SOSYAL POLİTİKA II

Bilimsel alanda ilk kez Alman tabiatçısı Ernest Haeckel tarafından kullanılmış olan kavram "ekoloji"dir. Çoğu zaman çevre kavramının yerine kullanılan ekoloji, canlılar veya canlı çevre olarak insan, hayvan ve bitkilere ait bireyleri veya bunlardan oluşmuş toplumları ifade eden organizmalarla, içinde yaşadıkları ortamı ve bunlara ilişkin karşılıklı etki ve ilişkileri inceleyen bir bilim dalıdır. Doğru cevap C’dir.

1997 yılında Japonya’nın Kyoto kentinde gerçekleştirilen bir konferansta esasları belirlenen "Kyoto Protokolü" temel olarak iklim değişikliğine yöneliktir. Doğru cevap C’dir.

Çevresel olarak sürdürülebilir bir kalkınma sağlamak için bilim ve teknoloji politikalarında üretim yöntemlerini daha çevreci bir hale dönüştürme meselesi giderek önem kazanmakta ve projelerin çoğu bu çerçevede değerlendirilmektedir. İktisadi olarak olabilirlikleri temelinde değerlendirilen yeni misyonlar söz konusu olduğunda teknolojik değişmenin yönü birçok aktörün etkilemesiyle belirlenir. Buna ek olarak, merkez dışı kontrol söz konusudur, tamamlayıcı politikalar hayatidir ve sonuçların yayılması esas amaç olduğundan teşvik edilmektedir. Doğru cevap D’dir.

Yaptığı doğrudan fiil nedeniyle kirliğe sebep olmasa da, dolaylı olarak kirliliğe sebep olan kişi ya da kurumların sorumluluğunu ifade eden ilke "Kirletenin Kusursuz Sorumluluğu İlkesi"dir. Doğru cevap B’dir.

Tüm ilkelerin temelinde yatan süreci ifade eden ilke "Sürdürülebilir Kalkınma İlkesi"dir. Bu çerçevede, çevre konusunun  akademik ve pratik alanı bu denli meşgul etmesinin temel nedeninin gelecekte de devamı istenen sürdürülebilir kalkınma kaygısı olduğu söylenebilir. Doğru cevap B'dir.

Roma Anlaşması, Nice Anlaşması ve Maastricht Antlaşması Avrupa Birliği; Helsinki Nihai Senedi ise Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü tarafından oluşturulan belgelerdir.  Stockholm Bildirgesi, Rio Bildirgesi gibi çevre ile ilgili ilk küresel belgeleri ortaya koyan Birleşmiş Milletler'in bu küresel belgelerinden biri de Brundland Raporu'dur. Doğru cevap D’dir.

Çevreye yönelik uluslararası taahhütlerden en eskisi 1931 tarihli Balina Avı Anlaşması’dır. Balinaların tükenen soylarını korumak amacıyla düzenlenmiş bu anlaşmaya Türkiye 1934 yılında imza koymuştur. Doğru cevap A’dır.

Daha önce Kalkınma Bakanlığı tarafından yerine getirilen görevleri devralan bakanlık 1 no’lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kurulmuş olan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'dır. Ayrıca, daha evvel Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) yaptığı işler de bakanlık bünyesinde gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Herkesin bu dünyayı paylaştığını ancak birilerinin sorumsuzca/dikkatsizce kirlettiğini ileri süren görüş "hayatta kalmacılık"tır. ABD menşeli bir ekol olan bu ideoloji daha çok vahşi alanların korunması ile ilgili fikirleri savunmaktadır. En tanınmış teorisyeni ise Hardin’dir. Doğru cevap B’dir.

Temel sosyal politika bileşenleri sosyal politika literatüründe "Beş Büyükler" olarak da adlandırılan sosyal güvenlik, konut politikası, sağlık politikası, sosyal çalışma ve eğitimdir. Doğru cevap C’dir.

Çevre politikaları üretme ihtiyacı; Sanayileşme ve Dünya Savaşları, Kentleşme, Nüfus Artışı, İklim Değişiklikleri, Hava Kirliliği, Suyun ve Yaşanabilir Alanları Azalması ve Teknoloji gibi nedenlerden doğmuştur.

Dünya nüfusu, 1950-1999 arası bir önceki yüzyıla göre yaklaşık dört buçuk kat fazla artış göstermiştir.

Türkiye’nin Ulusal Çevre Stratejisi Eylem Planına da (1998) yansıyan bu temel hedef, stratejik hedefler başlığı altında aşağıdaki kapsamda oluşturulmuştur:

Temel hedefe ulaşılabilmesi için belirlenen ön hedefleri ise şöyle sıralamak mümkündür: 1. Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi,

Çevre stratejisinin temel yol gösterici ilkelerini;

Çevre politikasının ilkelerini ise;

Sakınma (İhtiyat) İlkesi: Kirlenmenin önceden tahmin edilip, kirliliğe yol açacak unsurların giderilmesi ve önceden tedbir alınması ilkesidir. Fabrikalara kurdurulan atık su tesisleri ile zararlı gazlara yönelik filtre uygulamaları bu kapsamda değerlendirilebilir (Keleş ve Ertan, 2002: 161).

1. Atık Vergileri

• Gaz atık vergiler
• Sıvı atık vergileri
• Katı atık vergileri
• Atık bertaraf etme vergileri
• İşletme Vergileri   

Vergi dışı araçları ise şu şekilde sınıflandırmamız mümkündür:

Kuzey Atlantik Paktı (NATO): 1949 yılında esasen 2. Dünya Savaşı ardından Sov- yetler Birliğinin Avrupa’daki etkisinin azaltılması amacı ile kurulan kolektif bir savunma örgütüdür. Ancak 1969 yılında Modern Toplumun Sorunları Komitesi (CCMS)’nin oluş- turulması ile çevre kirliliği, gürültü, kent sorunları, enerji ve insan sağlığı gibi konularda da projeler üretmeye başlamıştır.