SOSYAL POLİTİKA I

Sosyal politika biliminin temellerinin Almanya’da atılması, Sanayi Devrimi’nin İngiltere’de başlamış olduğu ve sosyal politika ile sanayileşme arasında direkt bir ilişki bulunduğu düşünüldüğünde, üstünde durulması gereken bir konudur. Sanayileşmenin önce İngiltere’de başlaması ve İngiltere ile Amerika Birleşik Devletlerinin birinci kuşak sanayileşmiş ülkeler olduğu göz önünde bulundurulursa Almanya, ikinci kuşak sanayileşen ülkeler arasındadır ve devlet eliyle sanayileşmenin yaşandığı bir ülke olarak görülmektedir. Doğru cevap C'dir.

Geniş Anlamda Sosyal Politika

Dar anlamda sosyal politika;

Sanayi Devrimi ile ortaya çıkan çalışma ilişkilerini merkeze alır.

Çalışma hayatındaki sorunları iki sınıf (emek -sermaye) bağlamında değerlendirir.

Sadece çalışma ilişkilerinden doğan sorunları, temeline işçi statüsü altında çalışanları oturtarak konu alır.

İktisadi sistemi kapitalist sistem olarak kabul eder ve bunun sürdürülmesi için düzenlemelerin üretilmesini hedefler.

Siyasal düzenle ilişkisi genel oy hakkı ile sınırlıdır.

Diğer seçenekler geniş anlamda sosyal politika ile ilgili bilgileri ifade etmektedir.

Geniş anlamda sosyal politika ;

Sanayi Devrimi’nden çok eski tarihlerdeki sosyal sorunlardan, sanayi sonrası toplumun sosyal sorunlarına kadar geniş bir çerçeveye sahiptir.

Sosyal sorunlara ve çalışma yaşamındaki ilişkilere sınıf perspektifinden daha geniş bir perspektif ile yaklaşır.

Sosyal hayatın bütün yönlerini inceleyerek sosyal sorunların tümünü konu alır. Çalışma ilişkilerindeki kapsamı işçiler değil, tüm bağımlı çalışanlardır.

İktisadi sistemi merkeze alarak incelemelerini yapmaz. Ekonomi politikalarının sadece liberal politikalardan ibaret olduğunu varsaymaz.

Siyasal düzenin önemli bir parçası haline gelecek aktörlerin oluşturulmasına katkıda bulunur.

Diğer seçenekler ise dar anlamda sosyal politika kavramı içine girmektedir.

Sosyal politikanın ortaya çıkışını hazırlayan koşullar temelde iki tarihsel gerçeğe dayanmakla beraber tarihin akışı içinde birçok olayla ilişkilendirilebilir. Sosyal politikanın ortaya çıkışına yol açan ilk olay Fransız İhtilali ve ihtilal sonrası ortaya çıkan düşünce ortamıyken diğeri Sanayi Devrimi’dir.

Kişi bakımından sosyal politikanın kapsamı dikkate alındığında üç gruptan söz edilebilir. Bunlardan ilki Bağımlı Statüler Altında Çalışanlar'dır.  Bağımlı statüler altında çalışanlar sosyal politikanın kişi bakımından kapsamını oluşturan ilk gruptur. Bağımlı statüde çalışma kavramının içine yalnız işçiler değil sözleşmeli çalışanlar, kamu görevlileri, memurlar ve başka statüler altında bağımlı olarak çalışan kesimler girmektedir.

Ekonomik yönden güçsüz kesimler, sosyal politikanın doğrudan ilgi alanındaki bir diğer kesimdir. İşsizler, sermayeleri olmayan ya da sınırlı olan küçük esnaflar, bir sanatı ve becerisi olmasına rağmen yeterli kaynağa sahip olmayan ve gerekli pazarlara ulaşamayan sanatkârlar, topraksız köylüler ve yeterli arazisi olmayan küçük çiftçiler ekonomik yönden güçsüz kesimler içerisinde yer almaktadırlar.

Kişi bakımından kapsam söz konusu olduğunda son grup Özel Olarak Korunması Gereken Kesimler'dir. Göçmenler bu kategoride değerlendirilmektedir.

