Ünite 4: Sosyal Medyada Dijital Pazarlama

WEB Teknolojileri

Teknolojik gelişmelerden ilk olarak etkilenen yerlerin başında gelen internet ilk olarak dizayn edildiği şekliyle kalmayıp sürekli olarak bir gelişim ve değişim sürecini takip etmiştir. Gün geçtikçe hayatın her alanına daha fazla nüfuz eden internet aracılığıyla sosyal medya ve dijital pazarlamayı da evrimleştirmiştir.

WEB 1.0

Web 1.0 olarak adlandırılan, internetin günlük hayatta kullanılmasıyla oluşan ilk alt yapıyı ifade etmektedir. Günümüzde alışkın olduğumuz interaksiyona dayalı iki yönlü iletişimden uzak olan web 1.0 etkileşim ve interaksiyon gibi özellikleri içermemektedir. Bu bağlamda gelişen ürün merkezli pazarlama anlayışı ürünü ve hizmeti temele alırken müşteri ve tüketiciyi pasif durumda bırakmıştır. Kontrolün markada olduğu bu sistemde içerik marka çalışanları tarafından yaratılırken kullanıcıya tüketiciye istenildiği yerde ve istenilen ölçüde iletilmekteydi. Dolayısıyla kişiselleştirme, müşteri odaklı bir strateji güdülmesi mümkün olmayarak daha ziyade geniş kitlelere tanıtım yapılarak farkındalık oluşturulmuştur.

WEB 2.0

Web 2.0 ile sağlanan altyapının geliştirilmesi ve sosyal ağ özelliği taşımasıyla müşteri sadece tüketen kişi olan pasif konumdan çıkarak üreten, içeriğe müdahale edebilen, karşılıklı interaksiyon sergileyebilen aktif konuma getirerek süreçlerdeki etkisini arttırmıştır. Web 2.0 ile hayatımıza giren Facebook, Twitter, İnstagram, Youtube gibi sosyal medya araçları müşterinin yorumlarını paylaşmasına, geri bildirim verebilmesine, daha fazla kullanıcı tarafından üretilen içeriğe ulaşabilmesine olanak sağlamıştır.

WEB 3.0

Web 2.0 ile insana geçen kontrolün insan elinden çıkarak yazılımların kontrolüne geçtiği dünyaya verilen “Web 3.0 : Semantik Web” ya bir diğer deyiş ile “Yapay Zekalı Web” adını verdiğimiz dünyadır. Varolan datayı organize etmek ve işlemek için geliştirilen bu sistem kullanıcıların neyi sevip neyi sevmediğini anlamaya çalışırke ihtiyaçlarını da tahmin etmeye çalışmaktadır. Web 2.0 ile geliştirilen sosyal ağlar kurarak kullanıcılar arasında daha fazla iletişim kurulmasına olanak sağlayan pazarlama anlayışına “insani değerler” entegre edilerek Web 3.0’ın da desteklediği pazarlama anlayışını geliştirmiştir.

Sosyal Medyada Dijital Pazarlama

Yeni pazarlama anlayışıyla gelişen değerler temelli anlayış markaları sağlık, çevrecilik, sürdürülebilirilik, toplumsal değerler, insan hakları gibi konuları da sahiplenmeye itmiştir. Bu yaklaşım ile birlikte strateji ve yaklaşımlarına bahsedilen insani değerleri entegre edebilen markalar yaşamlarını sürdürebilmektedir. Örneğin en yaygın kullanılan sosyal medya platformu olan instagram kullanıcılarının günlük kullanım süresini azaltarak onların sağlığını korumaya çalışmaktadır. Bir diğer örnek ise beğeni (like) özelliğine dayalı toplumsal ve bireysel psikolojik ve sosyolojik etkileri de göz önünde bulundurarak bazı ülkelerde beğeni özelliğini kaldırmayı test etmeye başlamıştır.

Sosyal Medyada Pazarlama Stratejisi Oluşturma

Günümüzde artan sosyal medya kullanımı ve sosyal medya mecralarının sayısı göz önünde bulundurulduğunda, sosyal medyada pazarlama yapmak Facebook ya da Twitter’da marka, ürün görseli paylaşmanın çok daha ötesinde genel bir strateji gerektirmektedir. 21. yüzyılda neredeyse tüm markalar için finansal etkileri yadsınamaz boyuta ulaşan sosyal medya pazarlamasının başarılı bir şekilde oluşturulabilmesi ve uygulanabilmesi çok büyük önem arz etmektedir. Başarılı bir sosyal medya stratejisi oluşturmanın yolu dört temel aşamadan geçmektedir; sosyal dinleme, sosyal etki, sosyal ağ, sosyal satış.

