SOSYAL POLİTİKA I

Politika ve siyaset eş anlamlı olup belirlenen amaç veya hedeflere ulaşmaya yönelik karar ve eylemler bütünü olarak açıklanır. Bir ülkede devletin ülke insanının mutluluğu ve refahı hedefine yönelik olarak ülke insanının sağlığı, eğitimi, güvenliği, beslenmesi, korunması, barınması ve istihdamının sağlanması yönünde aldığı kararlar ve sürdürdüğü uygulamalar bütününe sosyal politika adı verilir. Bu politikaları takip eden devletlere sosyal devlet denir ve verdikleri hizmetler de sosyal hizmetleri içerir.

Sanayileşmenin kötü yüzü olarak ortaya çıkan uzun çalışma saatleri, parçalanan aile yaşamı, bireylerin sosyal hayattan uzaklaşması ve yabancılaşmaya karşı devletin önlem alma gerekliliğine olan inanç, sosyal politika biliminin temellerinin Almanya’da atılması için uygun ortamı yaratmıştır.

Sanayi Devrimi’nin ortaya çıkardığı kötü çalışma koşullarına karşı ekonomik yönden bağımlı kesimleri sermayeye karşı korumak ve bu yolla toplumdaki sınıf çatışmalarını önleyerek toplumun ve devletin varlığını sürdürmesini sağlamaya yönelik uygulamalara dar anlamda sosyal politika denir. Bu politikalar da devletin varlığını sürdürmesini sağlar.

Sanayi Devrimi ile üretim sınırsız bir enerjiye kavuşmuş ve kitlesel tüketim için kitlesel üretim olarak ifade edilebilecek fordist üretim anlayışı egemen hale gelmiştir. Fordist üretim anlayışı ve Sanayi Devrimi, fabrika sistemini gerekli kılmaktaydı. Fabrika sisteminde işçiler bir araya gelmekte ve makinelerin belirleyici olduğu bir ritim ile çalışmak durumunda kalmaktaydı.

Sosyal politikaların finansmanındaki başlıca unsurlar devlet bütçesi ve bütçeye gelir olarak yazılan halktan toplanan vergiler, işçi ve işverenden alınan sigorta katkıları gibi bütün kalemler olarak ifade edilebilir.

Sosyal adalet toplumun değişik kesimlerinin yaşam düzeyi yönünden dengeli olmasını gözetleme işidir. Sosyal sorumluluk projesi kişi ve kurumların kendi çıkarları olduğu kadar toplumun genel çıkarlarını da gözetecek eylemlerde bulunmasıdır. Dar anlamda sosyal politikalar Sanayi Devrimi ile ortaya çıkan sosyal sorunları, emek sermaye kapsamında ortaya çıkan sorunları ve kapitalist sistemi temel alarak işçi ve işçi sorunlarını kapsar. Amacı sosyal adalet ve toplumların refahını sağlamak olan, kapsamı sosyal sorunlar ile paralellik gösteren, ekonomiye sosyal boyut katmak ve ekonominin işleyişindeki aksaklıkları düzeltici politikaların oluşmasını sağlayarak sosyal dengeyi gözetmek amacındaki hümaniter bilim dalına geniş anlamda sosyal politika adı verilir.

I. Dünya Savaşı,2. Dünya Savaşı ve 20. Yüzyılda gerçekleşmiştir. Küreselleşme kavramı ise 2. Dünya Savaşı sonrası yıllarda ortaya atılmıştır. 1789 yılında gerçekleşen Fransız İhtilali, Sanayi Devrimi(1750’lerde İngiltere’de ortaya çıkmıştır) ve sonrasında ortaya çıkan ekonomik ve toplumsal ilişkilerin gelişmesine neden olan fikirlerin ortaya çıkmasını sağlamış ve siyasal yapıları değiştirmiştir.

Bağımlı statüler altında çalışanlar sosyal politikanın kişi bakımından kapsamını oluşturan ilk gruptur. Bağımlı statüde çalışma kavramının içine yalnız işçiler değil sözleşmeli çalışanlar, kamu görevlileri, memurlar ve başka statüler altında bağımlı olarak çalışan kesimler girmektedir. Bağımlı çalışanların statülerindeki farklılıktan bağımsız olarak ortak yönleri, üretim araçlarına sahip olmamaları ve emeklerini bir işverenin emrine vererek ücret veya maaş olarak adlandırılan bir gelir elde etmeleridir.

Demokratik siyasal rejimlerin hüküm sürdüğü ülkelerde meslek kuruluşları, sivil toplum örgütleri, üniversiteler, sosyal örgütlenmeler ve sendikalar sosyal politikaların oluşturulma aşamasında önemli rol oynayan kurumlardır. Fakat sosyal politikaların uygulayıcısı ve denetleyicisi devlettir.