Sosyal politikanın özel hedefleri, sosyal politikanın konuları ile paralellik göstermekteyken, sosyal politikanın genel hedefi daha önce de ifade edildiği üzere refahın artırılması, refahın toplumsallaşması ve refaha erişimde hiçbir ayrımcılığın olmaması ile sosyal adalet, sosyal barış ve sosyal refahın sağlanıp geliştirilmesi ve sosyal adalet, sosyal barış ve sosyal refahı bozacak tüm düzenlemeleri önleyici uygulamaların oluşturulmasıdır.

Sosyal adalet, bütün insanların bağımlı olmadan yaşamlarını sürdürebilmesi, kendilerini geliştirebilmesi ve sosyal hizmetlere ulaşmasında eşit fırsatlara sahip olabilmesi olarak tanımlanabilir.

Sosyal barış, toplumu oluşturan unsurları ayrıştırmak yerine, birleştirmek olarak ifade edilebilir.

Sosyal refah, ekonomik sistemin sonuçlarının eşitlenme çabası olarak ifade edilebileceği gibi, toplum kesimlerinin sosyal haklarının eşitliği doğrultusunda tüm sosyal hakların yükseltilmesi olarak da ifade edilebilir.

Uyum sağlamış insanların üstünlük çabası, toplumsal çıkarlar yönündedir. Kişisel çıkarlarından ziyade toplumun ortak yararı için çaba harcayan bu kişilerin sosyal ilgisi gelişmiştir. Uyum sağlayamamış insanlar ise bencil ve kişisel zafer kazanmaya yönelik çaba harcar.

Sosyal kaygı bir ruh sağlığı problemidir.

Sosyal adalet, bütün insanların bağımlı olmadan yaşamlarını sürdürebilmesi, kendilerini geliştirebilmesi ve sosyal hizmetlere ulaşmasında eşit fırsatlara sahip olabilmesi olarak tanımlanabilir.

Sosyal barış, toplumu oluşturan unsurları ayrıştırmak yerine, birleştirmek olarak ifade edilebilir.

Sosyal refah, ekonomik sistemin sonuçlarının eşitlenme çabası olarak ifade edilebileceği gibi, toplum kesimlerinin sosyal haklarının eşitliği doğrultusunda tüm sosyal hakların yükseltilmesi olarak da ifade edilebilir.

Uyum sağlamış insanların üstünlük çabası, toplumsal çıkarlar yönündedir. Kişisel çıkarlarından ziyade toplumun ortak yararı için çaba harcayan bu kişilerin sosyal ilgisi gelişmiştir. Uyum sağlayamamış insanlar ise bencil ve kişisel zafer kazanmaya yönelik çaba harcar.

Sosyal kaygı bir ruh sağlığı problemidir.

Sosyal adalet, bütün insanların bağımlı olmadan yaşamlarını sürdürebilmesi, kendilerini geliştirebilmesi ve sosyal hizmetlere ulaşmasında eşit fırsatlara sahip olabilmesi olarak tanımlanabilir.

Sosyal barış, toplumu oluşturan unsurları ayrıştırmak yerine, birleştirmek olarak ifade edilebilir.

Sosyal refah, ekonomik sistemin sonuçlarının eşitlenme çabası olarak ifade edilebileceği gibi, toplum kesimlerinin sosyal haklarının eşitliği doğrultusunda tüm sosyal hakların yükseltilmesi olarak da ifade edilebilir.

Uyum sağlamış insanların üstünlük çabası, toplumsal çıkarlar yönündedir. Kişisel çıkarlarından ziyade toplumun ortak yararı için çaba harcayan bu kişilerin sosyal ilgisi gelişmiştir. Uyum sağlayamamış insanlar ise bencil ve kişisel zafer kazanmaya yönelik çaba harcar.

Sosyal kaygı bir ruh sağlığı problemidir.

Toplumsal hayatta bazı kesimler özel olarak korunmaya muhtaçtırlar. Bu kesimlerin toplum içerisinde var olmaları ve toplumla bütünleşmeleri kolay olmamaktadır. Bu nedenle bu kesimlere ilişkin sosyal politikalar üretilmek durumunda kalınmaktadır. Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, eski hükümlüler, gençler, kadınlar, göçmenler ve tüketiciler olarak toplumun tamamı bu grupta yer almaktadır.