Sosyal Dinleme

Müşteriyi dinlemek ürün, marka, rekabet gibi birçok konuda içgörü oluşturmaya yardımcı olurken başarılı bir sosyal etki oluşturmanın, güçlü bir sosyal ağın ve artan sosyal medya satışlarının anahtarıdır. Kullanıcılar hayatlarının her anında birçok farklı mecradan ürün ve hizmetler hakkında bilgi paylaşmaktadır. Her insan için rutin hayatın sıradan bir parçası olan bir aktivite restoranda yemek yeme tecrübesi artık şu şekilde sosyal medyada kendisine yer bulmaktadır; sıradan bir müşteri yemekten önce restoranını araştırıp gelirken yemek fotoğrafını İnstagram, Tumblr ya da Pinterest’te paylaşabilir, Facebook üzerinden yer paylaşımı yaparken restoran yetkililerine Twitter üzerinden ulaşabilir, aldığı hizmet sonunda işletmeyi farklı mecralar üzerinden değerlendirebilmektedir. Sosyal dinlemeyi tamamlayan en önemli diğer etmen ise “Cevap Verme”dir. Bugün pek çok kurum bünyesinde kurumsal iletişim departmanı bulundurmakta, dış paydaşlardan bu konuda destekler almaktadır. Markalar aleyhlerinde ya da lehlerinde yapılan birçok yoruma cevap vermek zorunda olurken birçok da sorunun muhatabı olabilmektedirler. Verilen cevaplardaki birçok parametre, kurumun itibarını ve satışlarını doğrudan etkilemektedir.

Sosyal Etki

Bu aşamada amaç sosyal dinleme sırasında elde edilen içgörüler uygun şekilde kullanılarak müşterilerin fikir, tutum ve satın alma davranışlarını etkilemektir. Sosyal dinleme basamağında toplanan pazar trendleri, ürünler, rekabet gibi birçok veri bu aşamada etkili bir strateji oluşturulmasına yardımcı olacaktır. Bu noktada sosyal dinlemenin asla bırakılmaması gerekliliği ise unutulmamalıdır. Atılan her adımdan sonra yankıları yakından dinlemek stratejik öneme sahiptir.

Sosyal Ağ

Etkin dinleme ve yaratılan etkiyi takiben takip eden evrede müşteri ve marka/ürün arasında sosyal ağ kurarak nihai amaç olan pazarlamaya devam edilmektedir. Bahsedilen bu sosyal ağı oluşturma yeni bir pazara giren, yeni operasyon yapmaya başlayan ya da operasyon boyutunu değiştiren tüm işletmeler için çok önemlidir. Sosyal ağ yüzyüze yerine online olarak gerçekleştirilen bir etkinlik olarak düşünülebilir. Burda amaç potansiyel müşteriler ile ağ kurarak derin ve kalıcı ilişkiler oluşturmaktır.

Sosyal Satış

Başarılı bir sosyal medya stratejisi oluştururken planlanması gereken sonuncu ve nihai basamak ise sosyal satıştır. Etkili dinleme, oluşturulan etki ve yaratılan sosyal ağı takiben müşterinin teklif ile karşılaşarak gerçekleştirilmeye çalışılan sosyal satış kurum ya da markanın nihai hedefine ulaştığı basamaktır. Sosyal medya üzerinden yapılan satış her marka ve ürünün stratejisine uygun olarak farklılık gösterebilmektedir. Örneğin bir e-Ticaret organizasyonu için bu aşamada başarı gerçekleşen bir satış olabilirken bir başka kuruluş için ise gerçekleştirilen üye kaydı olabilmektedir. Bir diğer taraftan ise kâr amacı gütmeyen ya da bir devlet kuruluşu için ise burda başarı kurumsal itibar ya da kullanıcı memnuniyeti olabilmektedir.

