SOSYAL MEDYA VE PROPAGANDA - Deneme Sınavı - 28

İkinci Dünya Savaşı’nın bitiminde özellikle sosyal psikologlar bireylerin bir otorite figürünün söylediklerinden nasıl bu kadar etkilendiklerini anlamayı temel bir araştırma konusu olarak ele almışlardı. Savaş sırasında ortaya konan saldırganlığın yalnızca kişilik özellikleri ile açıklanmasının mümkün olmadığı ve aslında sosyal çevrenin de ayrıca önemli olduğu savaş sırasında bireylerin davranışlarındaki değişikliklerden fark edilmekteydi. Aynı zamanda Kudüs’te görülmeye başlanan, Yahudi kadınların ve çocukların transferinden sorumlu Alman SS Subayı Eichmann’ın davası sırasında fark edilmişti ki Eichmann yaptıklarından herhangi bir suçluluk duymamakta ve iyi bir Alman askeri olarak kendisine verilen emirleri yerine getirdiğini belirtmekte idi. Bu tür bir toplumsal zeminin varlığında Milgram (1963) “İnsan otoriteye bir başkasının ölümüne sebep olacak olsa bile itaat eder mi?” sorusunu temel alarak bir dizi deney gerçekleştirdi. Milgram’ın (1963) bir anlaşmalı katılımcı ile beraber gerçekleştirdiği bu deneyde katılımcılara “cezanın öğrenme üzerinde ne kadar etkili olduğuna dair bir deney” yapılmakta olduğu söylenmekte idi ve anlaşmalı katılımcı ile katılımcı “öğrenci” veya “öğretmen” görevini üstlenebilmek için kura çekmekteydiler. Kura, katılımcının hep “öğretmen” görevini sahipleneceği şekilde planlanmıştı.

Ağ toplumu kavramından hareket edildiğinde sosyal medyada propaganda ve toplumsal olay ilişkisi daha anlaşılır hale gelmektedir. Ağ toplumunda bir merkez yoktur, sadece bağlantılar vardır; bu nedenle de bilginin elde edilmesi ve hızlıca işlenmesi çok daha kolaydır.

Fransız Ulusal Enstitüsü ve Columbia Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği bir araştırmanın sonucu, sosyal medya yoluyla yapılan propagandanın toplum için oluşturabileceği risklere işaret eder niteliktedir. Araştırmada New York Times, Fox News, The Huffington Post, CNN ve BBC gibi dünyanın önde gelen haber kuruluşlarına ait haberlerin, sosyal medyada nasıl paylaşıldığı bir ay boyunca takip edilmiştir. Çarpıcı bir şekilde sosyal medyada binlerce kez paylaşılan linklerin %59’unun, kullanıcılar tarafından hiç tıklanmadan yani hiç okunmadan paylaşıldığı tespit edilmiştir. Bu durum insanlarının çoğunun haberin doğruluğunu araştırmak bir yana, haberin kendisini dahi okumadan ve ayrıntılarını öğrenmeden paylaşımda bulunduğunu göstermektedir. Bilginin doğruluğu araştırılmadan böylesine kontrolsüzce ve büyük bir hızla yayılması eğilimi göz önüne alındığında; geleneksel toplum yapısından çok farklı olan ağ toplumunda, sosyal medya yoluyla toplumsal olaylara dönüşebilecek toplumsal tepki yaratma olasılığının artmış olduğu düşünülebilir.

Doğru cevap B seçeneğidir.