SOSYAL MEDYAYA GİRİŞ

Kişilik haklarına saldırılan kişinin rızası, üstün nitelikte özel veya kamusal yarar ya da kanunun verdiği bir yetkinin kullanılması, kişilik haklarına yapılan saldırılarda hukuka aykırılığı ortadan kaldırır.

Türk Medeni Kanunu’nun 25. maddesinde kişilik haklarının korunmasına ilişkin davalar düzenlenmiştir.

Yukarıda verilenlerin hepsi kişilik haklarına saldırının öncesinde, saldırı esnasında veya saldırı sona erdikten sonra da açılabilmektedir.

Türk Borçlar Kanunu’nda yer alan korunma yolları; haksız fiilden kaynaklı tazminat davası, haksız rekabetten kaynaklı tazminat davası ve kişilik haklarının zedelenmesi sebebiyle manevi tazminat olarak ifade edilmektedir.

Kişilik hakları; para ile ölçülemeyen, devredilemeyen kural olarak mirasçılara geçmeyen haklardır. Kişilik hakkına sahip olma açısından insanlar arasında bir fark yoktur. Başka bir ifade ile her insan kişilik hakkına sahiptir. Tüzel kişiler de insanlara özgü olan dışında kişilik haklarına sahiptir. Kişilik hakkı, kişiliğin başlaması ile ortaya çıkan haklardır. Gerçek kişilerde, yani insanlarda sağ ve tam doğumla başlar. Tüzel kişilerde ise, tüzel kişinin kurulması ile başlar. Kişilik hakkına sahip olmak için, kişiliğin başlamasından başka şart aranmaz. Kişiliğin sona ermesi ile de kişilik hakkı kendiliğinden sona erer.  Kişilik hakları şahıs varlığı haklarındandır. Kişilik haklarının hiçbir ekonomik değeri yoktur. Başka bir ifade ile parasal değeri olan haklar değildir. Kişilik haklarının ihlal edilmesi hâlinde, maddi veya manevi tazminat talep edilmesi, kişilik hakkının ekonomik bir değeri olduğu anlamına gelmez. Doğru cevap D'dir.

Kişilik hakkının korunmasına ilişkin hükümlerde, kişilik hakkının konusunu oluşturan unsurlar belirtilmemiştir. Kişilik hakkını oluşturan değerlerin tek tek sayılması zaten mümkün değildir. Korunması gereken ve kişiyi kişi yapan bütün değerler kişilik hakkının konusunu oluşturur. Kişinin hayatı, sağlığı, adı, şeref ve haysiyeti, vücut tamlığı, özgürlüğü, resmi ve sesi kişilik hakkının konusu oluşturabilir. Mülkiyet hakkı ise ayni bir hak olup kişilik hakkı değildir. Doğru cevap E'dir.

Kişinin hak ehliyeti ve fiil ehliyeti olmak üzere iki ehliyeti vardır. Hak ehliyeti haklara ve borçlara sahip olabilme ehliyetidir. Hak ehliyetine sahip olmak için kişi olmak yeterlidir. Gerçek kişilerde hak ehliyetinin kazanılması için sağ ve tam doğmak yeterlidir. Hak ehliyetinden tamamen vazgeçmek, hak ehliyetini genel ahlaka aykırı olarak sınırlandırmak mümkün değildir. Fiil ehliyeti, bir kişinin kendi fiil ve iradesiyle lehine haklar ve aleyhine borçlar yaratabilme ehliyetidir. Fiil ehliyeti, hak ehliyetinde olduğu gibi sağ ve tam doğumla kazanılmaz. Fiil ehliyetine sahip olabilmek için ayırt etme gücüne sahip olmak, ergin olmak ve kısıtlı olmamak gibi şartlar aranır. Fiil ehliyetine kişilik haklarını konusu kapsamında olduğundan kişiyi ehliyetsiz konuma sokacak, hukuka aykırı sınırlandırmalar, kişilik hakkının ihlali teşkil edecektir. Doğru cevap B'dir.

Kişilik haklarına saldırılan kişinin rızası, üstün nitelikte özel veya kamusal yarar ya da kanunun verdiği bir yetkinin kullanılması, kişilik haklarına yapılan saldırılarda hukuka aykırılığı ortadan kaldırır. Doğru cevap A'dır. 

Kişilik hakları bir kişinin, kendi kişiliği üzerinde sahip olduğu yaşama hakkı, vücut bütünlüğü, resim ve ad, şeref ve haysiyet, özgürlükler, sırlar ve özel hayat gibi manevi değerlerdir.

Kişiler, hukuken kişi sıfatını kazandıkları andan itibaren kişilik haklarını kendiliğinden kazanırlar.

Günümüzde özellikle sosyal medya aracılığı ile yapılan ihlaller, sosyal medya kullanımının çok fazla yaygınlaşmasından dolayı, epeyce artmıştır. Sosyal medyanın herkese açık olması, ulaşılabilmenin kolay olması ve masrafsız olmasından dolayı kişilik hakkı ihlalleri diğer iletişim araçlarına göre daha fazla olmaktadır.

Gerçek kişilerde, yani insanlarda sağ ve tam doğumla başlar. Tüzel kişilerde ise, tüzel kişinin kurulması ile başlar.

Kişilik hakkında tamamen vazgeçilmesi, hukuka ve genel ahlaka aykırı olarak sınırlandırılması mümkün değildir.

Türk Medeni Kanunu’nun 25. maddesinde kişilik haklarının korunmasına ilişkin davalar düzenlenmiştir.

Önleme davası: Kişilik haklarına henüz saldırının başlamadığı, ancak ciddi bir saldırı tehlikesi olduğu hâllerde, saldırının önlenmesi için açılan davadır.