Sosyal Medyada Dijital Pazarlamanın Yapı Taşı: İçerik

Sosyal medyanın farklı platformlarında başarılı olmak için tasarlanan tüm stratejilerin beslendiği en önemli hammaddelerin başında içerik gelmektedir. İçerik sosyal medya pazarlamasında kullanıcının gördüğü nihai ürün (end product) olarak düşünülebilir. Her marka her kurum kullanmak istediği sosyal medya kanalına göre, sahip olduğu iletişim diline göre ve hedef kullanıcı kitlesinin tercihlerine göre içeriklerini dizayn ederken rakiplerinden de farklılaşmayı hedeflemektedir. Sosyal medyada her platformun içerik tipi, içerik dizaynı gibi konularda kendine ait belirli kuralları olduğu gibi markalara farklılaşabilmeleri için de fırsat tanımaktadır. Markaların içerikten temelde beklentisi hedef kitlede rezone etmesi, ilgi çekmesi ve etkileşim almasıyken bireyin beklentisi de paralel olarak ilgisini çekmesi ve ihtiyacına cevap verebilmesidir.

Sosyal Medyada Dijital Pazarlama Yaparken Hedef Kitle Belirleme

Küçük, orta ya da büyük ölçekli tüm firmalar için dijital pazarlamadaki en önemli konulardan biri de doğru hedef kitle belirlemedir. Reklam faaliyetlerinden elde edilmek istenen maksimum verimi en uygun kaynaklar ile alabilmek için doğru kitleye doğru mesajı iletmek esastır.

Yaş aralığı, lokasyon, dil, cinsiyet, eğitim durumu, gelir seviyesi, medeni durum, meslek grupları hedef kitle belirlemede etken rol oynamaktadır.

Yeniden hedefleme (Retargeting)

Hedeflemeyi takiben yapılacak olan bir diğer önemli aksiyon ise yeniden hedefleme adı verilen İngilizce olan retargeting olarak da sıklıkla karşımıza çıkabilecek olan süreçtir. Pazarlama hunisinin son basamağı ile doğrudan ilişkilendirilebilecek olan yeniden hedefleme kullanıcılarda alışkanlık oluşturmaya ya da marka savunuculuğu oluşturmaya giden sürecin en önemli parçalarından biridir. Bu noktada her işletme ya da marka için eylem farklılaşsa da eylemin tekrar tekrar gerçekleştirilmesi benzer derecede kritik ehemniyettedir. Örneğin bir e-ticaret sitesi için eylem tekrar satın alma gerçekleştirilmesi ya da tamamlanmayan satın alma işleminin tamamlanması olarak değerlendirilirken bir haber kanalı için düzenli olarak sayfaya ziyaret gerçekleştirilmesi olabilmektedir. Yeniden hedeflemenin sıklıkla kullanılmasının arkasındaki temel neden kazanılan bir kullanıcı da oluşmuş olan farkındalık sayesinde tekrar süreçler dahil edilmesinin daha kolay olmasıdır.

Doğru Sosyal Medya Platformu Seçimi ve Farklı Platformlar Üzerinden Dijital Pazarlama Örnekleri

Para, zaman, işgücü gibi limitli kaynaklar göz önünde bulundurulduğunda optimum dijital pazarlama başarısını elde etmek için; sosyal medya kanallarının arasına her geçen yeni bir tanesinin eklenmesi ya da var olan kanalların gün geçtikçe farklı yapılara evrilmesi doğru sosyal medya seçimini önemli bir konu hâline getirmiştir. Hedef kitlenin birden fazla alanda var olması ve yeni sosyal ağları yakından takip etmesi işletmeleri doğru medya seçimi yapmaya itmiştir. Her sosyal medya platformunun kullanıcı kitlesi birbirinden farklıdır. Örneğin Facebook yakın çevremizi önceliklendirip eğlence amaçlı kullanılırken, Linkedin daha çok profesyonel amaçlarla kullanılan iş dünyasına yakın bir platformdur. Doğru sosyal medya platformu seçerken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise platformun markaya sağlayabileceği teknik imkanlardır. Örneğin facebook geniş kullanıcı bilgisi, demografik yapı, eğitim seviyesi gibi verileri kullanarak hedefleme yapılması imkânı sunarak markalar için doğru kitleye ulaşma şansı tanımaktadır.

