SOSYAL POLİTİKA I

Fabrika sistemleri kitlesel üretim anlamına gelen fordist anlayışıyla çalışmaktadır ve bu anlayışın temelinde makinelerin belirlediği çalışma ritmi yatmaktadır.

Sosyal politika topluda adaleti, sınıflar arasındaki çekişmeyi önleme ve ekonomik düzenin işleyişini sağlayarak nihayetinde toplumda dengenin sağlanmasını hedefler. Çalışanlar arasında göreceli değil adil bir gelir dağılımı hedeflenir.

Geniş anlamda sosyal politikalar, sadece çalışma ilişkileri ile sınırlı değildir. Bunun yanında siyasetle ilişkisi oy hakkı ile sınırlı değil, daha geniş anlamda siyasetle iç içedir. E şıkkında yer alan ifade geniş anlamda sosyal politikayı tanımlar. Kapsamı iktisatla sınırlı değildir.

Şıklarda verilen olay çiftlerinden A seçeneğinde yer alan Fransız İhtilali ve Sanayi Devrimi sosyal politikanın çıkmasına ortam hazırlamıştır. Sanayi Devrimi ile ortaya çıkan sınıfsal farklılıklar Fransız İhtilaline yol açmıştır ve sınıflar arası çatışmalar siyaseti etkilemiş ve sosyal politikaların izlenmesini zorunlu kılmıştır.

B şıkkında yer alan sanayileşme, 19. Yüzyılda yaşanan değişimlerin kaynağı olmuştur. Sanayileşme ile beraber gelen sosyal hayattaki değişiklikler ve ekonomik işleyiş, yaşanan değişimin kaynağıdır.

Çalışma ilişkileri Sanayi Devriminden önce geleneksel mekanizmalarla düzenlenebiliyordu. Sanayi Devrimi beraberinde getirdiği karmaşık iş ilişkileri ile çağdaş mekanizmaların işe koşulmasını gerektiriyordu. B şıkkında yer alan çağdaş mekanizmalara duyulan ihtiyaç sosyal politikaların bilim olarak ortaya çıkmasını engellememiş, aksine bu süreci hızlandırmıştır.

B, C, D ve E seçeneklerinde yer alan çocuklar, yaşlılar, özürlüler ve eski hükümlüler özel olarak korunması gereken kesimle arasında yer alır. Dolayısıyla doğru cevap A seçeneğinde yer alan topraksız köylülerdir. Toprak sahibi olmak ekonomik olarak güçlü olmak anlamına gelmektedir.

Sosyal politikanın ilk konuları çalışma ilişkilerinde işçilerin korunması teması etrafında şekillenmiştir. Bu bağlamda en elzem olarak A, B, C ve D şıklarında yer alan konular ele alınmış; E şıkkında yer alan istihdam edilme konusu ise tarihsel gelişim sürecinde sonradan yer bulmuştur.

Sorunun doğru cevabı B şıkkında yer alan devlettir. Diğer seçeneklerde yer alan kurumlar sosyal politikaların oluşturulma aşamasında katkı sağlarlar fakat denetleme hakkına sahip değildirler.

Politika, belirlenen amaç veya hedeflere ulaşmaya yönelik karar ve eylemler bütünüdür.

Bir ülkede devletin ülke insanının mutluluğu ve refahı hedefine yönelik olarak ülke insanının sağlığı, eğitimi, güvenliği, beslenmesi, korunması, barınması ve istihdamının sağlanması yönünde aldığı kararlar ve sürdürdüğü uygulamalar bütününe sosyal politika adı verilir.

Sanayileşmenin kötü yüzü olarak ortaya çıkan uzun çalışma saatleri, parçalanan aile yaşamı, bireylerin sosyal hayattan uzaklaşması ve yabancılaşmaya karşı devletin önlem alma gerekliliğine olan inanç, sosyal politika biliminin temellerinin Almanya’da atılması için uygun ortamı yaratmıştır.

Sanayi Devrimi’nin ortaya çıkardığı kötü çalışma koşullarına karşı ekonomik yönden bağımlı kesimleri sermayeye karşı korumak ve bu yolla toplumdaki sınıf çatışmalarını önleyerek toplumun ve devletin varlığını sürdürmesini sağlamaya yönelik uygulamalara dar anlamda sosyal politika denir.

Sanayi Devrimi ile üretim sınırsız bir enerjiye kavuşmuş ve kitlesel tüketim için kitlesel üretim olarak ifade edilebilecek fordist üretim anlayışı egemen hale gelmiştir. Fordist üretim anlayışı ve Sanayi Devrimi, fabrika sistemini gerekli kılmaktaydı. Fabrika sisteminde işçiler bir araya gelmekte ve makinelerin belirleyici olduğu bir ritim ile çalışmak durumunda kalmaktaydı.

Yazıda anlatıma yön veren dört amaç yazma süreçlerinde dört anlatım biçimini meydana getirir. Bunlar da sırasıyla açıklama, tartışma, betimleme ve öykülemedir. Tartışma, okuyucunun bir konuya ilişkin kanı, düşünüş ve davranışını etkilemeyi, değiştirmeyi amaçlar.

Amacı sosyal adalet ve toplumların refahını sağlamak olan, kapsamı sosyal sorunlar ile paralellik gösteren, ekonomiye sosyal boyut katmak ve ekonominin işleyişindeki aksaklıkları düzeltici politikaların oluşmasını sağlayarak sosyal dengeyi gözetmek amacındaki hümaniter bilim dalına geniş anlamda sosyal politika adı verilir.

Fransız İhtilali, Sanayi Devrimi ve sonrasında ortaya çıkan ekonomik ve toplumsal ilişkilerin gelişmesine neden olan fikirlerin ortaya çıkmasını sağlamış ve siyasal yapıları değiştirmiştir.

Bağımlı statüler altında çalışanlar sosyal politikanın kişi bakımından kapsamını oluşturan ilk gruptur. Bağımlı statüde çalışma kavramının içine yalnız işçiler değil sözleşmeli çalışanlar, kamu görevlileri, memurlar ve başka statüler altında bağımlı olarak çalışan kesimler girmektedir. Bağımlı çalışanların statülerindeki farklılıktan bağımsız olarak ortak yönleri, üretim araçlarına sahip olmamaları ve emeklerini bir işverenin emrine vererek ücret veya maaş olarak adlandırılan bir gelir elde etmeleridir.

Demokratik siyasal rejimlerin hüküm sürdüğü ülkelerde meslek kuruluşları, sivil toplum örgütleri, üniversiteler, sosyal örgütlenmeler ve sendikalar sosyal politikaların oluşturulma aşamasında önemli rol oynayan kurumlardır. Fakat sosyal politikaların uygulayıcısı ve denetleyicisi devlettir.

Sanayileşme beraberinde iş imkânları ile birlikte aşırı çalışmaya bağlı olarak sosyal hayat ve aile hayatında olumsuzluklar getirmiştir. Bütün bu olumsuz koşulların sonucunda da sosyal politika alanında gelişmeler zorunlu hale gelmiştir.