SOSYAL POLİTİKA I - Deneme Sınavı - 19

Kliantalizm: Politika uygulayıcılarının kamu kaynaklarını, toplumun bütününü gözetmek yerine, belirli toplumsal kesimlerin ya da kendilerine oy veren ya da oy verme potansiyeli bulunan seçmen kitlelerinin kayrılması doğrultusunda kullanılmalarını ifade etmektedir.

Yoksullukla mücadelede kapsamında daha ziyade, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde uygulanan mikro kredi, özellikle uygulandığı ilk dönemlerde yoğun ilgi çekmiştir. Mikro kredi, resmi finans kuruluşlarına erişim olanağı bulunmayan yoksul kesimlerin üretimde bulunmalarına çok küçük işletmelerini büyütmelerine, tüketimlerini istikrarlı bir şekilde sürdürmelerini olanak tanımak amacıyla oldukça küçük meblağlarda sağlanan kredidir. Piyasa koşullarında faaliyet gösteren bankaların aksine, mikrokredi kuruluşları müşterilerinden teminat istememektedir. Mikro kredi uygulaması ilk defa Bangaldeş’te 1976 yılında Prof. Dr. Muhammed Yunus tarafından başlatılmıştır.

Kapasite/yapabilirlik yaklaşımı Amartya Sen’e aittir. Temel kapasiteden yoksunluk, erken ölümlerde, yetersiz beslenmede, süreğen hastalıklarda, okur-yazarlık oranının düşüklüğünde ve diğer olumsuz yaşam standartlarında yansıma bulabilmektedir. Kuşkusuz bu tür yoksulluklar, en temel insan hakkı olan yaşam hakkını tehdit etmektedir.

Kurtuluş Savaşı döneminin bir diğer önemli gelişmesi de Şubat 1923’de İzmir’de toplanan Türkiye İktisat Kongresi’dir. İktisadi gelişmenin yollarının arandığı ve tüm kesimlerin temsilcilerinin davet edildiği kongrede işçi işveren ilişkilerinin çözüm bekleyen sorunları da değerlendirme konusu yapılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Sosyal politika biliminin temellerinin Almanya’da atılması, Sanayi Devrimi’nin İngiltere’de başlamış olduğu ve sosyal politika ile sanayileşme arasında direkt bir ilişki bulunduğu düşünüldüğünde, üstünde durulması gereken bir konudur. Sanayileşmenin önce İngiltere’de başlaması ve İngiltere ile Amerika Birleşik Devletlerinin birinci kuşak sanayileşmiş ülkeler olduğu göz önünde bulundurulursa Almanya, ikinci kuşak sanayileşen ülkeler arasındadır ve devlet eliyle sanayileşmenin yaşandığı bir ülke olarak görülmektedir. Doğru cevap C'dir.

İlk girişimler bireysel düzeyde kalmış ve sonuçları başarısız olmuştur. Ancak, İngiltere’de Robert Owen’ın 1830-1840 yılları arasında, Fransa’da Daniel Le Grand’ın 1840-1855 yılları arasında, İngiltere, Almanya, Fransa ve Rusya hükûmetlerine başvurarak çocuk işgücünün kullanımının sınırlandırılması ve haftada bir gün tatil hakkının tanınması yönündeki çabaları önemli çalışmalardır. Bu hareketler öncü hareketler olmak açısından önemlidir. Ancak, ilk resmi girişimleri 1881 yılında başlatan ülke İsviçre’dir. Doğru cevap D'dir.

1919 yılında imzalanan Versay Barış Antlaşması sonrasında kurulan Milletler Cemiyeti ve Uluslararası Çalışma Örgütünün kuruluşunda, siyasal barışın tek başına yeterli olmayacağı ve bunun sosyal barış ile desteklenmesi gerektiğine işaret edilmektedir. Milletler Cemiyetinin amacı olan “evrensel barış”ın ancak sosyal adalet ile mümkün olabileceğine Antlaşma’nın ön sözünde yer verilmesi, başlangıçtaki rekabetin eşitlenmesi düşüncesinden ne kadar uzaklaşıldığını göstermek bakımından önemlidir. Doğru cevap C'dir.