Farklı Sosyal Medya Platformlarında Yapılan Dijital Pazarlamaya Bakış

Her sosyal medya platformunun işletmelere sunduğu imkanlar ve değişen pazarlama faaliyetlerine uygunluğu farklılaşmaktadır. Kullanıcı kitlesi, içerik tipleri, kullanım alanı, performans takibi gibi birçok parametre göz önüne alınarak uygun platformun seçilmesinin ardından mecra bazlı içerik hazırlanılarak pazarlama stratejisi izlenir. We are social ve Hootsuit tarafından Türkiye’de internet ve sosyal medya istatistiklerinin yer aldığı “Digital 2019 in Turkey” ismiyle yayınlanan rapora göre Türkiye nüfusunun yüzde 63’ü yani yaklaşık 52 milyon aktif sosyal medya kullanıcısı vardır. Gene aynı raporda ülkemizde en aktif kullanılan sosyal platform ankete katılan katılımcılar arasından internet kullanıcılarının yüzde 92’sinin kullandığı Youtube ilk sırada yer almaktadır. Youtube’u ise Instagram, Facebook, Twitter ve Snapchat takip etmektedir.

Youtube Üzerinden Dijital Pazarlama

Şubat 2005’te Jawed Karim, Steve Chen, Chad Hurley isimli 3 eski PayPal çalışanı tarafından kurulan video paylaşım platformu olan Youtube Kasım 2006’da Google tarafından 1.65 milyar dolara satın alınmıştır. Google’a olan uyumluluğu, kullanıcı dostu altyapısı gib öne çıkan özellikleri sayesinde en çok kullanılan video paylaşım arayüzüdür. Video kullanmanın vermiş olduğu görsel ve işitsel özellikleri kullanabilme sebebiyle markalar kullanıcılar ile etkili iletişim kurabilmektedirler. Markalar Youtube’un sunduğu imkanları kullanarak kendi kanallarını oluşturabilmekte, ilgilenen kullanıcıların kanala abonelik gerçekleştirmesiyle sürekli iletişim kurabilmektedirler. Youtube üzerinde yapılan stratejilerde başarılı olmak için öne çıkan özelliklerin başında düzenli ve kaliteli içerik paylaşımı, yüksek görüntü ve ses kalitesi bulunmaktadır. Markalar Youtube içerisinde sadece video paylaşarak değil hedef kitleye yönelik reklamlar vererek kullanıcıya ulaşabilmektedirler.

Facebook Üzerinden Dijital Pazarlama

Şubat 2004 tarihinde Mark Zuckerberg tarafından kurulan Facebook markaların stratejisine göre pek çok farklı pazarlama yöntemi için kullanılabilecek olan sosyal medya platformu Facebook dünya çapında en çok kullanıcıya sahip sosyal ağların başında gelmektedir. 2019 raporuna göre ülkemizde 43 milyon aktif Facebook kullanıcısı bulunmaktadır. Facebook site içerisinde işletmelere özel sayfa oluşturma kendi sayfaları için içerik oluşturma, kullanıcılar ile direkt temasa geçebilme gibi bir çok imkanı sağlamaktadır. Bunun yanında pek çok marka Facebook’u sadece müşterileri ile iletişim için kullanmanın yanı sıra tanıtım faaliyetleri gerçekleştirmek, kampanyalar ve organizasyonlar düzenlemek için kullanmaktadır. Facebook’un reklam ve görsel kurallarına sadık kalınarak hazırlanacak olan gönderiler aracılığı ile işletmeler ürün ya da hizmetlerinin reklamlarını yapabilmektedir.

Twitter Üzerinden Dijital Pazarlama

2006 yılında Jack Dorsey, Noah Glass, Biz Stone, Evan Williams tarafından kurulan bir mikroblog sitesi olan ülkemizde de en çok kullanılan sosyal ağların başında gelmektedir. Kullanıcıları tarafından üretilen içerikler “Tweet” adı verilen gönderiler ile takipçileri arasında paylaşılmakta olup direkt mesaj adı verilen mesajlaşma özelliği ile de kullanıcılar anında sohbet etme şansı bulabilmektedirler. Markalar Twitter’da bulunarak aktif olarak tanıtım yapmanın yanı sıra kullanıcı görüşlerine ulaşabilmekte, müşteriler için doğrudan iletişim kanalı oluşturmaktadırlar. Twitter tek taraflı bir iletişimden daha çok iki taraflı iletişim sağlamakta olup birçok kullanıcı ile aktif etkileşim imkânı sağlamaktadır.