Sanayileşme süreci önce İngiltere’de başlamıştır. Doğru cevap A'dır.

Dar Anlamda Sosyal Politika, sanayi Devrimi’nin ortaya çıkardığı kötü çalışma koşullarına karşı ekonomik yönden bağımlı kesimleri sermayeye karşı korumak ve bu yolla toplumdaki sınıf çatışmalarını önleyerek toplumun ve devletin varlığını sürdürmesini sağlamaya yönelik uygulamalardır. Doğru yanıt D'dir.

Geniş Anlamda Sosyal Politika, amacı sosyal adalet ve toplumların refahını sağlamak olan, kapsamı sosyal sorunlar ile paralellik gösteren, ekonomiye sosyal boyut katmak ve ekonominin işleyişindeki aksaklıkları düzeltici politikaların oluşmasını sağlayarak sosyal dengeyi gözetmek amacındaki hümaniter bir bilim dalıdır. Mevcut ekonomik sistemi korumak dar anlamda sosyal politikanın bir unsurudur. Doğru cevap E’dir.

Bağımlı çalışanların statülerindeki farklılıktan bağımsız olarak ortak yönleri, üretim araçlarına sahip olmamaları ve emeklerini bir işverenin emrine vererek ücret veya maaş olarak adlandırılan bir gelir elde etmeleridir. Bu gelir bağımlı çalışanların çoğu kez tek geliridir. Bağımlı çalışanların genellikle ücret gelirlerinden başka bir gelir güvenceleri yoktur ve işverenin emrine verdikleri emek, sahip oldukları, piyasa içerisinde gelir getirebilecek tek üretim faktörleridir. Bağımlı çalışmanın hukuk sistemlerinde düzenlenen üç unsuru söz konusudur. Buna göre teknik bağımlılık, çalışanın işverene işin yapılması ve yürütülmesi, yöntemi ve koşulları bakımından bağlı olmasını ifade etmektedir. Hukuki bağımlılık, çalışanın işverenin emir ve otoritesine tabi olması, işin yürütülmesi ile ilgili olarak işverene denetim ve yaptırım anlamında bağlı olması anlamını taşımaktadır. Ekonomik bağımlılık ise yaptığı iş karşılığında düzenli ve sürekli bir gelir elde etmesini ve ekonomik yönden işverene bağımlı olmasını ifade etmektedir. Doğru cevap A’dır.

Sosyal devlet anlayışı II. Dünya Savaşı sonrası ortaya çıkmıştır. Doğru cevap D’dir.

Ekonomik yönden güçsüz kesimler, sosyal politikanın doğrudan ilgi alanındaki bir diğer kesimdir. Ekonomik yönden güçsüz kesimler toplumda yeterli, düzenli ve sürekli bir gelir güvencesinden yoksun kesimler olarak tanımlanabilir. İşsizler, sermayeleri olmayan ya da sınırlı olan küçük esnaflar, bir sanatı ve becerisi olmasına rağmen yeterli kaynağa sahip olmayan ve gerekli pazarlara ulaşamayan sanatkârlar, topraksız köylüler ve yeterli arazisi olmayan küçük çiftçiler ekonomik yönden güçsüz kesimler içerisinde yer almaktadırlar. Doğru cevap A'dır.

Sosyal politika kamuya ait politikalardır ve yürütücüsü devlettir. Doğru cevap C'dir.

Devamlılığı olmayan, acıma, merhamet, yardım ve dini duygularla yapılan uygulamalar, bireyleri başka bir bireyin insafına bırakmaktadır. Bu tip yardımlar, nasıl, ne zaman ve kimlere yapılacağına ilişkin kamusal bir çerçevenin bulunmaması nedeniyle sosyal politika tedbiri olarak değerlendirilemez. Bir uygulamanın sosyal politika tedbiri olarak değerlendirilmesi için düzenli, sürekli olması, bununla beraber, tesadüfî ve bir defalık olmaması gerekmektedir. Doğru cevap B’dir.

Ekonomik düzen, sosyal politikalara karakteristik kazandıran bir diğer unsurdur. Bir ekonominin en önemli başarı kriteri, gelir dağılımının düzenliliğidir. Dopru cevap C'dir.

Sosyal politikanın bilim dalı olarak diğer sosyal bilim dallarından temel farkı, sosyal refahı konu edinmesidir. Doğru cevap E'dir.

Belirlenen amaç veya hedeflere ulaşmaya yönelik karar ve eylemler bütününe politika denir.