Uluslararası sendikal organizasyonlar anlamında ilk somut adım, 1864 yılında Alman, İngiliz, Fransız ve Polonyalı işçi hareketlerinin liderlerinin öncülüğünde kurulan Uluslararası İşçi Derneği ile olmuştur. Uluslararası İşçi Derneği, 28 Eylül 1864’de I. Enternasyoneli, 1889’da ise II. Enternasyoneli oluşturmuştur. Bu tarihten sonra çok sayıda toplantı yapılmış ve nihayet 1913 yılında Uluslararası İşçi Sendikaları Federasyonu kurulmuştur. Bunları, 1920 yılında Hristiyan İşçi Sendikaları Federasyonu ve 1921 yılında Kızıl Sendikalar Enternasyonelinin kurulması izlemiştir. Ayrıca, aynı yıllarda değişik iş kollarında federasyonlar ve Meslek Sekreterlikleri kurulmuştur. Doğru cevap A'dır.

Sosyal politikanın uluslararası araçları içerisinde en önemlisi olan Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), sosyal adaleti sağlamak ve dünyada kalıcı bir barışı gerçekleştirmek amacıyla, 28 Haziran 1919 yılında imzalanan ve I. Dünya Savaşı’nı sona erdiren Versay Barış Antlaşması’na dayanılarak Milletler Cemiyeti ile birlikte kurulmuştur. Milletler Cemiyeti ve ILO’nun kuruluşu, dünya barışının kurulmasına, siyasal barışın yetmeyeceğini, bunun mutlaka sosyal barış ile desteklenmesi gerektiğini göstermek bakımından önemlidir. Doğru cevap A'dır.

1944 yılında toplanan Uluslararası Çalışma Konferansı’nda ka- bul edilen ve ILO Anayasası’na eklenen 10 Mayıs 1944 tarihli “Filadelfiya Bildirisi” ile ILO’nun amaçları ve çalışma konuları yeniden ve daha güçlü biçimde belirlenmiştir. Bu Bildirge, emeğin ticari bir mal olmadığına vurgu yapmaktadır. Dernek kurma ve ifade özgürlüğünün ilerlemenin vazgeçilmez bir şartı olduğuna işaret etmektedir. Yoksulluğun herkesin refahını tehdit eden bir tehlike olduğunu belirtmekte ve ihtiyaca karşı mücadelenin, her ulusun kendi ülkesi içerisinde, kamu yararının sağlanması amacıyla işçi, işveren ve hükûmet temsilcilerinin eşit temsili ve katılımıyla birlikte verilmesi gerektiğini kararlaştırmaktadır. Bu özellikleri ile Filadelfiya Bildirgesi uluslararası sosyal politika açısından özel bir önem taşımaktadır. Doğru cevap B'dir.

Uluslararası Çalışma Örgütü'ne üye 186 ülke bulunmaktadır. Birleşmiş Milletler Teşkilatına üye olan ülkeler, Uluslararası Çalışma Örgütü Ana Sözleşmesi’nden doğan yükümlülükleri kabul ettiklerini bildirmeleri halinde üye olabilmektedirler. BM’ye üye olmayan bir ülke ise ancak Uluslararası Çalışma Örgütü Genel Konferansı kararıyla üyeliğe alınmaktadır. Üyelikten çekilme ise Uluslararası Çalışma Örgütü Genel Müdürü’ne yapılacak bir bildirimle mümkün olabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Uluslararası Çalışma Konferansı örgütün en üst karar organıdır. Çalışma yaşamıyla ilgili güncel sorunların tartışıldığı, sözleşme ve tavsiye kararlarının alındığı, uluslararası çalışma standartlarının tespit edildiği ve üye ülkelerde uygulanmasının denetlendiği, üye ülkelerin katkılarıyla finanse edilen Uluslararası Çalışma Örgütü'nün bütçesinin kabul edildiği, faaliyet programının belirlendiği ve her üç yılda bir Yönetim Kurulu üyelerinin seçildiği yer Uluslararası Çalışma Konferansıdır. Doğru cevap A'dır.