İnstagram Üzerinden Dijital Pazarlama

Mart 2010 tarihinde Kevin Systorm ve Mike Krieger tarafından kurulan Instagram Nisan 2012 de 1 milyar dolara Facebook tarafından satın alınmıştır. İçerik tipi olarak daha çok görselliğin ön plana çıktığı instagram markalara fotoğraf ya da video tipinde hazırlanmış içerikler ile pazarlama faaliyetleri gösterme fırsatı sunmaktadır. Fotoğraf paylaşım özelliğinin yanı sıra en fazla yirmi dört saat süresince aktif kalan hikâye (story) özelliği sayesinde kullanıcılarına anlık kısa süreli içerik paylaşma fırsatı sunmaktadır. Paylaşılan görsellerin altında # işareti kullanılarak yapılan etiketleme yöntemi sayesinde daha fazla kullanıcıya ulaşma fırsatı sunmaktadır.

Linkedin Üzerinden Dijital Pazarlama

Sosyal ağlar arasında en resmi ve profesyonel amaçlı kullanılan platform olan Linkedin kullanıcıların kariyer geçmişlerini içeren ve iş arama, iş başvurusu gerçekleştirme ya da networking yapmasına olanak sağlamaktadır. Pazarlama yöntemi olarak daha çok B2B (business to business) yani firmadan firmaya pazarlama modeli ile işleyen yapıyı kullanmaktadır. Kurumlar Linkedin aracılığı ile kendilerini tanıtabilmekte, kurumsal ve sosyal projelerini insanlara duyurabilmektedirler.

Podcast Üzerinden Dijital Pazarlama

iPod ve broadcast kelimelerinden oluşturulan Podcast, internet üzerinden otomatik olarak indirilebilen ve dijital olarak saklanabilen müzik ya da konuşmalardan oluşan kayıtlara verilen isimdir. Podcasting, çoğunlukla dizi halindeki dijital medya ürünlerinin (radyo programları, videolar vs.) internet üzerinden -genellikle feed (bildirim) yoluylabilgisayar ve taşınabilir cihazlara (cep telefonu, tablet vs.) indirilebilecek şekilde yayınlanmasıdır. Bu şekilde indirilmiş dosyalara ise podcast denir.

Sosyal Medyada Dijital Pazarlama ile Yeni Gelişen Kavramlar

Teknolojinin ve internetin gelişimi ile dijital pazarlama yöntem ve kavramları da sürekli değişmektedir. Birkaç yıl önce çok revaçta olan bir konsept bir anda geçerliliğini yitirebilir, yerini yeni gelişen bir konsepte kaptırabilir.

Influencer Pazarlaması

Influencer kelimesi İngilizce “influence” kelimesinin karşılığı olan etki kelimesinden gelmekte olup etkileyen kişiler için kullanılmaktadır. Bir diğer deyiş ile kanaat önderi olarak konumlandırılan bu kişiler etkin bir sosyal medya kullanıcısı olup geniş kitlelere hitap etmektedirler. Influencer pazarlaması ise markaların uygun gördüğü hedef kitleye influencerlar aracılığı ile ulaşmasıdır. Influencer Instagram, Snapchat, Twitter gibi platformlar üzerinden kendi sosyal medya hesapları aracılığı ile marka iş birliği çerçevesinde marka/ ürün mesajlarını takipçilerine ulaştırır. Influencerlar etki alanlarına göre ünlü influencer, makro influencer ya da mikro influencer gibi kategorilere ayrılırlar.

Yeni Bir Trend: Sohbet Robotu (Chatbot)

Sohbet robotu olarak Türkçeye çevrilen chatbotlar, yapay zekâ kullanarak beslenen kullanıcı ile yazışırken çoğunlukla belli bir senaryoya dayalı algoritmalar üzerinden cevaplar üreten otomatize sistemlere verilen genel addır. Günümüzde pek çok platformda karşımıza çıkan sistemlerin en pratik faydası olarak sürekli tekrar eden işleri otomatize ederek iş yükünü azaltmak olarak gözlenmektedir. Başlıca Facebook Messenger, Twitter, Vine gibi platformlarda kullanılan sohbet robotları sayesinde müşterilerin sorularına yedi gün yirmi dört saat boyunca cevap verebilme imkânı yaratmanın yanı sıra sipariş alma, sipariş sonrası destek olma, ürün tanıtımı gibi avantajları da yanında getirmektedir.

