayalı olduğu iddia edilmektedir. Yani yeni durumları ve yeni karşılaşmaları anlamlandırmada sosyal dünya hakkındaki önceki beklentilerimize, önyargılarımıza ve bilgimize dayanmaktayız. Teoriye dayalı ya da şematik bilgi işlemenin doğasına ilişkin bir özellik, bunun sıklıkla yanlı yargılara yol açıyor olmasıdır. Varolan bilişsel yapılar (şemalar ya da kategoriler) gelen sosyal bilgideki eksik veriyi tamamlayabilir. Yeni gelen bilginin eksik olması belirsiz bir duruma işaret eder. Böyle belirsiz durumlarda uyarıcıdaki (bilgideki) eksikliği tamamlamak için ya şema/kategori uygun bilgiyi araştırmaya yönlendirilir ya da eksik bilgi “en iyi tahmin”le doldurulur.

Doğru cevap D'dir.