SOSYAL POLİTİKA II

Dünya Bankası (World Bank): Dünya Bankası, II. Dünya Savaşı’nın ardından 1945 yılında Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası (IBRD=International Bank for Reconstruction and Development) adıyla kurulmuş, 1947 yılında Birleşmiş Milletler ’in özerk uzman kuruluşlarından biri olma özelliği kazanmıştır. Üye ülke sayısı 185 dir, ancak bunlardan 11’i banka sermayesinin % 55’ine sahiptir. Türkiye’nin payı ve oy gücü yalnızca % 0,5 (binde 5) dir.

IMF’ye göre, ekonomik küreselleşme, teknolojik gelişmenin ve insanoğlunun geliştirdiği yeniliklerin doğal sonucu olarak yaşanan bir süreçtir. Küreselleşme, yalnızca mal ve hizmetlerin    değil, insan gücünün (emek) ve bilginin (teknoloji) de ülkeler arası hareketliliği anlamına gelmektedir.   Geniş anlamda küreselleşme,    ekonomik göstergelerle ilgili değişimin yanı sıra küreselleşmenin kültürel, siyasal ve çevre ile ilgili boyutlarını da kapsamaktadır.

En fazla taraftar bulan yaklaşıma göre bugünkü anlamda küreselleşme 20. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan II. Dünya Savaşı sonrasında yaşanan hızlı ekonomik gelişme ile sağlanan üretim artışı, 1970’li yıllarda yaşanan ekonomik kriz sonrası 1980’li yıllarda başlamıştır.

OECD, hazırlamış olduğu uluslararası kodlarla (Codes of Liberalisation of Capital Movements and Codes of Liberalisation of Invisible Operations) sermaye hareketlerinin, doğrudan yatırımların ve görünmeyen işlemlerin serbestleşmesini (liberalleşmesine) sağlamıştır. OECD, birçok gelişmekte olan ülkede ve özellikle Doğu Asya ülkelerinde küreselleşme sürecini hızlandıran ekonominin serbestleştirilmesine yönelik politikaları desteklemiştir.

Dönüşümcülere göre ulus devletin-sosyal devletin ortadan kalkması değil, küreselleşme sürecinin dinamiklerine daha iyi cevap verecek ve sorunlarını çözebilecek yeni bir yapıya kavuşturulması gerekecektir. Aşırı küreselleşmecilerin ulus devlet ve temsil ettiği bütün kurumları bitti görüşüne karşı çıktıkları gibi, şüphecilerin Değişen bir şey yok, her şey eskisi gibi tezini de ret etmektedirler.

Dünya mal ticareti giderek daha fazla sayıda ülkenin artan pay aldığı bir alan olurken, hizmet ticareti sınırlı sayıda ülkenin hâkimiyetinde kalmıştır. Hizmet ihracat ve ithalatı bakımından lider ülke ABD’dir ve mal ticaretinin aksine hizmet ticareti 105 milyar $ ticaret fazlası vermiştir.

Küreselleşmenin sermaye hareketlerine yönelik boyutunu incelerken finansal piyasaların para ve sermaye piyasası olarak ikiye ayrıldığını; para piyasaları kısa dönemli talepler (hazine bonoları ve kısa dönemli borçlanmalar), sermaye piyasaları ise uzun dönemli taleplerin (süresi 1 yıldan fazla) piyasasını temsil eder.

Elde edilen veriler incelendiğinde, doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ağırlıklı olarak  gelişmiş ülkelere yapıldığını, ilk 5 sıradaki ülkenin gelişmiş ülkeler olduğunu, gelişmekte olan ülkeler içinde en dikkat çeken ülke olarak Çin’in bile ancak 6. Sırada yer bulabildiğini ortaya koymaktadır. Sıralamanın ötesinde ilk sıradaki ABD ile 6. sıradaki Çin arasındaki fark 3 kat civarındadır. sermaye hareketleri

Örgütün 1990’lı yıllardan itibaren geliştirdiği insana yakışır iş gündemi ve bu gündemle  ilgili dört stratejik amacını hayata geçirecek şekilde güçlendirilmesini sağlayacak ilkelerle hazırlanmıştır (Kapar, 2009: 61).Birbirleri ile karşılıklı etkileşim içinde ve eşit derecede önemli olan bu dört hedef; 1) İstihdamın desteklenmesi, 2) Sürdürülebilir bir sosyal koruma sisteminin oluşturulması, 3) Sosyal diyalogun desteklenmesi ve güçlendirilmesi,  4) Çalışma hayatına ilişkin temel hakların kullanılmasına imkân verecek şartların oluşturulması.