Dijital Pazarlamada Yapay Zekânın Kullanımı

Yapay zekâ, bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrolündeki bir robotun çeşitli faaliyetleri zeki canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyeti. İngilizce artificial intelligence kavramının akronimi olan AI sözcüğü de bilişimde sıklıkla kullanılır. Yapay zekâ çalışmaları genellikle insanın düşünme yöntemlerini analiz ederek bunların benzeri yapay yönergeleri geliştirmeye yöneliktir. Daha basit bir ifadeyle; yapay zekâ bir bilgisayarın ya da bilgisayar tarafından kontrol edilen sistemlerin düşünebilmesi ve karar verebilmesi, makine öğrenimi ve derin öğrenmeyi olanaklı kılan yapıyı, ağlar, arkasındaki algoritmayı, veri tabanını öğrenen ve büyük veriyi işleyen çalışma alanıdır. Burada derin öğrenme adı verilen sistem bir veya daha fazla gizli katman içeren yapay sinir ağları ve benzeri makine öğrenme algoritmalarını kapsayan çalışma alanına verilen isimdir. Yapay zekâ insan hayatının her alanına nüfuz etmeye hızla girerken pazarlamacılar tarafından ürünlerini, hizmetlerini ve pazarlama stratejilerini müşterileri için mikro düzeyde kişiselleştirme fırsatı sunarak diğer markalardan ayrışmak için kullanılmaktadır.

Sosyal Medyada Dijital Pazarlamanın Avantajları ve Dezavantajları

Sosyal medyada dijital pazarlama yapmanın mutlak avantajları olduğu kadar müşteri ve markalar açısından birtakım dezavantajlar da bulundurabilmektedir. Kullanıcılar dezavantajlarını minimize etmeye çalışırken sürekli gelişen süreçlerde aksayan yönleri düzeltmeye devam etmektedir.

Avantajlar

Ölçümleme: Geleneksel pazarlamada yapılan kampanyaların sonuçlarını ölçümlemenin oldukça zor olduğu düşünüldüğünde dijital pazarlamanın imkanlarının faydası göz ardı edilemez. Örneğin bir bilboard reklamını kaç kişinin kaç kez gördüğünü ya da bir televizyon, radyo reklamının kaç kişiye ulaştığını tam olarak hiçbir zaman öğrenemezken sosyal medyada yayınlanan bir görselin kaç kişiye ulaştığı, kaç tekil ziyaretçiye ulaştığı, ne kadar süre görüntülendiği gibi birçok parametreye kolaylıkla ulaşılabilmektedir.

Maliyet: Dijital pazarlamanın sağladığı avantajlardan en önemlilerinden biri de maliyet etkin olmasıdır. Dijital pazarlama sayesinde istenilen zaman aralığında istenilen gruba reklam verilebilir, daha az bütçeler ile daha yüksek sonuçlar elde etmek mümkün olabilmektedir. Günümüzde Facebook, Youtube, Instagram ve Google gibi platformların tamamı gerekli minimum maliyet prensibi ile çalışmaktadır.

Hedef Kitle Belirleyebilme: Geleneksel pazarlama stratejilerinde hedef kitle belirlenirken ne kadar spesifik olmaya çalışılsa da kesin olarak diğer kullanıcılardan ayrıştırılamayabilmektedir. Örneğin bir deterjan firması hedef kitlesi olarak ev hanımlarını belirleyip gündüz kuşağında TV reklamı yayınlasa da bu reklamın izleyicisi evde televizyon izleyen çocuklarda olabilmektedir. Diğer taraftan etkili ve doğru planlanan dijital medya stratejisi ile markaların içerikleri istenilen hedef kitleye özel hedeflenebilmektedir ve kişisel sosyal medya hesapları sayesinde sadece bu kişilere gösterilebilmektedir.

İnteraktif İletişim: Web 2.0 ile hayatımıza giren iki yönlü iletişimin sağladığı avantaj sayesinde markalar müşterileri ile sosyal medya hesapları aracılığıyla kolaylıkla iletişim kurabilmektedir. Bugün pek çok marka müşterilerinin sorularını sosyal medya hesaplarından yanıtlayarak müşteri memnuniyetini artırabilmektedir. Buna ek olarak markalar müşterilerinin sesini anında kolayca dinleyerek büyük pazar araştırmaları yapmaya gerek duymaksızın müşteri içgörülerini elde edebilmektedir.

