SOSYAL POLİTİKA II - Deneme Sınavı - 13

Sosyal güvenliğin soyut boyutunu yarınından emin olma duygusu oluşturur.

İşçinin ücret karşılığında, işverenin belirlediği bir malı veya hizmeti, bağlı olduğu işverene ait işyeri veya sair bir tesis dışında üretmesine Evde Çalışma adı verilmektedir.

Türkiye Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve AB ülkeleri dikkate alındığında en düşük kadın işgücü katılım oranına sahip ülke Türkiye'dir.

Örgütsel önyargılar ve kalıplar tarafından yaratılan, kadınların üst düzey yönetim pozisyonlarına gelmelerini engelleyen görülmez, yapay engeller Cam tavan/Şeffaf tavan isimleri ile anılır.

Çalışma yaşamında kadına yönelik cinsiyet ayrımcılığı 3'e ayrılmaktadır; Eğitim ve Meslek Seçiminde Ayrımcılık, İşe Alınma ve İş Sırasında Ayrımcılık, ve İş İlişkisinin Sona Ermesi Sırasında Ayrımcılık.

Kadına yönelik olarak gelişen olumlu ayrımcılık uygulamaları ilk olarak Amerika'da gündeme gelmiştir.

Fırsat eşitliğini ana politika ve faaliyetlere dâhil etme' politikasının amacı; Fırsat eşitliğinin ayrı bir politika olarak değerlendirmemek ve topluluğun bütün politikaları ile bütünleştirmektir.

İsveç, 'Ebeveyn İzni'ni uygulamaya koyan ilk ülkedir.

'Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi'ni oluşturan örgüt Birleşmiş Milletler'dir.

Kadın işçilerin fizyolojik özellikleri nedeniyle korunmasına yönelik olarak; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 72. maddesine göre kadınların çalıştırılmasının yasak olduğu alan, yer altı ve su altı'dır.

2003 yılında Türkiye AB’nin Cinsiyet Eşitliği Topluluk Programı’na katılarak istihdam stratejisini izleme çabası içine girmiştir.

Ayrımcılık

Bu yöntemlerden Avrupa ülkelerinde en yaygın olan kota sistemidir. Kota sistemi genelde iki şekilde uygulanabilmektedir. Bunlardan doğrudan doğruya kota sisteminde işveren engelli çalıştırmak zorundadır. Kotanın ihlâli halinde ise para ve/veya hapis cezası öngörülmektedir. Diğer sistemde ise kotaya uyulmasa da onun bedelinin işveren tarafından ödenmesi söz konusudur. Ancak bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde de ceza uygulanmaktadır

Kadınların ücretli işçi statüsünde çalışmaları, 18. yüzyılın ikinci yarısında Sanayi Devrimi ile birlikte başlamıştır. Bu dönemde kadınların çalışma yaşamına girmelerinde; ailenin gelirinin yetersizliğinden kaynaklanan ekonomik nedenler, gelişen teknoloji, kadınların tüm ülkelerde sanayileşmenin ilk başladığı sektör olan dokuma sektöründe erkeklere göre daha başarılı, daha uysal ve daha az ücretle çalışmaya razı olmaları etkili olmuştur.

Sanayi Devrimi sonrasında kadınlar tekstil ve dokuma işkolları başta olmak üzere birçok işkolunda çok ağır koşullar altında çalışmak zorunda kalmışlardır. Bu durum toplumda düzen ve birliğin bozulmasına, âhlaki çatışmalara neden olmuş, yoğun tepkiler üzerine İngiltere’de kadınların çalışma yaşamında özel olarak korunmaları ile ilgili ilk hukuki düzenlemeler yapılmıştır. Bunu Fransa, Almanya ve diğer ülkelerde yapılan düzenlemeler izlemiştir.

1869 yılında Maarif Umumiye Nizamnamesi ile 7-11 yaşları arasındaki kızlar için ilköğretim zorunlu hale getirilmiş, bu düzenleme 1876 Anayasasında anayasal zorunluluk haline dönüştürülmüştür.

Evlerde kurulan tezgâhlarda aile ve piyasa için gerçekleştirilen halı ve dokuma işleri, kadınların XIX. yüzyılın ortalarından itibaren, önce küçük atölyelerde daha sonra fabrikalarda çalışma hayatına girdikleri ilk alan olmuştur. Müslüman olmayan kadınlar 1840’lardan itibaren Rumeli’de, Müslüman kadınlar 1860’lardan sonra Bursa’da dokuma fabrikalarında ücretli işçi olarak çalışmaya başlamışlardır. Ancak dokuma fabrikalarında çalışan Müslüman kadın işçi sayısı, Müslüman olmayanlara göre düşük kalmıştır

Dünya Bankası Türkiye İşgücü Piyasaları Çalışma Raporu’na göre; Türkiye’de kentlerde kadın- erkek ücret ortalamaları arasında
%22 oranında bir fark bulunmaktadır TÜİK Kazanç Yapısı Anketi sonuçlarına göre de 2010 yılı için tüm eğitim düzeylerinde kadınların ücretleri erkeklerin ücretlerinden belirgin şekilde düşüktür. Bazı alan araştırmalarında kadınlara aynı taban ücret ödense bile ek ödemelerde farklı uygulamalar yapıldığı tespit edilmiştir.

Cinsel taciz çalışma yaşamında kadınların karşılaştıkları en önemli sorunlardan biridir. Cinsel taciz; yaşı, medeni durumu, fiziksel görünüşü, geçmişi veya mesleki konumu önemli olmaksızın tüm kadınları etkilemektedir. Ancak araştırmalar 30 yaşın altında,
bekâr, boşanmış, ayrı yaşayan veya bakmakla yükümlü olduğu yakınları bulunan kadınların cinsel tacizden daha fazla etkilendiğini göstermektedir.

Kanunlarla kadın ve erkek arasında eşitlik sağlanmasına yönelik ilk düzenleme 1963 yılında ABD’de Eşit Ücret Kanunu ile yapılmış, bu düzenleme ile kadın- erkek arasında ücret ayrımcılığı yapılmaması hukuki teminat altına alınmıştır.