Çözüm: Gini Katsayısı (İndeksi): Gini katsayısı, bir ülkede milli gelirin dağılımının adaletli olup olmadığını ölçmeye yarayan bir katsayıdır. Katsayı 0 ile 1 arasında değerler alır ve yüksek değerler daha büyük eşitsizliğe tekabül ederler. Örneğin herkesin aynı gelire sahip olduğu bir toplumun Gini katsayısı 0 iken tüm gelirin bir kişide toplandığı (birden çok kişinin mensup olduğu) toplumun Gini katsayısı 1’dir. Gini katsayısı Lorenz Eğrisinin üstündeki alanın, 45 derecelik eşitlik doğrusunun altında kalan tüm alana bölünmesiyle bulunur.

Fenomen (phenemonen): Fransızca kökenli bir kelimedir. Olaylar dizisi, olaylar zinciri, olgu. Bir olgu veya süreçle ilgili gözlenebilen bütün değişiklikleri ifade etmek için kullanılır. Günümüzde yaygın olarak; kendi alanında öne çıkmış, karizmatik gücü olan, etkileyici, liderlik ve belirleyicilik özelliği olan kişi, karakter veya varlıklar ile durum, süreç ve olguları ifade için kullanılmaktadır.

Dünya Bankası, II. Dünya Savaşı’nın ardından 1945 yılında Uluslararası Yeniden
Yapılanma ve Kalkınma Bankası (IBRD=International Bank for Reconstruction and Development) adıyla kurulmuştur.

Uluslararası Para Fonu (İnternational Monetary Fund: IMF)

Uluslararası Çalışma Örgütü (International Labour Organization : ILO)

Geçiş ekonomileri (Transation economies): Geçiş ekonomisi devlet güdümlü ekonomi’den (planlı ekonomi) serbest ekonomi’ye geçiş yapmakta olan ekonomilere verilen teknik bir isimdir.

Geçiş ekonomisine sahip, ülkeler ekonomik liberalleşme sürecinde merkezi
bir organizasyon yerine serbest piyasanın fiyatları belirlediği bir ortama geçiş yaparlar. Bu süreçte ticari engeller kaldırılır, kamu kurum ve kuruluşları özelleştirilir ve de ticarette serbestleştirme yapılır.

Küreselleşme ile ilgili literatürde çok benimsenen ayrıma göre küreselleşme ile ilgili yaklaşımları üç ana grupta toplamak mümkündür :
• Aşırı Küreselleşmeciler (hiper küreselleşmeciler)
• Şüpheciler (kuşkucular),
• Dönüşümcüler.

Portföy: Bir yatırımcının aynı veya farklı özelliklere sahip birden fazla yatırım aracına (nakit para, altın, döviz, vadeli mevduat, tahvil, hisse senedi ve hazine bonosu gibi mali mevduatlar) yatırım yapmak suretiyle oluşturduğu toplam değerdir.

Gini katsayısı, bir ülkede milli gelirin dağılımının adaletli olup olmadığını ölçmeye yarayan bir katsayıdır. Katsayı 0 ile 1 arasında değerler alır ve yüksek değerler daha büyük eşitsizliğe tekabül ederler.

Ulus devlet; meşruiyetini bir ulusun belli bir coğrafi sınır içindeki egemenliğinden alan devlet şeklidir ve jeopolitik bir varlık olarak devlet ile kültürel ve/ veya etnik bir varlık olarak ulusu aynı belirli bir coğrafyada bir araya getiren devlettir.