Devlet bütçesinin en önemli gelir kaynağı, halktan toplanan vergilerdir. Vergiler, harcama üzerinden veya gelir üzerinden alınabildiği gibi servet üzerinden de alınabilmektedir. Bu çerçevede ülke insanının geliri veya serveti oranında, ülkedeki sosyal politikaları finanse ettiği söylenebilir. Buna ek olarak, işçi ve işverenlerden alınan sigorta primleri ile bizzat devletin sigorta fonlarına yaptığı katkı, sosyal politikanın finansman kaynaklarındandır. Yerel yönetimlerin bütçeleri, parasal nitelikli yaptırımlar, belirli amaca yönelik düzenlenmiş tüm vergiler, harçlar, şans oyunlarının gelirlerinden özel olarak ayrılan paylar, bağışlar ve uluslararası kuruluşlardan alınan yardımlar sosyal politikanın finansman kaynaklarıdırlar.

Sosyal politika kavramı ilk kez 19. yüzyılın ilk yarısında Wilhelm Heinrich Riehl tarafından kullanılmıştır. Sosyal politika bilim dalının teorisinin ise yine Alman bir bilim adamı olan Otto Von Zwideneck Südenhorst tarafından ortaya atıldığı kabul edilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Özel Olarak Korunması Gereken Kesimler;
Toplumsal hayatta bazı kesimler özel olarak korunmaya muhtaçtırlar. Bu kesimlerin toplum içerisinde var olmaları ve toplumla bütünleşmeleri kolay olmamaktadır. Bu nedenle bu kesimlere ilişkin sosyal politikalar üretilmek durumunda kalınmaktadır. Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, eski hükümlüler, gençler, kadınlar, göçmenler ve tüketiciler olarak toplumun tamamı bu grupta yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Günümüzün sosyal politikasının ilgilendiği konular ise işsizlik, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, düzgün iş, yoksulluk, yoksunluk, göç, sosyal dışlanma, çevre sorunları, konut sorunu, ayrımcılık, çocuklar ve yaşlıların bakımı, kadınlara karşı ayrımcılığın her türünün önlenmesi, çok uluslu şirketler, gelir dağılımındaki adaletsizlikler, ırkçılık ve tüm bu riskleri önleyecek bir sistemin kurulabilmesidir. Doğru cevap A'dır.

Demokratik siyasal rejimlerin hüküm sürdüğü ülkelerde meslek kuruluşları, sivil toplum örgütleri, üniversiteler, sosyal örgütlenmeler ve sendikalar sosyal politikaların oluşturulma aşamasında önemli rol oynayan kurumlardır. Doğru cevap E'dir.

Ülkelerin ekonomik ve sosyal yapılarındaki farklılıklar, benimsediği yönetim biçimi, hâkim olan ekonomi anlayışı, demografik özellikler, aile yapısı, gelenekler ve kültürel yapı sosyal politikaların belirlenmesinde ülkelere has özelliklerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Bu anlamda sosyal politikaların ulusal niteliğinden bahsetmek mümkündür. Doğru cevap B'dir.

Sosyal politikanın geniş anlamdaki tanımından hareketle, sosyal politikanın ilk hedefi, refah seviyesinin yükseltilmesi, sosyal sorunların en aza indirgenmesi ve nihayet sosyal
sorunları ortaya çıkaracak mekanizmaların ortadan kaldırılmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Sosyal politikaların ulusal niteliğini etkileyen belki de en önemli unsur, ülkelerin sosyo - kültürel özellikleridir. Gelenek ve görenekler, kültürel tutumlar ve ahlaki değerler sosyal politikanın ulusal niteliğini belirler. Örneğin Türkiye’de sosyal güvenlik sisteminin esası aileye dayanmaktadır. Aile dayanışması ve aile desteği, çalışmak ve prim ödemek üstünden şekillenen sosyal güvenlik sisteminin uzun süreli işsizlik dönemlerinde çökmesi sonucu oluşabilecek temel ihtiyaçları karşılayan en önemli unsurdur. Doğru cevap D'dir.

Sosyal adalet: Sosyal adalet, toplumdaki bireylerin sosyal haklara erişimindeki eşitliği
şeklinde ifade edilmektedir.