Hızlı Revize ve Adaptasyon İmkânı: Sosyal medya platformlarında verilen bir reklam emri istenildiği zaman durdurulabilir, ayrılan yatırım arttırılabilir ya da azaltılabilir, hedef kitle değiştirilebilir. Pek çok firma başarılı giden taktiklerini devam ettirip arkalarındaki bütçeyi anlık olarak arttırırken, başarısız olduğunu düşündüklerini durdurma ya da revize etme hakkını kullanmaktadır.

Geniş Etki Ağı : Dijital medya ile küreselleşerek sınırların kaybolduğu dünya üzerinde dünyanın her yerindeki kullanıcıya ulaşmak mümkün olabilmektedir. Günümüzde pek çok üretici kendi ürünlerini yabancı pazarlarda pazarlayarak yurt dışına ihraç etmektedir. İnternet coğrafi sınırların olmadığı bir dünya olup tüm dünyayı pazar olmaya elverişli hâle getiren bir sistemdir.

Müşteri Takibi: Dijital pazarlama sayesinde müşteri ilişkileri yönetimi daha kolay hâle gelmiştir. Daha etkin müşteri-marka ilişkisi kurarak sadakatin arttırılabildiği dijital medya imkanları sayesinde müşterilerin kullanım alışkanlıkları, geçmiş döneme ait gerçekleştirdikleri işlemler kolaylıkla markalar tarafından takip edilebilmektedir. Bu durum pazarlama faaliyetlerinin de kişiselleştirerek müşterilere özel hissetirilmesine olanak sağlamaktadır. Örneğin günümüzde pek çok marka müşterilerinin doğum gününde kişiye özel indirim kodları üreterek müşterileri ile özel iletişimler kurmaktadır.

Ulaşılabilirlik: Dijital pazarlamanın bir diğer etkili avantajı ise zamandan ve mekândan bağımsız olarak müşteri istediğinde ulaşılabilir olmaktır. Müşteriyi rahatsız etmemeye dikkat ederek müşteriler online olduğu anda marka ve ürünlerin reklamını onlara göstermek mümkün olmaktadır.

Dezavantajlar

Fazla Maruziyet: Tekil bir kullanıcıya ulaşmaya çalışan yüzlerce farklı marka ve ürün olduğu düşünüldüğünde kullanıcılar gün içerisinde farklı alanlardan sayısız farklı reklama maruz kalabilmektedir. Bu durum tekil kullanıcı üzerindeki bir reklamın etkisinin azalmasına bir nevi reklam körlüğü oluşmasına sebep olabilmektedir. Bu durumdan uzak durmanın en geçerli yöntemi doğru hedefleme yapıldıktan sonra ilgi çekici ve özgün içerik oluşturmaktır.

Artan Rekabet: Dijital pazarlamanın işletmenin büyüklüğü ve bütçesinden bağımsız olarak her markaya pazarlama yapma fırsatı tanıması pazarda faaliyet gösteren oyuncu sayısının artmasıyla birlikte artan bir rekabete dönüşmektedir. Bu durum markaları durmaksızın pazarlama operasyonlarını devam ettirmeye itmektedir.

Negatif Geri Bildirim: Müşteri ile yapılan çift yönlü iletişimin oluşturduğu en büyük handikapların başında müşteri negatif geri bildirimi gelmektedir. Memnun olmayan bir müşteri görüşü doğru ele alınmadığı takdirde sosyal medyada hızla yayılabilmekte, toplu hareketlere varan büyüklükte tepkiye sebep olabilmektedir. Markaların itibarlarını tehlikeye atmamak için sürekli olarak bu tip durumları kontrol etmesi gerekmektedir.

Anlık İletişim Hataları: Oldukça dinamik olan bu ekosistemde hareket ederken yapılan bir hatanın etkisi oldukça büyük olup beklenenden çok daha hızlı yayılabilmektedir. Bu durum markaları iletişim yaparken oldukça dikkatli olmak zorunda bırakmaktadır.

Güvenlilik: Pek çok dolandırıcı dijital medya üzerinden markaları taklit ederek müşterileri dolandırmakta online dünyaya karşı duyulan güveni tehdit etmektedir. Kötü amaçlı yazılımlar müşteri bilgilerini kopyalamaya çalışmakta kişisel verileri uygun olmayan yöntemler ile kötü amaçlar için kullanabilmektedir. Güvenliğin sağlanması adına hem işletmeler hem de tüketiciler oldukça dikkatli hareket etmelidir.