Çalışma Bürosu, Uluslararası Çalışma Örgütünün daimi sekreteryasını oluşturur. Yönetim Kurulu ve beş yılda bir seçilen Genel Müdür yönetiminde hazırladığı tüm faaliyetlerin merkezidir. Büro Cenevre’deki merkezinde 110’un üzerindeki ulustan yaklaşık 1900 görevliyi istihdam etmektedir ve dünyada 40 alan ve bölge ofisi bulunmaktadır. Doğru cevap C'dir.

100 Sayılı Eşit Ücret Sözleşmesi erkek ve kadınların eşit işlerde eşit ücret ve sosyal haklara sahip olmalarını öngörmektedir. Ücret gibi çalışma barışını yakından ilgilendiren ve çalışma hayatının en önemli konularından birisi ile ilgili olarak yapılan bu sözleşme, ücrette ayırımcılık yapılamayacağını, özellikle cinsiyet farklılığına bağlı olarak ücretlerin farklılaştırılamayacağını karara bağlamaktadır. Doğru cevap D'dir.

Avrupa devletlerinden Belçika, Federal Almanya, Lüksemburg, Fransa, İtalya ve Hollanda II. Dünya Savaşı’ndan yıkımla çıkan Avrupa’yı yeniden inşa edebilmek ve siyasal barış yanında kalıcı bir sosyal barışı da gerçek- leştirebilmek için, önce 1951 yılında Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’nu daha sonra da 1957 yılında Roma Antlaşması’nı imzalayarak Avrupa Ekonomik Top- luluğu (AET)’nu kurmuştur. Doğru cevap E'dir.

Objektif yoksulluk, alınması gereken günlük kalori miktarı ya da yapılan tüketim
harcamaları gibi tespit edilebilir ve doğruluğu kanıtlanabilir bir standardın ya da
standartlar setinin aşağısında kalma durumudur.

Göreli yoksulluk kavramında ise, insanın toplumsal bir varlık olmasından hareket edilmektedir. Buna göre, göreli yoksulluk, kişilerin ya da hanehalklarının sahip oldukları gelir düzeyinin, içinde yaşadıkları toplumdaki ortalama gelir düzeyinin belirli bir yüzdesi ile karşılaştırılması esasına dayanan ve karşılaştırılan gelir düzeyinin gerisinde kalma durumu ile açıklanan bir kavramdır

Kafa Sayısı Endeksi yoksulluğun ölçülmesinde yaygın kullanılan yöntemlerden
biridir. Kafa Sayısı Endeksi, aşağıdaki şekilde formüle edilmektedir:
H: q/n
Burada;
H: Kafa Sayısı Endeksi’ni
q: Yoksul sayısını 

n: Toplam nüfusu göstermektedir. Kafa Sayısı Endeksi, toplam nüfus içindeki yoksulların oranının belirlenmesine dayalı bir ölçüm yöntemidir. Bu formüle göre yanıt A seçeneğidir.

Nüfus baskısı, aile yapısındaki değişimler ve göç gibi demografik etmenler de yoksulluğun önemli nedenleri arasında yer almaktadır.

Bir ekonomide belirli bir dönemde (genellikle bir yıl) üretilen gelirin çeşitli nüfus grupları arasındaki dağılımına ilişkin eşitsizlik düzeyini ifade etmektedir. Gelir dağılımı eşitsizliğinin ölçülmesinde yaygın olarak kullanılan yöntem Gini Katsayısı’dır. 0 ile 1 arasında değişen katsayının 0’a yaklaşması gelir dağılımı eşitsizliğinin azaldığını, 1’e yaklaşması ise eşitsizlik düzeyinin arttığını göstermektedir.