SOSYAL POLİTİKA I

Mutlak yoksulluk, kişilerin ya da hane halklarının asgari geçim düzeyinin altında olma durumudur.

Sosyal dışlanma yoksulluğa nazaran daha geniş bir kavramdır ve sadece ekonomik değil kurumsal mekanizma ve davranışları da içerir.

Genel olarak, mutlak yoksulluk sınırı, göreli yoksulluk sınırı ve sübjektif yoksulluk sınırı olmak üzere üç tür yoksulluk sınırından söz edilebilir.  

Yoksul hane halklarının yaşam standartları ile yoksulluk sınırı arasındaki açığın ortalaması yoksulluk endeksini verir. Doğru cevap D’dir.

İşgücü piyasası yetersizlikleri, düşük ekonomik büyüme, gelir dağılımı eşitsizliği ve demogarfik faktörler yoksulluğun başlıca nedenleridir. Fakat beyin göçü ilk sıradaki nedenlerden değildir.

Nüfus baskısı, aile yapısındaki değişimler ve göç gibi demografik etmenler de yoksulluğun önemli nedenleri arasında yer almaktadır.

Bireylerin ya da ailelerin sosyal anlamda kabul edilebilir bir yaşam standardını piyasaya katılımdan bağımsız olarak sürdürebilme düzeyine metalaştırmama denir.

Gelir dağılımı politikaları, eğitimde fırsat eşitliği politikaları, istihdam politikaları, sosyal yardım politikaları ve mikrokredi uygulamaları yoksullukla mücadele politikalarındandır.

Amartya Sen’in kapasite yaklaşımı, yoksulluğu temel insani kapasitelerden yoksunluk olarak ele almakta ve gelir dışındaki değişkenlere odaklanmaktadır.

Kırılgan istihdam, serbest meslek çalışanlarını ya da aile çalışanlarına katkıda bulunanları ifade eder.

Mutlak yoksulluk kavramı asgari geçim düşüncesine dayanmaktadır ve kişilerin ya da hane halklarının asgari geçim düzeyinin altında olma durumunu ifade etmektedir. Bu tanımın, kişilerin ya da hane halklarının yaşamlarını sürdürebilmek için gerekli olan asgari besin bileşenlerini veya kaloriyi esas alması ona mutlaklık niteliğini kazandırmaktadır. Mutlak yoksulluk kavramı, sosyal ya da kültürel ihtiyaçlara değil, beslenme, giyinme, barınma gibi temel ihtiyaçlara vurgu yapmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Kafa Sayısı Endeksi, toplam nüfus içindeki yoksulların oranının belirlenmesine dayalı bir ölçüm yöntemidir. Bu yöntemde, yoksulluğun derinliği ve dağılımına ilişkin diğer bilgilere ulaşmak mümkün değildir. Doğru cevap C’dir.

Gelir dağılımı eşitsizliği, bir ekonomide belirli bir dönemde (genellikle bir yıl) üretilen gelirin çeşitli nüfus grupları arasındaki dağılımına ilişkin eşitsizlik düzeyini ifade etmektedir. Gelir dağılımı eşitsizliğinin ölçülmesinde yaygın olarak kullanılan yöntem Gini Katsayısı’dır. 0 ile 1 arasında değişen katsayının 0’a yaklaşması gelir dağılımı eşitsizliğinin azaldığını, 1’e yaklaşması ise eşitsizlik düzeyinin arttığını göstermektedir. Bölgesel gelişmişlik farklılıkları, enflasyon ve ekonomik krizler, eğitim ve sağlık başta olmak üzere temel kamusal hizmetlerin toplumun tüm kesimlere aynı ölçüde ulaştırılamaması gibi gelir dağılımı eşitsizliğini artıran faktörler arasındadır. Ekonomik büyüme sonucunda yaratılan milli gelir yoksulluk oranlarının azaltılması açısından önemli bir kaynak niteliğindedir. Ancak, ekonomik büyüme kadar, yaratılan milli gelirin toplum kesimleri arasında nasıl dağıldığı da önemlidir. Doğru cevap B’dir.

Liberal refah rejiminde devlet, ya sadece asgari bir refah düzeyini garanti etmek yoluyla pasif olarak ya da özel refah programlarını teşvik ederek aktif olarak piyasayı desteklemektedir. Liberal refah rejiminde ihtiyaç ya da gelir testine dayalı yardımlar, mütevazı evrensel transferler ve mütevazı sosyal sigorta programları hâkimdir. Sosyal yardımlar büyük ölçüde düşük gelir düzeyindeki alıcıların/müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Doğru cevap D’dir.

Liberal refah rejiminde ABD, Kanada ve Avustralya bu modelde öne çıkan ülkelerdir. Muhafazakâr-korporatist refah rejimini temsil eden ülkeler arasında Avusturya, Fransa ve Almanya öne çıkmaktadır. Sosyal demokrat refah rejimine İsveç, Norveç, Danimarka gibi İskandinav ülkeleri dahil olmuştur. Güney Avrupa veya Akdeniz refah rejimi olarak adlandırılan refah rejimine İspanya, Portekiz, Yunanistan ve İtalya gibi Akdeniz ülkeleri dahil olmuştur. Doğru cevap E’dir.

Metalaştırmama, bireylerin ya da ailelerin sosyal anlamda kabul edilebilir bir yaşam standardını (refah düzeyini) piyasaya katılımdan bağımsız olarak sürdürebilme düzeyidir. Doğru cevap D'dir.

Günlük 1,90 $’ın altında yaşamını sürdüren insanlar ağırlıklı olarak Alt-Sahra Afrika ve Güney Asya ülkelerinde bulunmaktadır. Aşırı yoksulların oranının en düşük olduğu bölge ise Avrupa ve Orta Asya bölgesidir. Doğru cevap B’dir.

Birleşmiş Milletler, insani yoksulluğun ölçülmesinde 40 yaşına kadar yaşayamayan insanların oranı, okuma-yazma bilmeyen yetişkinlerin oranı, sağlık hizmetlerine ve temiz suya erişimi olmayanların oranı ve yetersiz beslenme gibi yoksunluklar üzerine yoğunlaşmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Mikrokredi uygulaması ilk olarak Bangladeş’te 1976 yılında Prof. Dr. Muhammed Yunus tarafından başlatılmıştır. Doğru cevap A’dır.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın 2014 insani Gelişme Raporu’na göre, dünya genelinde 1,5 milyar kişi çok boyutlu yoksulluk içinde yaşamaktadır. Çok boyutlu yoksulluk, en yüksek kırsal kesimlerde görüldüğü için bu ölçüt güçlü bir coğrafi unsura sahiptir. Doğru cevap A'dır.